ZAMANAŞIMI, HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE VE ARASINDAKİ FARKLAR

ZAMANAŞIMI:
Alacak hakkının kanunda açıkça belirlenmiş süreler içerisinde kullanılmaması nedeniyle, borçlunun borcunu ödemekten kaçınabilmesini sağlayan bir müessesedir. Zamanaşımının iki türü vardır. Bunlar kazandırıcı zamanaşımı ve düşürücü zamanaşımıdır. Başkasına ait bir malı belli bir süre elinde bulunduran kişi, kanundaki koşulların gerçekleşmesi halinde o malın mülkiyetini kazanabilir. Bu duruma kazandırıcı zamanaşımı denir. Düşürücü zamanaşımı ise alacaklının alacağını belirli bir süre içinde iktisap etmek için bir harekette bulunmaması sonucu o alacağı ifa etme hakkının ortadan kalkması durumudur. Kanunda aksi bir düzenleme bulunmayan her alacak 10 yıllık zamanaşımına tabiidir.
HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE:
Kullanılmadığı takdirde hakkın özünün son bulduğu süreye hak düşürücü süre denmektedir. Sadece hakkın dava edilebilirliği değil, hakkın kendisi de ortadan kalkar. Hak düşürücü sürenin durması veya kesilmesi mümkün değildir. Ancak hak düşürücü sürelerin mücbir sebep ve yasada belirtilen bazı hallerde saklı tutulması mümkündür.

HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE VE ZAMANAŞIMI ARASINDAKİ FARKLAR:
Hak düşürücü süre itiraz yoluyla, zamanaşımı süresi defi yoluyla ileri sürülebilir.
Hakim tarafından hak düşürücü süre re’sen nazara alınabildiği halde zamanaşımı re’sen nazara alınmaz.
İşleyen zamanaşımı süresinin bazı hallerde durması veya kesilmesi mümkün olduğu halde, hak düşürücü süre durmaz veye kesilmez.

Stajyer Hukuk Fakültesi Öğrencisi

Mert Emir Balcı