PANDEMİ SÜRECİNDE ÇALIŞMA HAYATI

COVID-19 salgını, tüm dünya üzerinde etkisini sürdürmektedir. Öte yandan sosyal yaşamla birlikte iş ve finansal piyasalarda da durgunluk hakimdir. Bu bağlamda salgının daha fazla yayılmasını engellemek adına getirilen kısıtlamalar bireylerin iş yaşamalarını sürdürmelerinde de engeldir. İşveren ve çalışanların iş sözleşmelerinde belirsizlik ve anlaşmazlığın çözümlenmesi adına 7244 sayılı Kanun, 4857 sayılı İş Kanununa Geçici Madde eklenerek salgın süresince iş akdi fesihlerine yasak getirmiştir.

İşten çıkarmaya 3 ay yasak getiren 7244 sayılı Kanun TBMM’de kabul edilerek 17.04.2020 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.

17 Nisan’da Resmi Gazete yayımlanan “Geçici Madde” şöyledir;

GEÇİCİ MADDE 24 – Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte iş sözleşmesi bulunmakla birlikte 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesi uyarınca işveren tarafından ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçiler ile 15/3/2020 tarihinden sonra 51 inci madde kapsamında iş sözleşmesi feshedilen ve bu Kanunun diğer hükümlerine göre işsizlik ödeneğinden yararlanamayan işçilere, herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almamak kaydıyla ve 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılamayacak süreyi geçmemek üzere, bu süre içinde ücretsiz izinde bulundukları veya işsiz kaldıkları süre kadar Fondan günlük 39,24 Türk lirası nakdi ücret desteği verilir. Yapılan ödemelerden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılamaz.

Pandemi sürecinde gerek işverenler gerekse çalışanların karşılıklı menfaatleri için haklarının bilincinde olmaları gerekmektedir. Buna göre İş Kanunu’nun sunduğu haklar aşağıdaki temalar kapsamında ele alınabilir;

• Salgın Sebebiyle İşyerinde Alınması Gereken Önlemler
• Çalışmaktan Kaçınma Hakkı
• Sağlık Sebepleri” ile İşçinin Haklı Nedenle Fesih Hakkını Kullanması
• Zorlayıcı Neden” ile İşçiye ve İşverene Tanınan İş Sözleşmesinin Feshi Hakkının Kullanılması
• İşverenin Hak Eden İşçilere Zorunlu Olarak Yıllık İzin, İdari İzin veya Toplu İzin Kullandırması
• İşverenin, İşçilerine “Ücretsiz İzin” Kullanmalarını Teklif Etmesi
• İşverenin, “Beyaz Yakalı” Personeline Uzaktan Çalışma Yaptırması

Yine 17 Nisan’da Resmi Gazete’de yayımlanan “Geçici Madde” kapsamında yer verilen bir diğer husus “nakit ücret destekleridir.”

Birinci fıkra kapsamında ücretsiz izne ayrılarak nakdi ücret desteğinden yararlanan işçinin fiilen çalıştırıldığının tespiti halinde işverene, bu şekilde çalıştırılan her işçi ve çalıştırıldığı her ay için ayrı ayrı olmak üzere fiilin işlendiği tarihteki 4857 sayılı Kanunun 39 uncu maddesince belirlenen aylık brüt asgari ücret tutarında çalışma ve iş kurumu il müdürlüklerince idari para cezası uygulanır ve ödenen nakdi ücret desteği ödeme tarihinden itibaren işleyecek kanuni faizi ile birlikte işverenden tahsil edilir. Bu madde kapsamında nakdi ücret desteğinden yararlananlardan 5510 sayılı Kanuna göre genel sağlık sigortalısı veya genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi kapsamına girmeyenler, aynı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılırlar ve genel sağlık sigortasına ilişkin primleri Fondan karşılanır. Bakanlık, nakdi ücret desteğine ilişkin ödeme usul ve esaslarını belirlemeye ve bu maddenin uygulanmasına ilişkin ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye yetkilidir.

İşveren,

• Deneme Süreli İş Sözleşmesinin İşverence Feshi,
• Belirsiz Süreli İş Sözleşmesinin İşveren Tarafından Haklı Sebep Bildirilmeden Feshi,
• Toplu İşçi Çıkarma,
• İşveren Tarafından Zorunlu Nedenlerle ve Tutukluluk Nedeniyle Fesih
• İşveren Tarafından Sağlık Nedeniyle Fesih nedenleri ile fesih yasağı süresince iş akdini feshedemeyecektir. Aksi takdirde cezai yaptırımlarla karşılaşacağı bildirilmiştir.

Bu konuda daha fazla bilgi almak için büromuz İş Hukuku alanında deneyimli avukatlarına başvurabilirsiniz.