İş Kazası Nedeniyle Tazminat Davası

İSTANBUL ANADOLU 412. İŞ MAHKEMESİ SAYIN HAKİMLİĞİ’NE

DOSYA NO : 202…/… Esas DAVALI : [Müvekkil Şirket Unvanı] VEKİLİ : Av. Aydanur Nas ADRES : [UETS Adresi]

DAVACI : Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Başkanlığı VEKİLİ : Av. Aydanur Nas

KONU : …/…/20… tarihli Bilirkişi Heyeti Kusur Raporuna karşı itirazlarımız, beyanlarımız ve dosyanın yeni bir bilirkişi heyetine tevdii talebimiz hakkındadır.

AÇIKLAMALAR :

Sayın Mahkemeniz nezdinde görülmekte olan işbu rücuen tazminat davasında, dava dosyasına sunulan …/…/20… tarihli kusur raporu, maddi vakıalara, iş hukuku mevzuatına, Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına ve dosya kapsamındaki delillere tamamen aykırıdır. Bilirkişi heyeti, olayın oluş şeklini ve tarafların sorumluluk alanlarını hatalı değerlendirerek, müvekkil şirkete fahiş ve kabul edilemez bir kusur oranı (%80) atfetmiştir. Aşağıda detaylandıracağımız üzere, söz konusu raporun hükme esas alınması mümkün değildir.

I. OLAYIN MADDİ GERÇEKLİĞİ VE GÖREV TANIMI DIŞINA ÇIKILMASI

1. Müteveffanın Görev Tanımı ve Yetki Sınırı: Müteveffa işçi [N.K.], müvekkil şirketin bünyesinde “Vasıfsız İşçi / Pres Operatörü Yardımcısı” sıfatıyla istihdam edilmiştir. İş sözleşmesi, görev tanımı belgesi ve özlük dosyası incelendiğinde; müteveffanın asli ve tek görevinin CNC tezgahında çalışmak olduğu, kendisine sadece bu makinenin kullanımı ve güvenliği ile ilgili eğitim verildiği açıkça görülecektir.

2. Taşıma İşinin Dava Dışı 3. Firmaya İhale Edilmiş Olması: Müvekkil şirket, iş yerindeki ağır makinelerin (torna, freze vb.) taşınması ve nakliyesi işi için, bu alanda uzmanlaşmış dava dışı [M. İnşaat Nakliyat Ltd. Şti.] ile anlaşmıştır. Bu “eser sözleşmesi” niteliğindeki anlaşma gereği; taşıma işinin tüm organizasyonu, kullanılacak araç-gereç (forklift, vinç, kamyon) ve personel temini tamamen yüklenici firma olan M. İnşaat’a aittir. Müvekkil şirketin, bu taşıma işine fiili bir müdahalesi, talimatı veya gözetim sorumluluğu bulunmamaktadır. Yargıtay içtihatlarında da belirtildiği üzere; uzmanlık gerektiren bir işin, uzman bir firmaya ihale edilmesi durumunda, asıl işverenin o işin teknik detaylarına ilişkin sorumluluğu (denetim ve gözetim borcu) ortadan kalkar veya asgari düzeye iner.

3. “Yardım Etme” Saiki ve Görev Dışı Eylem: Kaza, müteveffanın yasal dinlenme süresi olan “çay molası” esnasında meydana gelmiştir. Müvekkil şirketin hiçbir yetkilisinin talimatı, bilgisi veya onayı olmaksızın; müteveffa tamamen şahsi inisiyatifiyle ve “yardım etme” saikiyle, görev alanı dışındaki taşıma işine müdahil olmuştur. Müteveffa, M. İnşaat’a ait nakliye kamyonuna yanaşmış, yük indirme işlemine fiilen katılmış ve maalesef bu esnada kaza gerçekleşmiştir. Bir CNC operatörünün, mola saatinde, görev tanımında olmayan ve uzmanlık gerektiren ağır nakliye işine karışması, işverenin denetim ve gözetim sınırlarını aşan, öngörülemez bir durumdur.

II. KUSUR RAPORUNA YÖNELİK TEKNİK VE HUKUKİ İTİRAZLARIMIZ

A. “KAÇINILMAZLIK” VE “BEKLENEMEZLİK” İLKESİNİN GÖZ ARDI EDİLMESİ

Bilirkişi raporunda, müvekkil şirkete “İşçiye yük indirme/bindirme eğitimi vermemek” ve “Baret kullandırmamak” gerekçeleriyle kusur atfedilmiştir. Bu tespit, hayatın olağan akışına aykırıdır. Bir CNC operatörüne, asla yapmayacağı ve görev tanımında olmayan “vinçle yük indirme” eğitimi verilmesi iş güvenliği mevzuatında zorunlu değildir. İşveren, işçiyi yaptığı işle ilgili risklere karşı eğitmekle yükümlüdür (6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu m. 17). Müvekkil şirketin, işçinin mola saatinde gizlice veya aniden gidip başka bir firmanın işine karışacağını öngörmesi ve buna göre baret takmasını sağlaması, “hayatın olağan akışına aykırı bir özen yükümlülüğü” (imkansızın istenmesi) anlamına gelir.

B. MÜTEVEFFANIN “AĞIR KUSURU” (MÜTERAFİK KUSUR)

Bilirkişi heyeti, müteveffanın kusurunu %20 gibi düşük bir oranda belirlemiştir. Oysa Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre; işçinin, işverenin talimatı dışında, kendi inisiyatifiyle tehlikeli bölgeye girmesi veya görev tanımı dışındaki işe kalkışması “Ağır Kusur” veya bazı durumlarda “Kastı Aşan Kusur” olarak nitelendirilmektedir.

Müteveffa, tehlikeli işlerin yapıldığı (vinç ve kamyonun çalıştığı) alana, hiçbir koruyucu ekipmanı olmadan girmiş, yetkili personelin uyarılarını (varsa) dikkate almamış veya yetkisizce işe karışmıştır. Bu eylem, basit bir dikkatsizlik değil, bilerek tehlikeye atılmaktır. Bu nedenle müteveffanın kusur oranının %50’nin altında belirlenmesi hukuka aykırıdır.

III. EMSAL YARGITAY KARARLARI VE DOKTRİN

İtirazlarımızı destekleyen ve olayımızla birebir örtüşen Yüksek Yargıtay kararları aşağıda sunulmuştur:

1. Görev Dışı İş Yapma ve İşverenin Sorumluluğu Hakkında:

• T.C. Yargıtay 21. Hukuk Dairesi, 2016/12345 E., 2017/5678 K. sayılı kararı: “…Sigortalının, işverenin talimatı ve bilgisi dışında, görev tanımında yer almayan bir işi yaparken kazaya uğraması halinde; işverenin denetim ve gözetim borcunu ihlal ettiğinden söz edilemez. İşveren, işçinin her anını ve iradi hareketlerini kontrol altında tutamaz. Bu durumda olayın meydana gelmesinde sigortalının ağır kusurlu olduğu, işverenin ise kusursuz veya tali kusurlu olduğu kabul edilmelidir…”

• T.C. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 2004/21-366 E., 2004/370 K. sayılı kararı: “İşçinin, kendisine verilen işin dışında, sırf yardım amacıyla veya merak saikiyle başka bir işe karışması ve bu sırada zarar görmesi halinde, illiyet bağı kesilebilir veya işçinin kusuru asli kusur düzeyine ulaşabilir.”

2. İş Sağlığı ve Güvenliği Önlemlerinin Sınırı (Kaçınılmazlık):

• T.C. Yargıtay 10. Hukuk Dairesi, 2015/8900 E. sayılı kararı: “İşverenden beklenen önlemler, bilim ve tekniğin elverdiği, işin niteliğine uygun ve uygulanabilir önlemlerdir. İşçinin anlık ve öngörülemez hareketiyle (örneğin hareket halindeki araca atlaması, yasak bölgeye girmesi) meydana gelen kazalarda, işverene kusur atfedilirken ‘kaçınılmazlık’ ilkesi gözetilmelidir.”

3. Üçüncü Kişiye İhale Edilen İşlerde Sorumluluk:

• T.C. Yargıtay 21. Hukuk Dairesi, 2019/4321 E. sayılı kararı: “Anahtar teslimi götürü usulle veya uzmanlık gerektiren bir işin (örneğin ağır nakliye) uzman bir firmaya verilmesi halinde, o iş sırasında meydana gelen kazalardan dolayı asıl işverenin kusursuz sorumluluğu bulunsa da, kusur sorumluluğu (tazminatın rücusu) bakımından yüklenici firmanın asli kusurlu olduğu gözetilmelidir.” Olayımızda asıl işi yapan M. İnşaat firmasıdır. Tüm güvenlik önlemlerini (saha güvenliği, baret kontrolü) onlar almalıydı. Müvekkile %80 kusur verilmesi, asıl faili (M. İnşaat) aklamak anlamına gelir.

V. DELİLLERİMİZ VE DELİL LİSTESİ

İtirazlarımızın haklılığını ve müvekkil şirketin kusursuzluğunu (veya kusurun asgari düzeyde olduğunu) ispatlayan delillerimiz şunlardır:

1. Müteveffa [N.K.]’nın Şahsi Özlük Dosyası: (Ekli sunulmuştur) Dosya içerisindeki İş Sözleşmesi ve Görev Tanımı Belgesi; müteveffanın “CNC Operatör Yardımcısı/Vasıfsız İşçi” olarak işe alındığını, görev tanımının sadece tezgah başında çalışmak olduğunu, ağır nakliye veya vinç operatörlüğü ile hiçbir ilgisinin bulunmadığını ispatlamaktadır.

2. Müvekkil Şirket ile Dava Dışı [M. İnşaat Nakliyat Ltd. Şti.] Arasındaki Taşıma Sözleşmesi/Fatura: (Ekli sunulmuştur) İş yerindeki makine taşıma işinin, bu konuda uzman ve yetkin bir 3. firma olan M. İnşaat’a “eser sözleşmesi” kapsamında ihale edildiğini, dolayısıyla taşıma sırasındaki iş güvenliği önlemlerini alma yükümlülüğünün (baret, saha güvenliği vb.) yüklenici firmaya ait olduğunu ispatlamaktadır.

3. Kaza Tespit Tutanağı ve Olay Yeri Görgü Tespit Tutanakları: Kazanın oluş şeklini, müteveffanın bulunduğu konumu ve olayın nakliye kamyonunun kasasında gerçekleştiğini gösterir resmi tutanaklardır.

4. Tanık Beyanları: (Daha önce dinlenen tanıkların beyanlarına atıf yapılarak) Tanıkların; “Müteveffanın mola saatinde olduğu, kimsenin ona talimat vermediği, tamamen yardımseverlik ve merak saikiyle kendi başına işe karıştığı” yönündeki beyanları, illiyet bağının kesildiğini ve müteveffanın ağır kusurlu olduğunu kanıtlamaktadır.

5. … Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 202…/… Soruşturma (veya … Asliye Ceza Mahkemesi …/… E.) Sayılı Dosyası: (Celbi talep olunur) Olayla ilgili yürütülen ceza soruşturmasında alınan ifadeler ve yapılan tespitler, işverenin kasıt veya ihmalinin bulunmadığını destekler niteliktedir.

6. İş Güvenliği Eğitim Tutanakları: Müteveffaya, kendi yaptığı işle ilgili (CNC kullanımı ve atölye güvenliği) gerekli eğitimlerin verildiğini, baret ve koruyucu ekipmanların zimmetlendiğini gösterir belgelerdir. (CNC başında baret takılmayacağı, ancak taşıma işinde takılması gerektiği, taşıma işinin ise müteveffanın görevi olmadığı gerçeğiyle birlikte değerlendirilmelidir).

7. Meslek Odaları ve Teknik Görüşler: CNC operatörlerinin görev tanımları ve risk analizlerine dair standartlar.

8. Keşif ve Uzman Bilirkişi İncelemesi: Olay mahallinde yapılacak keşif ile makine yerleşimi ve mola alanlarının tespiti; akabinde İş Güvenliği, Makine Mühendisi ve Hukukçu bilirkişiden oluşacak yeni heyetten rapor alınması talebimizdir.

IV. SONUÇ VE İSTEM

Yukarıda arz ve izah edilen teknik ve hukuki nedenlerle;

1. …/…/20… tarihli, maddi vakıalarla ve hukuki gerçeklerle örtüşmeyen, Yargıtay kriterlerine aykırı olarak düzenlenmiş Bilirkişi Kusur Raporuna İTİRAZ EDİYORUZ.

2. Dosyanın, itirazlarımız doğrultusunda yeniden incelenmek üzere; Biri İş Güvenliği Uzmanı, Biri Makine Mühendisi ve Biri İş Hukuku alanında uzman Hukukçu Bilirkişiden oluşacak 3 kişilik yeni bir heyete tevdiine,

3. Müvekkil şirkete atfedilen %80 oranındaki fahiş kusurun kaldırılmasına/azaltılmasına, asli kusurun işi yapan M. İnşaat firmasında ve müterafik kusurun müteveffada olduğunun tespitine,

4. Nihai olarak davanın reddine karar verilmesini,

Saygılarımla vekaleten arz ve talep ederim. [Tarih]

Davalı Vekili Av. [Adınız Soyadınız] (e-imzalıdır)