TAPU İPTAL VE TESCİL DAVASI

Tapu İptal Tescil Davası ve Amacı

Tapu iptal ve tescil davasının temel amacı taşınmazın mülkiyetinin hukuka aykırı yollarla oluşturulmuş tescilinin iptalinin sağlanması ve gerçek hak sahibinin hakkının tapuda tescil edilmesinin sağlanmasıdır. Dava Anayasa tarafından tüm kişilere tanınmış mülkiyet hakkının korunmasını ele almaktadır. Mülkiyet hakkının Anayasa’da düzenlenmesi korunması açısından ayrı bir önem oluşturmaktadır.

Tapu İptal ve Tecil Davasının Hukuki Dayanağı

Tapu iptal ve tescil davaları Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenmiştir. Türk Medeni Kanunu’nun 1023. maddesi, tapu siciline güven ilkesini düzenler. Bu ilke, tapu sicilinde yer alan kaydın doğru olduğu varsayımına dayanır. Bu doğrultuda tapu sicilinin doğruluğu ve aleniyeti esas alınır. Tapu sicilinin doğruluğu esas alındığından hukuka aykırı bir tescil durumunda hak sahibinin dava açıp sicili düzeltme hakkı bulunur.

Tapu İptal ve Tescil Davasının Sebepleri 

Tapu iptal ve tescil davası çeşitli nedenlere dayanabilir. Bununla birlikte davanın açılmasında en yaygın nedenler şunlardır:

• Sahtecilik: Tapu kaydının hileli işlemler veya sahte belgelerle oluşturulması mümkündür. Bu doğrultuda yapılan sahte işlemin tespiti halinde hak sahibi tarafından dava açılması ve tapudaki yanlış yapılan tescilin düzeltilmesi mümkündür. Bu duruma örnek olarak sahte sözleşmeyle satış işleminin yapılmış gibi gösterilmesi gösterilebilir.
• Ehliyetsizlik: Tapu kaydı, hukuki işlem yapma ehliyeti olmayan bir kişi tarafından gerçekleştirilmişse, bu durum hak sahibi tarafından tapu iptal ve tescil davasının açılmasına neden olabilir.
• Yanlışlık veya Hata: Tapu kaydında maddi bir hata veya yanlışlık bulunabilir. Bu durumunda, tapu memurunun yaptığı bu hatanın düzeltilmesi için tapu iptal ve tescil davası açılabilir. Tapu memurunun mülkiyeti tescil edilecek araziyi karıştırması ya da tescil yaparken tarafların ismini yanlış yazması bu duruma örnek verilebilir.
• Mirasın Reddi: Miras bırakılması durumunda miras yoluyla geçen mülkiyet tescilden önce bir kazanma halini oluşturur. Bırakılan mirasının reddedilmesi halinde, tapu kaydının bu durumla uyumlu hale getirilmesi gerekebilir. Bu tür durumlarda mülkiyet sahibinde hata oluşmaması için tapu iptal ve tescil davası gündeme gelebilir.

Tapu İptal ve Tescil Davasında Taraflar

Tapu iptal ve tescil davasında davacı, taşınmazın üzerinde gerçek mülkiyet hakkına sahibi olduğunu iddia eden kişidir. Davalı ise, tapu sicilinde malik olarak görünen kişi veya kişilerden oluşur. Ayrıca, dava konusu taşınmaz üzerinde hak sahibi olabilecek üçüncü kişiler de davaya taraf olabilir.

Tapu İptal ve Tescil Davasının Süreci

Tapu iptal ve tescil davasında görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir. Yetkili mahkeme ise taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir. Dava dilekçesinde davanın açılmasındaki haklı nedenlerin ortaya konması ve bunun delillerle desteklenmesi gerekmektedir. Dilekçeler verildikten sonra mahkeme gerekli incelemeleri yaparak karar verir. Tapu iptal tescil davasında zamanaşımı süresi 10 yıldır.

Tapu İptal ve Tescil Davasının Sonuçları

Tapu iptal ve tescil davası, mahkemenin kararıyla sonuçlanır. Eğer dava kabul edilirse, mahkeme, tapu kaydının iptaline ve taşınmazın yeni maliki olarak davacının adına tesciline karar verir. Bu karar, tapu sicilinde yapılacak değişiklikler için ilgili tapu müdürlüğüne bildirilir. Tapu iptal ve tescil kararının uygulanması, sicilin düzeltilmesi ile gerçekleştirilir. Buna karşılık mahkeme davanın reddedilmesine ve tapu sicilinde herhangi bir düzenleme yapılmamasına da karar verebilir.

Sonuç

Tapu iptal ve tescil davaları, taşınmaz mülkiyetine ilişkin hukuka aykırılıkların giderilmesi amacıyla açılan davalardır. Türk Medeni Kanunu’na göre düzenlenen bu davalar, taşınmazların gerçek hak sahiplerine iadesini sağlar. Tapu iptal ve tescil davalarında dikkat edilmesi gereken hususlar ve davanın süreci, mülkiyet hakkını koruma açısından büyük önem taşır.