ARAÇ DEĞER KAYBINDA BAŞVURU VE TALEP

TANIM

Hasar gören bir aracın piyasa değerindeki azalma “araç değer kaybı” olarak nitelendirilir. Hasar görmüş bir araç usta bir yetkili tarafından en iyi şekilde tamir görmüş olsa bile TRAMER kayıtlarında yer alacak ceza kaydı nedeniyle yine piyasa değerinde düşüş gözlemlenecektir. Kısaca, araç, kazadan önceki haline getirilmiş olsa dahi, ikinci el piyasa değeri genellikle düşer. Değer kaybı kalemi, bu doğal değerin eksilmesinden farklı olarak, kaza sonucu meydana gelen ani düşüşün tazminine yönelik bir zarar kalemidir.

Araç değer kaybı talebinde kusurun belirlenmesi oldukça kritiktir. Kusurun tam ve doğru tespiti, zarar gören tarafın zararını talep edebilmesi için gereklidir. Eğer kazada tamamen kusursuz olan bir taraf varsa, bu taraf değer kaybı talebinde bulunabilir. Kusur oranı ise talep edilen tazminatın miktarını doğrudan etkiler. Örneğin, kazada %50 kusurlu olan bir taraf, aracındaki değer kaybının sadece %50’sini talep edebilir.

Konuya ilişkin Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sigortası Genel Şartlarının 5.maddesi norm olarak da düzenlemiştir. Maddeye göre maddi zararlar teminatı, hak sahibinin tanımlanan ve zarar gören araçta meydana gelen değer kaybı dahil doğrudan malları üzerindeki azalmadır. Sigortalının sorumlu olduğu araç kazalarında  değer kaybı, talep edilmesi halinde ilgili branşta ruhsat sahibi sigorta eksperleri tarafından tespit edilecektir. Bu konuya ilişkin bazı Yargıtay içtihatları vardır. Bu konuya ilişkin en eski karar  1978/741 karar sayılı içtihadıdır. Dosyada mübrez raporlardan biri kaza nedeniyle taraflardan birinin amacında değer kaybı olduğu tespitini yaparken diğerinin aksi yönde tespit yapması halinde, raporlar arasındaki karşıtlık giderilmeden davacı tarafın değer kaybı istemi reddedilmiştir.

2001/536 sayılı başka bir yargıtay kararını incelediğimizde; Dava trafik kazasından doğan tazminat isteği olup mahkemece bilirkişi raporuna dayanılarak davacıya ait araçta değer kaybı olmayacağı benimsenmiştir. Oysa davacının olaydan sonraki mal varlığının değeri olayın meydana gelmemesi halindeki değerinden daha az ise zarar var demektir.

Değer kaybı konusunda genel bir değerlendirme ile değer kaybının tespit olunduğu bilirkişi raporuna dayalı olarak hüküm kurulamaz. Bu durumda mahkemece aracın modeli, markası, özellikleri, hasarı yapılan onarım işlemleri, kilometresi, olay tarihindeki yaşı, davacı tarafın iddiaları, davalının savunmaları ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilerek aracın kaza öncesi hasarsız ikinci el piyasası rayiç değeri arasındaki farka göre değer kaybının yeniden hesaplanması gerekmektedir.

Türk Borçlar Kanunu’nun 49. maddesi, haksız fiil nedeniyle zarar gören kişilerin zararlarının tazmin edilmesi gerektiğini öngörür. Bu kapsamda, araç değer kaybı da haksız fiil sonucu meydana gelen bir zarar türü olarak kabul edilir. Araç değer kaybı talepleri, genellikle kazaya sebebiyet veren kişinin zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamında sigorta şirketine yöneltilir.

Değer Kaybı Hesaplama Kriterleri

Araç değer kaybının hesaplanmasında çeşitli kriterler göz önünde bulundurulur:

1. Aracın yaşı ve kilometresi: Daha yeni ve düşük kilometreli araçlarda değer kaybı oranı genellikle daha yüksektir.
2. Onarımın niteliği: Orijinal parça kullanımı ve yetkili servislerde yapılan onarımlar, değer kaybını azaltabilir.
3. Piyasa koşulları: Aracın marka ve modeline göre ikinci el piyasasındaki değeri de hesaplamada dikkate alınır.
4. Kaza öncesi ve sonrası durumu: Kaza öncesi aracın durumu ile onarım sonrası durumu arasındaki fark, değer kaybını belirler.

Bununla birlikte araçta değer kaybının tazminat sürecini de inceleyelim:

1. Kazanın Belgelenmesi: Kaza sonrası polis tutanağı, kaza tespit tutanağı ve kaza anında çekilmiş fotoğraflar gibi belgelerin temin edilmesi gerekir. Bu belgeler, kazanın nasıl gerçekleştiğini ve hasarın boyutunu göstermek açısından önemlidir.
2. Sigorta Şirketi ile İletişim: Kaza sonrası sigorta şirketinizle iletişime geçip durumu bildirmeniz gerekmektedir. Sigorta şirketi, aracınızdaki hasarın onarılması için gerekli işlemleri başlatacaktır.
3. Ekspertiz Raporu: Aracınızın değer kaybını belirlemek için bir ekspertiz raporu hazırlanması gerekmektedir. Bu rapor, kazadan önce ve sonra aracınızın piyasa değerini karşılaştırarak değer kaybını hesaplar. Bu raporu hazırlatmak için bağımsız bir ekspertiz firmasına başvurabilirsiniz.
4. Değer Kaybı Talebinin Hazırlanması: Ekspertiz raporu ile birlikte değer kaybı talebinizi hazırlamalısınız. Bu talep dilekçesi, sigorta şirketine veya kazaya sebep olan tarafın sigorta şirketine iletilir.
5. Sigorta Şirketine Başvuru: Değer kaybı talebinizi sigorta şirketine iletmeniz gerekmektedir. Sigorta şirketi, başvurunuzu değerlendirip size geri dönüş yapacaktır.
6. Değer Kaybı Tazminatının Ödenmesi: Sigorta şirketi, değer kaybı talebinizi kabul ederse, belirlenen tutarı size ödeyecektir.
7. Yasal Süreç: Eğer sigorta şirketi değer kaybı talebinizi reddederse veya ödeme konusunda anlaşmazlık yaşanırsa, yasal yollara başvurabilirsiniz. Bu durumda bir avukat yardımıyla dava açabilir ve mahkeme süreci başlatabilirsiniz.

 

Pert Durumu ve Değer Kaybı

Bir aracın pert olması, aracın tamir edilemeyecek kadar ağır hasar görmesi ve ekonomik olarak tamirinin mümkün olmaması durumunu ifade eder. Pert durumda olan bir araç, kullanılamaz hale gelmiş demektir. Bu durumda, aracın değer kaybı talebinde bulunmak mümkün değildir. Çünkü pert durumunda aracın tamamen kullanılmaz hale gelmiş olması, aracın piyasa değerinin sıfırlanması anlamına gelir. Dolayısıyla, araç sahibinin talep edebileceği tazminat, aracın piyasa değeri üzerinden hesaplanır ve sigorta şirketi veya kusurlu taraf, aracın tam değerini karşılamak zorundadır.

Araç değer kaybı talebinde kusurun doğru ve adil bir şekilde belirlenmesi, talebin kabul edilebilirliği açısından büyük önem taşır. Pert durumunda ise araç tamamen kullanılmaz hale geldiği için değer kaybı talebinde bulunmak mümkün değildir. Bu durumda, aracın piyasa değeri üzerinden tazminat talep edilebilir.

 

ÖRNEK SİGORTA ŞİRKETİNE BAŞVURU DİLEKÇESİ

 

[Sigorta Şirketinin Adı] [Sigorta Şirketinin Adresi] [Şehir, Posta Kodu]

Tarih: [Gün/Ay/Yıl]

Konu: Araç Değer Kaybı Tazminatı Talebi

Sayın Yetkili,

Ben, aşağıda bilgileri bulunan araç sahibi olarak, [Tarih] tarihinde meydana gelen trafik kazası sonucunda aracımda oluşan değer kaybının tazmini için başvuruda bulunuyorum.

Kaza Bilgileri:

• Kaza Tarihi: [Kaza Tarihi]
• Kaza Yeri: [Kaza Yeri]
• Karşı Tarafın Sigorta Bilgileri: [Karşı Tarafın Sigorta Bilgileri]
• Polis/Kaza Tespit Tutanağı Numarası: [Tutanak Numarası]

Araç Bilgileri:

• Araç Sahibi: [Adınız ve Soyadınız]
• Araç Plakası: [Plaka Numarası]
• Araç Markası ve Modeli: [Araç Markası ve Modeli]
• Şasi Numarası: [Şasi Numarası]

Değer Kaybı Talebine İlişkin Bilgiler:

• Ekspertiz Raporu Tarihi: [Ekspertiz Raporu Tarihi]
• Ekspertiz Raporu Numarası: [Ekspertiz Raporu Numarası]
• Hesaplanan Değer Kaybı Tutarı: [Değer Kaybı Tutarı]

Yaşanan kaza sonucunda aracımda meydana gelen hasarlar, onarım sonrası aracımın piyasa değerinde kayba yol açmıştır. Bu değer kaybının hesaplanması amacıyla bağımsız bir ekspertiz firması tarafından hazırlanmış olan ekspertiz raporu ekte sunulmuştur. Bu rapora göre aracımın kaza öncesi ve sonrası değerleri karşılaştırılarak [Değer Kaybı Tutarı] TL tutarında bir değer kaybı oluştuğu tespit edilmiştir.

Bu doğrultuda, aracımda meydana gelen değer kaybının tazmini için gerekli işlemlerin başlatılmasını ve belirlenen tutarın tarafıma ödenmesini talep ediyorum.

Gereğini bilgilerinize arz eder, iyi çalışmalar dilerim.

Saygılarımla,

[Adınız ve Soyadınız] [Adresiniz] [Telefon Numaranız] [E-posta Adresiniz]

Ekler:

• Ekspertiz Raporu
• Polis/Kaza Tespit Tutanağı
• Aracın Ruhsat Fotokopisi
• Fotoğraflar (Kaza Anına Ait ve Onarım Sonrası)

 

Sunduğum dilekçe, örnek bir dilekçedir. Kişisel talebe göre özelleştirilebilir, yeni hususlar eklenebilir.