EVLİLİKTE MAL REJİMLERİ NELERDİR?

Mal rejimi, eşlerin evlilik öncesinde ve sonrasında edindikleri mal varlıklarının üzerindeki yönetme, yararlanma, tasarruf gibi hak ve yükümlülükleri ile mal varlığı rejiminin belirli sebeplerle sona ermesi durumunda tasfiyesine ilişkin kuralları içerir.

Türk Medeni Kanununda 4 farklı mal rejimi düzenlenmiştir. Bunlar:

-Yasal Mal Rejimi

-Mal Ayrılığı Rejimi

-Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi

-Mal Ortaklığı Rejimi

olarak düzenlenmiştir. Eşler istedikleri mal rejimi sözleşmesini evlenmeden önce veya sonra noter huzurunda yapabilirler, kanunda düzenlenen bu dört mal rejimi dışında başka bir mal rejimi seçemezler.

1)YASAL MAL REJİMİ

Edinilmiş mallara katılma rejimidir. Bu rejim edinilmiş mallar ve kişisel mallar olarak ikiye ayrılır. Edinilmiş mal, evlilik birliği içerisindeyken karşılığı verilerek edinilen mal demektir. Eşlerin maaşları, kişisel mallarının gelirleri, alınan araba, sandık ve benzeri kuruluşların yaptıkları ödemeler edinilmiş mallardır. Kişisel mallar ise eşlerin kendilerine ait kıyafetleri, manevi tazminat alacakları, miras ile veya karşılıksız kazanma ile edinilen mallar, mal rejiminin başlangıcında eşlerden birine ait olan mallar ve kişisel mal yerine geçen değerler kişisel mallardır.

Eşler herhangi bir mal rejimini kabul etmemişlerse yasal mal rejimini kabul etmiş sayılırlar. Yani bu rejim asıldır. Bu rejimde bir eş, evlilik birliği içerisindeyken diğer eş tarafından edinilen malın üzerinde hak sahibidir yani eşler ortak hak sahipleridirler. Kişisel mallar üzerinde ise her eş kendi kişisel malı üzerinde hak sahibidir. Bu rejimin sona ermesiyle birlikte edinilmiş mallar hakkaniyete uygun bir şekilde eşler arasında paylaştırılır, bir eşin kişisel malı diğer eşte ise o istenir.

2)MAL AYRILIĞI REJİMİ

Bu rejimde her eş kendi mal varlığı üzerinde hak sahibidir. Örneğin bir eş kendisine taşınmaz aldıysa yalnızca o eş o taşınmaz üzerinde hak sahibidir. Yani eşlerin mal varlığı bağımsızdır. Evlilik birliği içerisinde alınan bir malın hangi eşe ait olduğu belirlenemiyorsa eşler bu mal üzerinde paylı malik olurlar.

3)PAYLAŞMALI MAL AYRILIĞI REJİMİ

Bu rejimde eşlerin mal varlığı birbirinden ayrıdır. Her eş kendi mal varlığı üzerinde hak sahibidir fakat aileye özgülenmiş mallar üzerinde eşler eşit oranda hak sahibidirler. Aileye özgülenmiş mallar ev ve ev eşyalarıdır. Aynı zamanda bu rejimde ekonomik geleceği güvence altına alan yatırımlarda da eşler eşit oranda hak sahibidirler. Bu rejimin sona ermesi ile aileye özgülenen mallar ve yatırımlar eşlere eşit olarak paylaştırılır.

4)MAL ORTAKLIĞI REJİMİ

Bu rejimde ortaklık malları ve kişisel mallardan söz ederiz. Eşler kişisel mallar dışındaki tüm mallar(ortaklık malları) üzerinde eşit hak sahibidirler. Kişisel kullanılan eşyalar, kişisel mal olarak belirlenen mallar, karşılıksız kazandırmalar ve manevi tazminat alacakları dışındaki tüm mallar ortaklık mallarıdır. Eşler birlikte bu mal üzerinde tasarrufta bulunabilir, biri diğerinin haberi olmadan bu mal üzerinde tasarrufta bulunamaz. Mal rejimi sona erdiğinde ortaklık malları yarı yarıya paylaştırılır.

MAL REJİMLERİNİN SONA ERMESİ

Mal rejimleri evliliğin iptali, boşanma, ölüm veya başka bir mal rejimine geçiş durumlarında sona erer.

Stajyer Öğrenci

Dilek Aydın