EVLİLİK SÖZLEŞMESİ NEDİR? EVLİLİK SÖZLEŞMESİ NASIL YAPILIR? BOŞANMA SÜRECİNDE EVLİLİK SÖZLEŞMESİ NASIL DEĞERLENDİRİLİR?

Günümüzde bireyler yalnızca duygusal uyumla değil, aynı zamanda mali sorumluluklarla da evlilik kararı alıyor. Bu nedenle, evlilik öncesinde veya evlilik sırasında yapılan evlilik sözleşmeleri, mal paylaşımı ve ekonomik haklar açısından büyük önem taşımaktadır.

Peki evlilik sözleşmesi nedir, nasıl yapılır ve boşanma halinde ne işe yarar?

1. Evlilik Sözleşmesi Nedir?

Evlilik sözleşmesi, evlenmek isteyen ya da evli çiftlerin, mevcut ve gelecekteki mal varlıklarının yönetimini ve olası bir boşanma durumunda bu malların nasıl paylaşılacağını düzenledikleri, Türk Medeni Kanunu’na uygun olarak noter huzurunda yapılan resmi bir sözleşmedir.

Hukuki olarak bu sözleşmeye “mal rejimi sözleşmesi” denir. Sözleşme ile çiftler, kanunda öngörülen yasal mal rejimi dışında başka bir mal rejimini tercih ederek, malvarlığı ilişkilerini serbestçe düzenleyebilir.

2. Evlilik Sözleşmesi Hangi Durumlarda Yapılır?

Evlilik sözleşmesi:

Evlilikten önce, nişanlılık döneminde yapılabilir.
Evlilik sırasında, çiftin ortak kararı ile her zaman düzenlenebilir.
Mal rejimini değiştirmek için evlilik süresince birden fazla kez sözleşme yapılabilir.

Önemli: Evlilik sözleşmesi noterde yapılmalıdır. Aksi halde hukuken geçerli sayılmaz.

3. Hangi Mal Rejimleri Seçilebilir?

Türk Medeni Kanunu’na göre evlilik sözleşmesi ile eşler aşağıdaki dört mal rejiminden birini tercih edebilir:

a) Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi (Yasal Rejim – TMK m. 218)

Evlilik sırasında elde edilen mallar ortak kabul edilir.
Boşanma durumunda eşit paylaşım yapılır.
Miras ve bağış gibi kişisel mallar hariç tutulur.

b) Mal Ayrılığı Rejimi (TMK m. 242)

Her eş, kendi mal varlığı üzerinde bağımsızdır.
Boşanma halinde paylaşım yapılmaz.

c) Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi (TMK m. 244)

Evlilikte mallar ayrıdır, ama boşanma durumunda edinilmiş mallar paylaşılır.

d) Mal Ortaklığı Rejimi (TMK m. 256)

Eşlerin malvarlıkları ortak kabul edilir.
Tüm mallar yarı yarıya paylaşılır.

Taraflar isterlerse bu rejimlerden birini aynen kabul edebilir ya da kendi ihtiyaçlarına göre özel şartlarla şekillendirebilir.

4. Evlilik Sözleşmesi Nasıl Yapılır?

A. Noter Huzurunda Yapılması Şarttır

Evlilik sözleşmesi, noter huzurunda düzenleme şeklinde yapılmalıdır. Adi yazılı sözleşmeler geçersizdir.

B. Sözleşmenin İçeriği Ne Olmalıdır?

Sözleşmede genellikle aşağıdaki unsurlar yer alır:

Tarafların açık kimlik bilgileri
Seçilen mal rejimi (örneğin mal ayrılığı)
Kişisel ve ortak mal tanımları
Evlilik süresince edinilecek malların statüsü
Boşanma, ölüm, miras gibi hallerde paylaşım kuralları
İmza ve noter tasdiki

C. Sözleşme Hangi Anda Geçerli Olur?

Evlilik öncesi yapılan sözleşme, evlenme ile birlikte yürürlüğe girer.
Evlilik içinde yapılan sözleşme ise noter onay tarihi itibariyle hüküm doğurur.

5. Evlilik Sözleşmesi Boşanma Aşamasında Nasıl Değerlendirilir?

a) Mal Paylaşımı Davalarında Belirleyici Etkisi Vardır

Boşanma sürecinde eşlerin malvarlığı üzerindeki hak iddiaları, evlilik sözleşmesine göre belirlenir. Sözleşme:

Mal rejimini net olarak belirlemişse, hâkim buna göre karar verir.
Sözleşme yoksa, yasal rejim olan edinilmiş mallara katılma sistemi uygulanır.

b) Sözleşmeye Aykırı Uygulamalar Geçersiz Sayılır

Eğer taraflardan biri, evlilik sürecinde sözleşmeye aykırı şekilde mal gizlemiş ya da kaçırmışsa, diğer eşin buna karşı muvazaa, kötüniyet, hile gibi hukuki yollarla talepte bulunması mümkündür.

c) Katkı Payı ve Değer Artış Payı Talepleri

Mal ayrılığı rejimi seçilmiş olsa bile, bir eşin diğer eşin malvarlığına katkı yaptığı ispatlanırsa, katkı payı alacağı davası açılabilir.

6. Evlilik Sözleşmesi Yapanların Hakları Nelerdir?

Her iki eş de kendi malı üzerindeki tasarruf hakkını korur.
Boşanma hâlinde mal rejimi anlaşmazlıkları yaşanmaz.
Aile dışı ticari veya şahsi yatırımlar korunur.
Önceki evlilikten gelen çocuklar adına malvarlığı düzenlenebilir.
Taraflar evlilik içinde ekonomik özgürlüklerini koruyabilir.

7. Evlilik Sözleşmesi İptal Edilebilir mi?

Bazı hallerde evlilik sözleşmesi geçersiz sayılabilir:

Taraflardan biri ehliyetsiz ise
Sözleşme cebir, tehdit, hile ile yapılmışsa
Noterde düzenlenmemiş veya usule aykırı yapılmışsa
İçeriği kamu düzenine açıkça aykırı ise (örneğin eşin evlilik süresince çalışmama şartı)

Bu durumda aile mahkemesi tarafından iptal kararı verilebilir.

10. Sonuç: Evlilik Sözleşmesi ile Geleceğinizi Hukuki Güvenceye Alın

Evlilik sözleşmesi, eşlerin ekonomik ilişkilerini açık, adil ve öngörülebilir hale getiren önemli bir hukukî araçtır. Doğru düzenlenmiş bir sözleşme, boşanma sürecinde yaşanabilecek mal paylaşımı kavgalarının önüne geçer, duygusal süreci daha sağlıklı yönetmeyi sağlar.

Unutulmamalıdır ki evlilik sözleşmesi hazırlamak teknik ve şekli kurallar içeren bir işlemdir. Bu nedenle bir avukat danışmanlığında, noterde ve açık hükümlerle yapılması önerilir.

Single Blog Title