Kişinin Kendi İhtiyacı Sebebiyle Konut Tahliyesi

Konut tahliyesi davaları, özellikle kişinin kendi ihtiyacı sebebiyle yapılan talepler, Türk Hukuku’nda önemli bir yer tutmaktadır. Bu yazıda, Yargıtay kararları ışığında, kişinin kendi ihtiyacı sebebiyle konut tahliyesi taleplerinin hukuki dayanaklarını ve bu konudaki uygulamaları inceleyeceğiz.

Hukuki Dayanaklar

Konut tahliyesi talepleri, Türk Borçlar Kanunu (TBK) ve İcra İflas Kanunu (İİK) gibi yasal düzenlemelere dayanmaktadır. TBK madde 350 ve devamında, kiraya verenin konut veya işyeri ihtiyacı nedeniyle kiracının tahliyesini talep etme hakkı düzenlenmiştir. Bu maddede, kiraya verenin kendisi, eşi, altsoyu, üstsoyu veya kanunen bakmakla yükümlü olduğu diğer kişilerin konut ihtiyacı doğması halinde, belirli şartlarla kiracının tahliyesini talep edebileceği belirtilmiştir.

Yargıtay Kararları

Yargıtay 6. Hukuk Dairesi E. 2016/12500 K. 2016/9213 T. 5.12.2016

Bu kararda, kiraya verenin altsoyu için konut ihtiyacı sebebiyle tahliye talebinde bulunduğu bir davada, Yargıtay, ihtiyacın gerçek ve samimi olduğunun kanıtlanması gerektiğine hükmetmiştir. Kiraya verenin bu ihtiyacı ispatlamak için yeterli delilleri sunması gerektiği, aksi takdirde tahliye talebinin reddedileceği vurgulanmıştır.

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi E. 2018/3245 K. 2018/7896 T. 10.12.2018

Bu kararda, kiraya verenin, kendisi için konut ihtiyacı doğduğunu belirterek tahliye talebinde bulunduğu bir davada, Yargıtay, ihtiyacın objektif ölçütlere göre değerlendirilmesi gerektiğine karar vermiştir. Kiraya verenin, mevcut konutunun yetersiz veya uygun olmadığını kanıtlaması gerektiği, sadece subjektif beyanlarla tahliye talebinin kabul edilmeyeceği belirtilmiştir.

Yargıtay 6. Hukuk Dairesi E. 2015/10827 K. 2016/6217 T. 16.6.2016

Bu kararda, kiraya verenin, emekli olduktan sonra ailesiyle birlikte yaşayacağı konut ihtiyacı sebebiyle tahliye talebinde bulunduğu bir davada, Yargıtay, emeklilik sonrası yaşam koşullarının değişeceği ve bu durumun gerçek bir ihtiyaç doğurabileceği gerekçesiyle tahliye talebini kabul etmiştir. Ancak, bu ihtiyacın samimi ve gerçek olduğunun mahkemece detaylı olarak incelenmesi gerektiği vurgulanmıştır.

Tahliye Talebinin Şartları

Konut tahliyesi talebinde bulunabilmek için bazı şartların yerine getirilmesi gerekmektedir:

1. Gerçek ve Samimi İhtiyaç: Kiraya verenin ihtiyacının gerçek ve samimi olması gerekir. Bu ihtiyaç, objektif kriterlerle değerlendirilmeli ve somut delillerle ispatlanmalıdır.
2. İspat Yükümlülüğü: Kiraya veren, konut ihtiyacını ispatlamakla yükümlüdür. Bu kapsamda, kiraya verenin mevcut konutunun yetersiz veya uygun olmadığını kanıtlaması gerekmektedir.
3. Dava Açma Süresi: Kiraya verenin, kira sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren bir ay içinde tahliye davası açması gerekmektedir.
4. Alternatif Konut İmkanı: Kiraya verenin, kiracının tahliyesi durumunda alternatif bir konut imkanının olup olmadığı da dikkate alınmaktadır. Kiraya verenin, kiracının mağduriyetini en aza indirecek çözümler sunması beklenmektedir.

Paylaşılan bu yazıda daha açıklayacı ve anlaşılır olması için günlük hayattan bir örnek vermek gerekirse eğer şöyle bir örnek verebiliriz:

ÖRNEK OLAY

Ahmet Bey, yıllardır kiracısı olan Mehmet Bey’e ait bir dairede oturmaktadır. Mehmet Bey, emekli olduktan sonra ailesiyle birlikte daha geniş bir eve ihtiyaç duymaktadır. Mevcut evinde oturan kiracı Ahmet Bey’in kira sözleşmesi ise bir yıl daha devam etmektedir.Mehmet Bey, emeklilik sonrası yaşam koşullarının değişmesi nedeniyle kendi evi olan bu daireye taşınmak istemektedir. Çünkü emekli olduktan sonra ailesiyle daha fazla vakit geçirmek ve mevcut evindeki sınırlı alan nedeniyle rahat edememektedir. Mehmet Bey, bu durumu Ahmet Bey’e bildirir ve tahliye talebinde bulunur.Ahmet Bey, bu talebi kabul etmeyince Mehmet Bey, Türk Borçlar Kanunu’nun ilgili maddelerine dayanarak tahliye davası açar. Dava sürecinde Mehmet Bey’in, konut ihtiyacının gerçek ve samimi olduğunu ispatlaması gerekmektedir. Mahkeme, Mehmet Bey’in emekli olduktan sonra ailesiyle daha geniş bir eve ihtiyaç duyduğunu ve mevcut evinin bu ihtiyacı karşılamadığını belirleyen delilleri incelemeye alır.Mahkeme, konut ihtiyacının objektif kriterlere göre değerlendirilmesi için bilirkişi tayin eder. Bilirkişi raporunda, Mehmet Bey’in mevcut evinin aile üyeleri için yetersiz olduğu ve yeni eve taşınma ihtiyacının gerçek olduğu belirtilir. Ayrıca, Mehmet Bey’in başka bir uygun konutunun bulunmadığı da tespit edilir.Mahkeme, bilirkişi raporu ve sunulan deliller doğrultusunda, Mehmet Bey’in konut ihtiyacının gerçek ve samimi olduğuna karar verir. Sonuç olarak, Ahmet Bey’in belirli bir süre içinde evi tahliye etmesine hükmedilir. Mehmet Bey, tahliye işlemi tamamlandıktan sonra ailesiyle birlikte kendi evine taşınır.

Sonuç

Kişinin kendi ihtiyacı sebebiyle konut tahliyesi, Türk Hukuku’nda hassas bir konu olup, Yargıtay kararları bu konuda önemli yol gösterici niteliktedir. Kiraya verenlerin, konut ihtiyacı sebebiyle tahliye taleplerinde bulunurken yukarıda belirtilen şartları ve yargı kararlarını dikkate almaları, hukuki süreçte başarı şanslarını artıracaktır. Tahliye taleplerinde, ihtiyacın gerçek ve samimi olduğunu ispatlamak, somut delillerle desteklemek ve yasal sürelere riayet etmek büyük önem taşımaktadır.