HAKSIZ REKABET SUÇU CEZASI
Ticarette dürüstlük ve bozulmamış rekabet anlayışı haksız rekabet kanunun temelini oluşturur. Ticari eylemlerde rekabet; kamuoyunun, tüketicilerin ve ekonominin menfaatine olma anlayışıyla sürdürülmelidir. Ancak bu anlayıştan uzak rekabet eylemlerinde ekonominin ve kamunun zararına olacak hareketlerde bulunulması suç teşkil etmektedir.
TTK madde 56’ya göre haksız rekabet suçu; aldatıcı hareket ve hüsnüniyet kaidelerine aykırı sair suretlerle iktisadi rekabetin her türlü suistimalidir.
Haksız rekabet suçu teşkil eden haller
TTK’da madde 54 ila 64 aralığında haksız rekabet suçu teşkil eden haller sıralanmıştır. Haksız rekabet teşkil eden fiiller, TTK’nın 55. maddesinde altı ana başlık altında, sınırlayıcı olmayarak sayılmıştır. Bunlar;
- Dürüstlük kuralına aykırı reklamlar ve satış yöntemleri ile diğer hukuka aykırı davranışlar,
- Başkalarını veya onların mallarını kötülemek,
- Kendisi, ticari işletmesi, işletme işaretleri, malları, iş ürünleri, faaliyetleri, fiyatları, stokları, satış kampanyalarının biçimi ve iş ilişkileri hakkında gerçek dışı veya yanıltıcı açıklamalarda bulunmak veya aynı yollarla üçüncü kişiyi rekabette öne geçirmek,
- Paye, diploma veya ödül almadığı hâlde bunlara sahipmişçesine hareket ederek müstesna yeteneğe malik bulunduğu zannını uyandırmaya çalışmak veya buna elverişli doğru olmayan meslek adları ve sembolleri kullanmak,
- Başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak,
- Kendisini, mallarını, iş ürünlerini, faaliyetlerini, fiyatlarını, gerçeğe aykırı, yanıltıcı, rakibini gereksiz yere kötüleyici veya gereksiz yere onun tanınmışlığından yararlanacak şekilde; başkaları, malları, iş ürünleri veya fiyatlarıyla karşılaştırmak ya da üçüncü kişiyi benzer yollardan öne geçirmek,
- Seçilmiş bazı malları, iş ürünlerini veya faaliyetleri birden çok kere tedarik fiyatının altında satışa sunmak, bu sunumları reklamlarında özellikle vurgulamak ve bu şekilde müşterilerini, kendisinin veya rakiplerinin yeteneği hakkında yanıltmak; şu kadar ki, satış fiyatının, aynı çeşit malların, iş ürünlerinin veya faaliyetlerinin benzer hacimde alımında uygulanan tedarik fiyatının altında olması hâlinde yanıltmanın varlığı karine olarak kabul olunur; davalı, gerçek tedarik fiyatını ispatladığı takdirde bu fiyat değerlendirmeye esas olur,
- Müşteriyi ek edimlerle sunumun gerçek değeri hakkında yanıltmak,
- Müşterinin karar verme özgürlüğünü özellikle saldırgan satış yöntemleri ile sınırlamak,
- Malların, iş ürünlerinin veya faaliyetlerin özelliklerini, miktarını, kullanım amaçlarını, yararlarını veya tehlikelerini gizlemek ve bu şekilde müşteriyi yanıltmak,
- Taksitle satım sözleşmelerine veya buna benzer hukuki işlemlere ilişkin kamuya yapılan ilanlarda unvanını açıkça belirtmemek, peşin veya toplam satış fiyatını veya taksitle satımdan kaynaklanan ek maliyeti Türk Lirası ve yıllık oranlar üzerinden belirtmemek,
- Tüketici kredilerine ilişkin kamuya yapılan ilanlarda unvanını açıkça belirtmemek veya kredilerin net tutarlarına, toplam giderlerine, efektif yıllık faizlerine ilişkin açık beyanlarda bulunmamak,
- İşletmesine ilişkin faaliyetleri çerçevesinde, taksitle satım veya tüketici kredisi sözleşmeleri sunan veya akdeden ve bu bağlamda sözleşmenin konusu, fiyatı, ödeme şartları, sözleşme süresi, müşterinin cayma veya fesih hakkına veya kalan borcu vadeden önce ödeme hakkına ilişkin eksik veya yanlış bilgiler içeren sözleşme formülleri kullanmak.
- Sözleşmeyi ihlâle veya sona erdirmeye yöneltmek,
- Müşterilerle kendisinin bizzat sözleşme yapabilmesi için, onları başkalarıyla yapmış oldukları sözleşmelere aykırı davranmaya yöneltmek,
- Üçüncü kişilerin işçilerine, vekillerine ve diğer yardımcı kişilerine, haketmedikleri ve onları işlerinin ifasında yükümlülüklerine aykırı davranmaya yöneltebilecek yararlar sağlayarak veya önererek, kendisine veya başkalarına çıkar sağlamaya çalışmak,
- İşçileri, vekilleri veya diğer yardımcı kişileri, işverenlerinin veya müvekkillerinin üretim ve iş sırlarını ifşa etmeye veya ele geçirmeye yöneltmek,
- Onunla kendisinin bu tür bir sözleşme yapabilmesi için, taksitle satış, peşin satış veya tüketici kredisi sözleşmesi yapmış olan alıcının veya kredi alan kişinin, bu sözleşmeden caymasına veya peşin satış sözleşmesi yapmış olan alıcının bu sözleşmeyi feshetmesine yöneltmek.
- Başkalarının iş ürünlerinden yetkisiz yararlanmak,
- Kendisine emanet edilmiş teklif, hesap veya plan gibi bir iş ürününden yetkisiz yararlanmak,
- Üçüncü kişilere ait teklif, hesap veya plan gibi bir iş ürününden, bunların kendisine yetkisiz olarak tevdi edilmiş veya sağlanmış olduğunun bilinmesi gerektiği hâlde, yararlanmak,
- Kendisinin uygun bir katkısı olmaksızın başkasına ait pazarlanmaya hazır çalışma ürünlerini teknik çoğaltma yöntemleriyle devralıp onlardan yararlanmak.
- Üretim ve iş sırlarını hukuka aykırı olarak ifşa etmek;
- İş şartlarına uymamak
- Dürüstlük kuralına aykırı işlem şartları kullanmak
- Doğrudan veya yorum yoluyla uygulanacak kanuni düzenlemeden önemli ölçüde ayrılan, veya
- Sözleşmenin niteliğine önemli ölçüde aykırı haklar ve borçlar dağılımını öngören, önceden yazılmış genel işlem şartlarını kullananlar dürüstlüğe aykırı davranmış olur
Haksız rekabet cezası
TTK’ya göre belirtilen haksız rekabet suçu teşkil edecek eylemlerde bulunan birey, 2 yıla kadar hapis cezasının yanında adli para cezası ile de cezalandırılacaktır.
Haksız rekabet suçuna karşı hak düşürücü süreler
Haksız rekabet suçu şikayete tabi suçlardan biridir. Ancak belirli bir şikayet süresi vardır. Haksız rekabet suçu ve cezası ile ilgili işlem yapabilmek adına suçun işlendiği süreden ve failin bu durumu öğrendiği süreden itibaren 6 aylık bir süre söz konusudur.
Haksız rekabet suçu davalarında zaman aşımı, fiilin öğrenildiği tarihten itibaren 1 yıl ve her halde fiilin işlenmesinden itibaren 3 yıldır.
Haksız rekabet sebebiyle açılacak dava türleri nelerdir? Haksız rekabet sebebiyle açılacak dava kapsamları nelerdir? Haksız rekabet sebebiyle açılacak davalar ne kadar sürer? Haksız rekabet sebebiyle açılacak dava masrafları benzeri hususlarda daha fazla bilgi almak ve diğer sorularınız için büromuz alanında deneyimli rekabet avukatlarından danışmanlık hizmeti sağlayabilirsiniz.