SURİYE VATANDAŞLARININ TÜRKİYE’DEN TAŞINMAZ EDİNMESİ
Suriye Vatandaşları Türkiye‘den Taşınmaz Edinebilirler Mi ?
Yabancıların ülkemizde mal edinimi normal şartlarda karşılıklılık ilkesi adı verilen ilkeye bağlı kılınmıştı ,03.05.2012 tarihinde 6302 sayılı Tapu Kanununda yapılan değişiklik ile ise karşılıklılık ilkesi kaldırılmış yabancıların ülkemizden mal ediniminin önü açılmıştı ancak bu değişikliğe rağmen günümüzde hala ülkemizden taşınmaz almaları yasak olan istisnai bazı ülkeler bulunuyor. Bunlardan biri de Suriye uyruklu kişilerdir.Bunun nedeni 28.05.1927 tarihinde yürürlüğe giren 1062 sayılı kanundur. Bu kanuna göre mütekabiliyet ilkesi gereği Suriye‘de Türk vatandaşlarının taşınmaz edinimine izin verilmediği ve yine Türk vatandaşlarının edindikleri mallara da el koyularak mağdur edildiği gerekçesiyle Suriye uyruklu kişilerin ülkemizden mal edinimi tamamen yasaklanmış, edinilen mallara ise tapu sicilinde 1062 Şerhi adı verilen şerh düşülerek el koyulmuş veya satımı, üzerinde herhangi bir işlem yapılması yasaklanmıştır. Karşılıklılık ilkesinin kaldırılması kapsamına Suriye uyrukluların girmemesinin nedeni 1062 sayılı kanundur çünkü bu karşılıklılık ilkesi kaldırılarak Türk vatandaşlarının mülk edinemediği ülkelere Türkiye’den mülk edinebilme izni verildiğinde bile özellikle Suriye uyruklu kişilerin mal edinimini yasaklayan ve hâlâ yürürlükte bulunan 1062 sayılı kanun mevcuttur.
Suriye uyruklu kişilerin daha sonradan başka bir ülke vatandaşlığına geçerek taşınmaz edinip edinemeyecekleri konusunda ise ,25.9.1967 tarihli “Suriye Uyruklu Özel ve Tüzel Kişilerin Hazinece El Konulan Mallarının İdaresi Hakkında Yönetmelik” madde 5 uyarınca , “El koyma ve idare bakımından 17/10/1966 tarihinde bihakkın iktisap edilmiş uyrukluk esastır. Ancak, 13/1/1939, 14/2/1942, 18/11/1957 günlü kararnamelerle takyidat konulan taşınmaz malların Suriye uyruklu malikleri, 13/1/1939 dan sonra başka bir devlet uyrukluğuna geçmiş olsalar dahi, taşınmaz malları yönünden Suriye uyruklu ad ve itibar olunurlar.”
Madde metninden de açıkça anlaşıldığı üzere suriye vatandaşları daha sonradan mütekabiliyet ilkesi gereği mal edinimi yasaklanmamış bir ülke vatandaşı olsalar bile taşınmaz edinemezler ve edindikleri taşınmazlara el koyulabilir. Ancak suriye vatandaşlığından tamamen çıkarak farklı bir ülke vatandaşı olmaları yoluyla bu yasağın kapsamına girmezler. Suriye vatandaşlarının Türkiye‘de taşınmaz elde etmek için başvurdukları yol ise şirket kurarak onun tüzel kişiliği üzerine taşınmaz alımlarını yapmaktır. Normal şartlarda yabancı tüzel kişiler de ilgili mal edinimi yasağının kapsamındadır ancak yabancı sermaye ile Türkiye‘de kurulan veya düşük bir hisse ile Türk bir ortakla kurulan şirketlerin üzerine taşınmaz alımı yapılabilmektedir.