BULGARİSTAN VATANDAŞI NASIL OLUNUR ?
Bulgaristan vatandaşı olabilmenin birkaç yolu bulunmaktadır. Bu süreçler, doğum yoluyla vatandaşlık, evlilik yoluyla vatandaşlık, uzun süreli ikamet yoluyla vatandaşlık ve yatırım yoluyla vatandaşlık gibi yöntemlerdir. Aşağıda Bulgaristan vatandaşı olma yolları ve başvuru sürecine dair detaylı bilgiler verilmiştir:
1. Doğum Yoluyla Vatandaşlık (Jus Sanguinis ve Jus Soli)
Bulgaristan’da vatandaşlık genellikle jus sanguinis (kan bağı) ilkesine dayanır. Ancak bazı durumlarda jus soli (doğum yeri) ilkesi de geçerlidir.
- Bulgaristan vatandaşı ebeveynlerden doğan çocuklar: Ebeveynlerinden biri veya her ikisi Bulgaristan vatandaşı olan çocuklar, otomatik olarak Bulgaristan vatandaşı olur. Çocuğun doğduğu yer önemli değildir.
- Bulgaristan’da doğan vatansız çocuklar: Eğer bir çocuk Bulgaristan’da doğmuşsa ve başka bir ülkenin vatandaşı değilse, Bulgaristan vatandaşlığı hakkına sahip olabilir.
2. Evlilik Yoluyla Vatandaşlık
Bir Bulgaristan vatandaşı ile evlenen yabancılar, belirli koşulları yerine getirerek vatandaşlık başvurusunda bulunabilirler. Ancak evlilik, doğrudan vatandaşlık sağlamaz. Evlilik yoluyla Bulgaristan vatandaşı olmak için şu şartlar gereklidir:
- Evlilik Süresi: Bulgaristan vatandaşı ile en az 3 yıl boyunca evli olunmalıdır.
- Oturma İzni: Evlilikten sonra Bulgaristan’da en az 5 yıl yasal oturma izni ile ikamet etmek gerekmektedir.
- Dil Bilgisi: Bulgarca dil bilgisine sahip olmak gerekebilir, çünkü vatandaşlık başvurusu sırasında dil yeterliliği kanıtlanmalıdır.
3. Uzun Süreli İkamet Yoluyla Vatandaşlık (Naturalization)
Bulgaristan’da uzun süre ikamet eden yabancılar, doğal yolla vatandaşlık (naturalization) başvurusunda bulunabilirler. Bu sürecin temel şartları şunlardır:
- İkamet Süresi: Başvuran kişi, Bulgaristan’da kesintisiz olarak 10 yıl boyunca yasal olarak ikamet etmelidir. Bu süre zarfında oturma izni alınmalıdır.
- Sürekli İkamet İzni: 5 yıllık bir süre için sürekli oturma iznine sahip olmalıdır. Bu süre içinde Bulgaristan dışında toplamda 30 günden fazla bulunulmamalıdır.
- Ekonomik Bağımsızlık: Başvuru yapan kişinin Bulgaristan’da kendisini geçindirecek yeterli maddi duruma sahip olduğunu kanıtlaması gerekir.
- Dil Yeterliliği: Başvuran kişinin Bulgarca dil bilgisine sahip olması zorunludur. Başvuru sırasında dil bilgisi sınavı yapılabilir.
- Sabıka Kaydı: Başvuran kişinin temiz bir sabıka kaydına sahip olması gerekmektedir.
- İyi Hal: Kamu düzenini bozacak veya Bulgaristan’ın güvenliğine tehdit oluşturacak bir durumu olmamalıdır.
4. Yatırım Yoluyla Vatandaşlık
Bulgaristan, belirli bir yatırım yaparak vatandaşlık almayı sağlayan bir program sunmaktadır. Yatırım yoluyla Bulgaristan vatandaşlığı almanın temel koşulları şunlardır:
- Yatırım Miktarı: Bulgaristan vatandaşı olabilmek için en az 512,000 Euro tutarında bir yatırım yapılması gerekmektedir. Bu yatırım devlet tahvillerine yapılmalıdır.
- İki Yıllık Süreç: İlk yatırımın ardından 5 yıl boyunca sürekli oturma izni ile Bulgaristan’da ikamet edilmelidir. Bu süreç tamamlandığında vatandaşlık başvurusu yapılabilir.
- Hızlandırılmış Vatandaşlık Programı: Ek olarak, ikinci bir yatırım daha yapılarak bu süreç hızlandırılabilir. Böylelikle 1 yıl içinde vatandaşlık elde edilebilir.
5. Mülteci veya Sığınmacı Olarak Vatandaşlık
Bulgaristan’da mülteci veya sığınmacı statüsü kazanan kişiler de, belirli bir süre Bulgaristan’da ikamet ettikten sonra vatandaşlık başvurusunda bulunabilirler. Ancak bu süreç diğer başvuru yollarına kıyasla daha uzun ve karmaşıktır.
6. Bulgaristan Kökenli Olmak
Bulgar kökenli olan kişiler için vatandaşlık başvurusu daha kolay olabilir. Eğer bir kişi Bulgar kökenli olduğunu kanıtlayabiliyorsa, vatandaşlık başvurusu için uzun süreli ikamet şartı esnetilebilir. Bulgar kökenli olduğunu belgelemek için kişinin aile geçmişini gösteren resmi belgeler sunması gerekir.
7. Çifte Vatandaşlık
Bulgaristan, çifte vatandaşlığa izin veren ülkelerden biridir. Yani, Bulgaristan vatandaşı olunduğunda mevcut vatandaşlığınızı bırakmak zorunda kalmazsınız. Ancak, başvuru yapan kişinin vatandaşı olduğu ülkenin çifte vatandaşlık kabul edip etmediği önemlidir.
8. Vatandaşlık Başvuru Süreci
Bulgaristan vatandaşlığı için başvuru yapmak isteyen kişilerin, gerekli belgeleri sunarak süreci başlatması gerekmektedir. Genellikle istenen belgeler şunlardır:
- Pasaport ve kimlik belgeleri
- Doğum belgesi
- Sabıka kaydı
- Bulgarca dil bilgisi belgesi (gerekli durumlarda)
- İkamet izin belgeleri (uzun süreli ikamet için)
- Evlilik belgeleri (evlilik yoluyla başvuru için)
- Ekonomik durumu kanıtlayan belgeler
Başvuru, Bulgaristan’daki İçişleri Bakanlığı ve göçmenlik büroları aracılığıyla yapılmaktadır. Başvuru sürecinin tamamlanması birkaç ay ile bir yıl arasında sürebilir.
Sonuç
Bulgaristan vatandaşlığına başvuru yapmanın birkaç farklı yolu bulunmaktadır. Doğum, evlilik, uzun süreli ikamet veya yatırım gibi yöntemlerle Bulgaristan vatandaşlığına başvuru yapılabilir. Her yöntem için belirli şartlar ve belgeler sunulmalıdır. Dil yeterliliği, ekonomik bağımsızlık, sabıka kaydı ve ikamet süresi gibi unsurlar bu süreçte kritik öneme sahiptir. Çifte vatandaşlık imkânı ise başvuran kişinin uyruğuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
Stajyer Hukuk Fakültesi Öğrencisi
Mert Emir Balcı