ZORUNLU TRAFİK SİGORTASI VE TRAFİK KAZALARINDA TAZMİNAT DAVASI

Karayolu ve karayolu kapsamındaki alanlarda kazaya karışan araçların:

• Ölümlü veya yaralamalı
• Maddi hasara sebep olmaları ya da benzeri sonuçlarla karşılaşması

nihayetinde Zorunlu Mali Trafik Sigortası olarak adlandırılan sorumluluk sigortası mahiyetindeki trafik sigortası, zararları yasaların öngördüğü sınırlar dahilinde karşılamaktadır.

Ülkemiz yasaları doğrultusunda trafikte bulunabilecek her araç sorumluluk sigortaları bünyesinde trafik sigortası yaptırmak mecburiyetindedir. Aksi halde Zorunlu Mali Trafik Sigortası bulunmayan araçlar Karayolları Trafik Kanunu doğrultusunda trafiğe kabul edilmeyecektir.

Zorunlu Mali Trafik Sigortası kapsamında oluşan trafik kazaları nihayetinde meydana gelen zararların sigorta bünyesinde karşılanması için birtakım ölçütler bulunmaktadır. Söz konusu kriterler ise şöyledir:

• Trafik kazası, Karayolları Trafik Kanunu’nun 1. ve 2. maddesinde belirtilen karayolu ve karayolu sayılan yerlerde meydana gelmelidir. Bunun haricinde meydana gelecek kazalarda Zorunlu Mali Trafik Sigortasından faydalanamayacaktır.
• Trafik kazası neticesinde ölüm , yaralanma veya maddi hasar meydana gelmelidir.
• Meydana gelen zarar ile hukuka aykırı fiil arasında illiyet bağı olmalıdır.

Mecburi olarak ” Zorunlu Mali Trafik Sigortasını” yaptırması gerekenler; işleten unvanındaki kişilerdir. Yasanın, bu zorunluluk ile amaçladığı husus ise ticari amacı bulunan işletmeler ile işletenlerin sebep olacakları zararın karşılanmasıdır. Diğer yandan kişilerin can kaybı nihayetinde Zorunlu Mali Trafik Sigortası geride kalan yakınlara maddi tazminat (destekten yoksun kalma vb.)  sağlayacaktır.

Zorunlu Mali Trafik Sigortasının kapsamı; Yalnızca maddi zararları karşılar. Maddi zararlar kapsamına kişinin ölmesi neticesinde mirasçılarının talepleri, kişinin yaralanması neticesinde hak kaybının giderilmesi ve malın hasarı gibi hususlar girer.

Zorunlu Mali Trafik Sigortasının Kapsamadığı Haller:

• İşletenin; bu Kanun uyarınca eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilere karşı yöneltebileceği talepler,
• İşletenin; eşinin, usul ve füruunun, kendisine evlat edinme ilişkisi ile bağlı olanların ve birlikte yaşadığı kardeşlerinin mallarına gelen zararlar nedeniyle ileri sürebilecekleri talepler,
• İşletenin; bu Kanun uyarınca sorumlu tutulmadığı şeye gelen zararlara ilişkin talepler,
• Bu Kanunun 105 inci maddesinin üçüncü fıkrasına göre zorunlu mali sorumluluk sigortasının teminatı altında yapılacak motorlu araç yarışlarındaki veya yarış denemelerindeki kazalardan doğan talepler,
• Motorlu araçta taşınan eşyanın uğrayacağı zararlar,
• Manevi tazminata ilişkin talepler

Trafik kazaları trafik seyrinde her an karşılaşılabilen negatif olgulardandır. Nihayetinde trafik mağdurlarının maddi ve manevi kayıpları için tazminat hakları söz konusudur.

• Vefat Durumundan Dolayı Maddi Ve Manevi Tazminat Talepleri
• Bedensel Zararların Meydana Gelmesi Durumunda Maddi Ve Manevi Tazminat Talepleri
• Kaza Geçiren Kişinin Yakınlarının Maddi Ve Manevi Tazminat Talepleri
• Araç Ve Eşya Hasarından Dolayı Maddi Ve Manevi Tazminat Talepleri

Yukarıda sayılan haller doğrultusunda trafik kazası geçirenlerin ya sigortadan ya da alanında deneyimli avukat desteğiyle mahkemeden para/tazminat alma hakları bulunmaktadır. Görüleceği üzere kaza geçirenlerin tazminat hakları sigortadan alınabileceği gibi mahkeme vasıtasıyla da sağlanabilir. Buradaki fark tecrübeli bir avukat yardımıyla açılan davayla daha fazla tazminat hakkı söz konusudur. Bunun için kusurlu araca ait trafik sigortasına karşı dava açılmaktadır. Bu süreçte sigorta şirketleri genelde dava açtırmadan ödeme yoluna yönelmektedirler. Fakat mahkeme yerine sigorta şirketinden tazminat alma yoluna başvuran trafik mağdurları, ayırdına varmadan gerçekte alacakları tazminattan çok daha azını almalarına ve rıza göstermelerine sebep olmaktadır. Ayrıca sigorta şirketleri bir an evvel ödeme yoluna giderek süreci tamamlamak istemektedirler. Bu dönemde onaylanan ibranameler ya da ödenen paralar ileriki süreçte dava açılmasını genelde engellemektedir. Bu noktada dikkat edilecek husus, noksan  ve hızlı şekilde hakkını arama yoluna başvurmaktansa tam olarak uygun vadede dava yoluyla hakkını almak daha yerinde olacaktır.

Diğer yandan yeni kanunlarla, trafik kazalarındaki yargılama süreci hızlanmıştır. Bu açıdan sigortadan para almak yerine dava yoluyla tam olarak hakkı aramak daha yararlı görünmektedir.

Karayolları Trafik Kanunu, kaza halinde kimlerin sorumlu tutulacağını ve hangi nedenle sorumlu tutulacaklarını düzenlemiştir. Buna göre ;  ‘bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olur’.

Karayolları Trafik Kanunu’nun 85. maddesi doğrultusunda bir kazanın meydana gelmesi halinde hem sürücü, hem de araç sahibi hem de aracın bağlı olduğu şirket (teşebbüs) sahibi sorumlu olacaktır. Bu şahısların sorumlu olabilmesi için kanunun aradığı koşullar aşağıdaki gibidir :

• Şahsa veya malına zarar gelmiş olmalı
• Bu zarar trafik kazası nedeniyle meydana gelmiş olmalı
• Kaza, Motorlu bir aracın işletilmesi nedeniyle meydana gelmiş olmalı
• Zarar ve trafik kazası arasında illiyet bağı olmalıdır.

Maddi ya da manevi kayıpla sonuçlanabilen trafik kazalarının maddi hasarlı trafik kazaları, sürücülerin kendi aralarında anlaşması ile çözümlenebilirken yaralamalı ve ölümlü trafik kazalarının mevcudiyetinde hukuki süreç başlamakta ve Savcılık Makamı, olayın suç teşkil etmesi sebebiyle gerekli inceleme yapmaktadır. Bu noktada soruşturması başlanan kazada kusur oranlarının saptanması experler vasıtasıyla ile sağlanmaktadır. Bilirkişiler hazırladıkları raporlarda hatanın hangi sürücüde olduğunu tespit etmekte, bu durum maddi ve manevi tazminat davaları aşamasında önem arz etmektedir.

Trafik kazası sebebiyle açılacak dava türleri nelerdir? Trafik kazası sebebiyle açılacak dava kapsamları nelerdir? Trafik kazası sebebiyle açılacak tazminat davaları ne kadar sürer? Trafik kazası sebebiyle açılacak davanın masrafları benzeri hususlarda daha fazla bilgi almak ve diğer sorularınız için büromuz alanında deneyimli trafik kazası avukatından danışmanlık hizmeti sağlayabilirsiniz.