GÜMRÜKTE EL KONULAN EŞYANIN İADESİ
Gümrükler; Türkiye Cumhuriyeti topraklarındaki Türkiye kara suları, iç suları ve hava sahalarını kapsamaktadır. Gümrük Bölgesine getirilen eşyalar, risk analizine dayalı kontrolleri de dâhil olmak üzere gümrükçe onaylanmış bir işlem ve kullanıma tabi tutulmasına ilişkin işlemler gümrük idarelerinde yerine getirilmektedir.
Eşyanın Elkonulması
Gümrük Kanunu’nun 235. Maddesine göre;
- Eşyanın genel düzenleyici idari işlemlerle ithalinin yasaklanmış olduğunun tespiti halinde ya da,
- Eşyanın ithali, lisansa, şarta, izne, kısıntıya veya belli kuruluşların vereceği uygunluk veya yeterlilik belgesine tabi olduğu halde uygunluk ve yeterlilik belgesine tabi değilmiş veya belge alınmış gibi beyan edildiğinin tespit edilmesi halinde,
idari para cezaları ve vergi cezaları yanı sıra eşyaya el konularak mülkiyetinin kamuya geçirilmesine karar verilmektedir.
Gümrük Kanunu madde 57’e göre; Fikri ve sınaî haklar mevzuatına göre korunması gereken haklar ile ilgili olarak hak sahibinin yetkilerine tecavüz eder mahiyetteki eşyanın alıkonulması veya gümrük işlemlerinin durdurulması hak sahibinin veya temsilcisinin talebi üzerine gümrük idareleri tarafından gerçekleştirilir.
El Konulma Kararından Muaf Eşyalar
4458 sayılı Gümrük Kanunu madde 57’e göre; Yolcuların kendi kullanımlarına mahsus kişisel eşya ile ticari mahiyette olmayan ve gümrük vergisi muafiyeti sınırları içinde kalan hediyelik eşya için bu madde hükümleri uygulanmaz. Aynı şekilde, fikri ve sınaî haklar mevzuatına göre korunması gereken haklar ile korunmuş ve hak sahibinin izni ile üretilmiş eşyanın; hak sahibinin rızası dışında bir gümrük işlemine tabi tutulması veya hak sahibinin onayladığından farklı şartlarda üretilmesi veya başka şartlarda bir marka taşıması halinde, söz konusu eşya elkonulma hükümleri kapsamı dışında tutulur.
Tasfiye Kararı
Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu hükümleri uyarınca;
- Tasfiye edilebilecek duruma gelen eşya,
- El konulan eşyanın mahkemesince sahibine iadesine karar verilmesi halinde, eşyanın teslim alınması için ilgilisine yapılan tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde teslim alınmayan eşya,
4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 178 inci maddesi hükümlerine göre tasfiye edilir.
El Konulan Eşyanın Tasfiyesi
5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun 16’ncı maddesi Tasfiyeyi düzenlemektedir. Yine 4458 sayılı Gümrük Kanunu 178.maddeye göre el konulan eşyanın tasfiye şekilleri;
- İhale yoluyla satış suretiyle,
- Yeniden ihraç amaçlı satış suretiyle,
- Perakende satılmak suretiyle,
- Kamu kuruluşları ile özel kanunla kurulmuş vakıf ve derneklere tahsis edilmek suretiyle,
- İmha suretiyle,
- Özel yolla, tasfiyeye tabi tutulur.
Eşyanın Sahibine İade Edilmesi
Elkonulan eşyanın iadesine karar verilmesi halinde, bu kararların uygulanmasında tasfiye idaresi tarafından Gümrük Kanunu hükümlerine yürürlükte olan gümrük ve dış ticaret mevzuatı uyarınca işlem yapılır.
Mahkeme kararının kesinleştiği ve 30 gün içinde uygulama zorunluluğunun dolduğu tarihten sonra söz konusu Kanunun 16 ncı maddesinin 2 nci fıkrasına göre;
“Satılarak tasfiye edilen eşya veya taşıtların satış bedeli emanet hesabına alınır. Tasfiye edilen eşya veya taşıtların sahibine iadesine karar verilmesi halinde, satış bedeli Gümrük Kanununun 180 inci maddesi hükümleri çerçevesinde el koyma tarihinden iade tarihine kadar geçen süre için kanuni faizi ile birlikte hak sahibine ödenir. Emanet hesabında bulunan tutarın hak sahibine yapılacak ödemeyi karşılamaması halinde aradaki fark, eşyanın imha edilmiş olması halinde ise imha edilen eşyanın bedeli, gümrük idaresince genel bütçenin ilgili tertibinden karşılanarak hak sahibine ödenir.
Eşyanın sahibine iade edilmesine karar verilmesi halinde tasfiye edilen eşyanın gümrük vergileri iade edilmez, müsadere kararı verilmesi halinde satış bedeli Gümrük ve Ticaret Bakanlığı döner sermaye işletmesine irat kaydedilir.
Bu konuda daha fazla bilgi almak için büromuzun alanında deneyimli avukatlarına başvurabilirsiniz.
About Post Author
