TÜKETİCİNİN AYIPLI MAL KARŞISINDA SEÇİMLİK HAKLARI
Tüketici Hakları Kanunu’nda yer alan ayıplı mal karşısında tüketicinin sahip olduğu seçimlik haklar, tüketicinin mağduriyetinin giderilmesi için oldukça önemlidir. Bu haklar, tüketicinin korunması ve adil bir ticaret ortamının oluşturulması amacıyla düzenlenmiştir. Ayıplı mal karşısında tüketici, dönme, onarım, indirim, değişim gibi farklı seçeneklere sahiptir. Ayrıca, cayma hakkı da tüketicinin bu haklardan biridir ve tüketici bu hakkını nasıl kullanacağını bilmelidir.
Bu yazımızda, tüketicinin ayıplı bir mal karşısındaki seçimlik haklarına ve bu hakların ne olduğuna detaylı bir şekilde değineceğiz. Ayrıca, ayıplı mal durumunda satıcının sorumluluğunu da ele alarak tüketicilerin bilinçli alışveriş yapmalarına yardımcı olacağız. Tüketici olarak sahip olduğunuz hakları bilmek, karşılaşılabilecek sorunlarda size avantaj sağlayacaktır. Bu yazı dizisinde bu konuları geniş bir şekilde ele alacağız. Bu hakları bilmek, tüketicilerin bilinçli alışveriş yapmalarına ve mağduriyetlerinin giderilmesine yardımcı olacaktır.Tüketicinin ayıplı bir mal karşısındaki hakları, Tüketici Koruma Kanunu’nda tanımlanmıştır. Dönme, onarım, indirim, değişim ve cayma hakkı ile ilgili bilgi edinin.
Tüketici Hakkı Koruması Kanunu (TKHK), tüketicilerin korunmasını amaçlayan önemli bir mevzuattır. Bu kanun kapsamında tüketicinin ayıplı bir mal karşısında sahip olduğu seçimlik haklar açıkça belirtilmiştir.
Dönme hakkı, tüketiciye ayıplı mal karşısında en çok kullanılan haklardan biridir. Tüketici, sözleşmeden dönebilir ve malı satıcıya geri iade edebilir. Bu durumda satıcı tüketicinin ödediği tüm bedeli iade etmek zorundadır.
Onarım hakkı ise tüketicinin, ayıplı malın ücretsiz bir şekilde tamir edilmesini talep etme hakkıdır. Satıcı, bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür.
İndirim ve değişim hakları ise tüketiciye ayıplı mal karşısında alternatif çözümler sunmaktadır. Tüketici, malın fiyatında bir indirim veya aynı türden başka bir mal ile değiştirilmesini talep edebilir.
CAYMA HAKKI
Cayma hakkı, tüketicinin ayıplı mal karşısındaki seçimlik haklarından biridir. Tüketici, satın aldığı ürünü beğenmediği, memnun kalmadığı ya da herhangi bir sebeple iade etmek istediği durumlarda cayma hakkını kullanabilir.
Ancak cayma hakkının belirli şartları bulunmaktadır. Tüketicinin ürünü teslim aldıktan sonra 14 gün içerisinde cayma hakkını kullanması gerekmektedir. Bu süre içerisinde ürünün kullanılmamış, ambalajının zarar görmemiş olması gerekmektedir.
Cayma hakkı kullanmak isteyen tüketici, satın aldığı ürünü satıcıya iade etmeli ve ürün bedelini geri almalıdır. Satıcı da tüketicinin talebini yerine getirmekle yükümlüdür.
Ayrıca tüketicinin cayma hakkı kullanması durumunda satıcıya herhangi bir gerekçe belirtme zorunluluğu bulunmamaktadır. Tüketici, sadece ürünü iade etmek istediğini belirtmek yeterlidir. Bu hak tüketiciyi ayıplı ürün karşısında koruyan önemli bir hak olarak karşımıza çıkmaktadır.
Ayıplı mal durumunda satıcının sorumluluğunu nedir
Satıcının ayıplı mal durumunda sorumluluğu, kanuna göre belirlenmiştir. Satıcı, tüketiciye ayıplı malı teslim etmişse, bu durumda satıcı ayıplı malın giderilmesinden sorumludur. Tüketici, ayıplı malın ücretsiz onarımını, ayıbının giderilmesini, bedel iadesini veya yoksa ayıpsız bir mal ile değiştirilmesini istemek haklarına sahiptir.
Özellikle ayıplı mal durumunda, satıcının sorumluluğu tüketiciyi korumaya dönük olarak düzenlenmiştir. Tüketici, ayıplı malın ortaya çıkan durumu ile ilgili olarak haklarını bilerek, satıcıdan beklediği çözümleri talep edebilir.
Genel olarak, ayıplı mal durumunda satıcının sorumluluğu, tüketiciyi koruma amacı güdülenerek net bir şekilde belirlenmiştir. Tüketici ayıplı mal karşısında seçimlik haklarını kullanarak, satıcıya karşı gerekli taleplerde bulunabilir.
“İçtihat Metni”
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla)
Taraflar arasındaki bedel iadesi davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı, davalıdan Plazma televizyonu 25.10.2006 tarihinde satın aldığını, satın aldığı ürünün 24.05.2008 tarihide arızalandığını ileri sürerek ücretsiz onarımına karar verilmesini istemiş, bilahare 25.7.2008 tarihli dilekçesi ile talebini değiştirerek ürün için ödediği bedelin faizi ile tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın kabulü ile dava konusu ürünün ayıplı olduğunun tespiti ile bedeli olan 6555,85 TL nin dava tarihten itibaren faizi ile tahsiline, ayıplı ürünün davacı tarafından davalıya iade edilmesine karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Dava tarihinde yürürlükte bulunan 4822 sayılı yasa ile değişik 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunun 4. maddesi hükmü gereğince tüketici satın aldığı malın ayıplı olduğunun anlaşılması halinde satıcıdan, “verdiği bedelin iadesini”, “ayıp nispetinde bedelin tenzilini”, “ayıbın giderilmesi için gerekli onarımın yapılmasını”, son olarak da “malın yenisi ile değiştirilmesini” isteyebilir. Tüketici kendisine tanınan bu dört seçimlik haktan birini kullandıktan sonra seçimlik hakkını diğer bir hakladeğiştiremez. Öğretide ve uygulamada yasanın davacı tüketiciye tanıdığı seçimlikhaklar inşai nitelikte olup ikinci fıkrada izah edilen bedel iadesini de iceren sözlesmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi hakları bozucu nitelikli inşai haklardan olup kullanılmakla son bulduğundan bundan rücu edilemez.
2009/15622-2010/5824
Dava konusu olayda da davacı ,ayıplı olduğunu ileri sürdüğü ürünün ücretsiz onarımı talebiyle eldeki davayı açmış olup, seçimlik hakkını “ücretsiz onarım ” yönünde kullandığından, daha sonra bu hakkını 4. maddede açıklanan bir diğer seçimlikhak olan “bedel iadesi” istemiyle değiştiremez. O halde mahkemece, dava dilekçesinde, 4077 sayılı yasanın 4. maddesinde sayılan seçimlik haklardan “ücretsiz onarım ” talebinde bulunulduğu halde, seçimlik hakkının değiştirilemeyeceği gözardı edilerek, yazılı şekilde satış bedelinin iadesine karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
2-Bozma nedenine göre davalının diğer temyiz itirazlarının incelenmesine bu aşamada gerek görülmemiştir.
SONUÇ: 1. bentte açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün BOZULMASINA, 2. bent gereğince davalının diğer temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan 354.00 temyiz harcının istek halinde iadesine, 28.4.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi.
About Post Author
