TRAFİK KAZALARINDA SİGORTA ŞİRKETLERİNİN RÜCU HAKKI

TRAFİK KAZALARINDA SİGORTA ŞİRKETLERİNİN RÜCU HAKKI

Trafik kazası sonucunda verilen zarardan dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu hükmünce sigorta yaptıran kişinin sorumluluğu sınırları içerisinde Genel Şartlarda belirlenmiş olan içeriğe göre tazminat talepleri kazanın gerçekleştiği tarihte zorunlu olan sigorta sınırlarına göre karşılanır . Buna göre bedensel zararlar ve maddi zararlar zorunlu trafik sigortası kapsamındadır . Yukarıda geçen genel şartlar kapsamındaki teminat türleri : Maddi zarar teminat ( değer kaybı da bunun içerisinde değerlendirilmektedir ) , sağlık giderleri teminatı , sürekli sakatlık teminatı ve destekten yoksun kalma teminatı . Bu genel şartlarda sigorta kuruluşunun bazı hallerde sigorta yaptıran kişiye rücu hakkı mevcuttur .

RÜCU NEDİR ?

İlk olarak rücunun kelime anlamına bakarsak rücu cayma , geri dönme anlamlarına gelmektedir . Hukuki terim olarak rücu ise bir kişinin diğer kişinin yerine ,  hukuken onun hak ve sorumluluklarını devralmasıdır . Sigorta hukuku anlamında ise rücu sigorta poliçesinin konusu olan mala gelen maddi zararın bu zararın ortaya çıkmasında kusurlu olan taraftan alınmasıdır .

Sigorta poliçesinin konusu olan bir mala zarar geldiği vakit sigorta yaptıran kişiler ilgili sigorta kuruluşlarına başvuru yaparak zararlarının tazmin edilmesi için talepte bulunurlar . İlgili olan sigorta kuruluşu bu maddi zararı karşılar ve bu maddi zararın oluşmasında kusuru bulunan yani kazanın oluşmasına neden olan kişi ve \ veya kişilerden tahsil edilmesi hukuki yollara başvuru yapar . İşte sigorta kuruluşunun maddi hasarın oluşmasında kusuru bulunan kişilerden alacağını alması için hukuki yollara başvurması rücu hakkı ile mümkün olabilmektedir . Bu zararı  sigorta kuruluşu koşulu bulunduğu taktirde motorlu aracın işleteninden ve bağlı olduğu teşebbüs sahibine karşı ödediği tazminatı hukuki yollara başvuru yaparak karşılayabilir .

RÜCU HAKKI NEDİR ?

Rücunun kelime anlamını yukarıda da açıkladığımız gibi geri alma ve cayma anlamına gelmektedir . Hak ise hukuken kişilere sunulan ve sahibine bu korunmadan avantaj elde edilen bir menfaattir . Rücu hakkının hukuki anlamına bakarsak ise geri alma hakkı ya da cayma hakkı olarak karşımıza çıkmaktadır .

Rücu hakkının ayrıntılı olarak tanımlarsak başkasının borcunu ödeyen kişilerin borcun ödenmesiyle birlikte hukuki olarak silinmiş olan borcun alacaktan bağımsız ve münferit bir haktır . Rücu hakkını kanundan doğması nasıl mümkünse sözleşmeden doğması da mümkündür .

Sigorta hukuku bağlamında ise rücu hakkı sigorta kuruluşunun sigorta poliçesinin bir tarafı olan sigortalının maddi zararını karşıladıktan sonra rücu imkanının doğması halinde kazada kusuru olan taraftan sigortalıya ödediği tazminatı talep etmesidir .

Trafik kazası sonrasında sigortalı kişinin karşı taraftan yani trafik kazasının olmasında kusuru bulunan kişiden oluşan maddi zararın giderilmesini istemesi için sigorta yaptıran kişinin sigorta şirketinden oluşan zararın karşılanması için başvuru yapmaması gerekmektedir . Bu engelin nedeni de sebepsiz zenginleşmenin yasağıdır .

SİGORTA ŞİRKETİNİN RÜCU VE İCRA TAKİBİNE İTİRAZ

Sigorta kuruluşunun rücu hakkını kullanılabilmesi için bazı koşulların yerine gelmesi gerekmektedir . Bu şartlar sağlanmadığı taktirde sigorta kuruluşunun rücu hakkı bulunmamaktadır . Rücu edilecek olan tutarın sigortalıya ödenen miktardan yüksek olması halinde sigorta kuruluşunun rücu ve icra takibine itirazı mümkündür .

Sigorta kuruluşlarının rücu imkanının doğduğu hususlar :

1 – Tazminat ödenmesini gerektiren olaydan sorumlu olan kişinin ya da kişilerin kasıtlı bir şekilde hareket etmesi ya da kusurlu davranışları sonucunda oluşmuş olması gerekir . Eğer araç sürücüsünün ya da işleteninin kusuru olmadığı durumlarda sigorta kuruluşunun rücu imkanı bulunmamaktadır .

2 – Tazminat ödenmesi gereken olayda sürücünün ehliyetinin bulunmaması ya da kullandığı araca uygun bir ehliyetinin olmadığı durumlarının bulunması gerekmektedir .

3 – Tazminat ödenmesinin gerektiği durumlarda aracın çalınması ya da gasp edilmiş olması durumlarında sigorta yaptıran kişinin bu olaylarda yani çalınma ve gasp durumlarından kusur bulunması halinde meydana gelmesi gerekmektedir .

4 – Tazminat ödenmesinin gerektiği olayın uyuşturucu ya da alkol gibi maddelerin etkisi altında iken yapılmış olması gerekmektedir .

5 – Tazminat ödenmesi gereken olayda aracın yolcu taşıma ruhsatının olmamasına rağmen yolcu taşıması ya da ilgili kanunda belirtilmiş olan patlayıcı ve tehlikeli madde taşıma ruhsatı olmadan bu maddeleri taşıması sonucunda aracın patlamış olması gerekmektedir .

SİGORTA ŞİRKETİNİN AÇMIŞ OLDUĞU RÜCU DAVASI

Trafik kazalarındaki sigorta kuruluşunun rücu hakkı tüm sigorta çeşitleri için geçerlidir . Fakat rücu hakkının en çok kullanıldığı sigorta çeşidi kasko sigortasıdır .

İlgili kanunda sayılan genel şartlarda sigorta kuruluşu sigorta yaptıran kişiye rücu davası açabilir . İlgili kanunda sayılan hallerde sigorta kuruluşu rücu hakkını kullanamaz . Belirtilmiş olman sebeplerle yapılan kaza arasında uygun bir illiyet bağının olması gerekmektedir . Bu illiyet bağının varlığı sigorta yaptıran tarafından kanıtlanması gerekmektedir .