Startup’lar İçin Ticari Sırların Korunması ve Hukuki Önlemler

Startup’lar İçin Ticari Sırların Korunması ve Hukuki Önlemler
Startup’lar günün yenilikçi teknolojilerine ayak uydurarak ve öncülük ederek hızla büyümeyi hedefleyen şirketlerdir. Ancak bu hızlı büyüme sürecinde, rekabet avantajını kaybetmemek için ticari sırlarının güvenliğini de korumalıdır. Zira bu ticari sırlar startup’ların başarısında önemlidir.Söz konusu sırların da korunmasının önemi aslında şirketin sürdürülebilir olması açısından önem taşıyor.
Pekala söz konusu ticari sırların korunması için hangi önlemler alınabilir nelere dikkat edilmelidir.Bu konulara ilişkin bir izlenim oluşturması için şunlardan bahsedilebilir.

1. Ticari Sır Nedir?
Ticari sırlar,ticari işletmenin gizli bilgileri olup işletmenin rekabet avantajına olumlu faydalar sağlayan bilgilerdir. Söz konusu bilgiler kamuya açık olan bilgiler değildir.Pekala nedir bu bilgiler neler olabilir?

Teknolojik Bilgiler: Bir ürün söz konusu ise ürünün gelitirme süreçlerini ona ilişkin yazılan yaızlım kodlarını üretimin yöntemlerii barındıran bilgilerdir.
Pazarlama Stratejileri: Hedef pazar analizleri, müşteri listeleri, fiyatlandırma stratejileri gibi ticari bilgileri içerir.
Finansal Bilgiler: Şirketin mali durumuna ilişkin yahut bütçesine, geleceğine yönelik olarak finansal taminlerini içeren bilgilerdir.
Söz konusu sayılan hususlar bir şirketin ticari sırrı olarak değerlendirilebilir.Bununla beraber bu kavramın başka başka unsurlarla tanımlanabileceğini de söylemek mümkün.

2. Ticari Sırların Hukuki Korunması
Ticari sırların korunması, korunacak olan hususun öneminden bahisle hem yerelde hem de uluslararası hukuk kapsamında belirli olarak düzenlemelerle sağlanır. Türkiye’de ticari sırların korunması için Türk Ticaret Kanunu (TTK) ve Borçlar Kanunu düzenlemeler öngörülmüştür. Ayrıca, uluslararası düzeyde ise Dünya Ticaret Örgütü (WTO) ve Avrupa Birliği’nin ilgili direktifleri gibi düzenlemeler de ticari sırların korunması yasal düzenlemelerdir.

Ticari Sırların Tanımı ve Kapsamı: Ticari sır kavramının bir bilgi için geçerli olabilmesi için o bilginin ise belirli niteliklere sahip olması beklenir.Bu nitelikler ise,bilginin gizli olması,ekonomik değere sahip olması ve işletme tarafından korunması için tedbirlerin alınmış olmasıdır.

Hukuki Çözüm Yolları: Ticari sırların izin dışında kullanılmış yahut yayımlanmış olması durumunda ise zarar gören taraf hukuki yollara elbette başvurabilir.Türkiye’de böylesi bir ihlalin izinsiz ifşası veya kullanılması durumunda maddi ve manevi tazminat gündeme gelicektir.

3. Startup’lar İçin Ticari Sırların Korunması İçin Alınacak Önlemler
Startup’ların ticari sırları korumak için önlem alması da kuşkusuz gerekli birtakım önlemleri gerekli kılar.Bu önlemler, elbette şirketlerden şirketlere farklılık gösterebilir.Şirketler için dikkat edilmesi gereken hususlar şunlar olabilir.

Gizlilik Sözleşmeleri (NDA): Startup’lar,çalışanları ile iş ortaklarıyla ve yatırıcımlarıyla sözleşmeler yapılarak ticari sırların korunmasını mümkün kılmaya çalışmaktadırlar.Bu sözleşmeler, tarafların ticari sırları koruma yükümlülüğünü ve bu yükümlülüğe uymamanın sonuçlarını açıkça belirtir.

Erişim Kontrolleri: Ticari sırların korunmasında, söz konusu bilgilerin elbette kamuya açık olmaması önemlidir.Bu yüzden de şirket içi bilgilerin belirli kişilerin erişimine açık olması bilgilerin güvenliğinin sğalanmasına yardımcı olur. Yine yeni teknolojiler kullanılarak bu bilgilerin istismar edilmesinin önüne geçilmeye çalışılmaktadır.

Eğitim ve Farkındalık: Çalışanların eğitimi ticari sırların korunması için önemlidir..Düzenli olarak yapılan eğitim programları,şirket güvenliğine olumlu etki edecektir.

İzleme ve Denetim: Ticari sırların korunmasına yönelik önlemlerin etkinliğini izlemek ve denetlemek önemlidir. Şirket içi denetimler ve düzenli kontroller, olası güvenlik açıklarının erken tespit edilmesini ve gerekli önlemlerin alınmasını sağlar.

4. Ticari Sırların İhlali Durumunda Hukuki Süreçler
Ticari sırların ihlali durumunda, startup’lar hukuki korumalardan yararlanabilirler.Bu süreç, ihlalin ciddiyetine ve ticari sırrın değerine bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

İhtiyati Tedbirler: Ticari sırların izinsiz olarak kullanılması yahut yayımlanması,kullanılması halinde mağdur taraf ihtiyati tedbir talebinde bulunabilir. Bu, ihlalin devamını engellemek amacıyla mahkemeden alınan geçici bir önlemdir.

Tazminat Davaları: Ticari sırların ihlali sonucunda maddi zarara uğrayan şirket, sorumlu taraflardan tazminat talep edebilir. Tazminat miktarı, ihlal sonucunda oluşan zararın büyüklüğüne göre belirlenir.

Sözün Özü
Ticari sırların korunması, startupların faaliyet göstermesi için,kendi sorumluluklarının doğmaması için ve yine startupların varlıklarını sürdürebilmeleri için önemli bir unsurdur.Bu nedenle aslında startuplar güvenlik önlemlerini yerine getirmeyi amaç güderken hukuksal haklarından korumalardan da faydalanmayı ihmal etmez. Ayrıca, ticari sırların ihlali durumunda hukuki süreçlerin etkin bir şekilde yürütülmesi, startup’ların haklarını korumalarına yardımcı olur. Bu kapsamda, startup’ların hukuki danışmanlık alarak ticari sırlarını koruma altına almaları, şirketin sürdürülebilirliği ve başarısı için gerekli bir adım olacaktır.