BOŞANMANIN ÖZEL SEBEPLERİ NELERDİR?
Evlilik toplumun temel ve önemli bir kurumudur. Bu kurumun devam etmesi için eşlerin yüklenmesi gereken birtakım sorumluluklar vardır. Bu sorumluluklar gereği gibi yerine getirildiğinde aile içinde huzur, eşler arasında sevgi, saygı, anlayış bulunacaktır. Bu sorumluluklara örnek olarak sadakat, sevgi, saygı, güven, her iki eşin birbirini maddi anlamda rahatlatması konuları örnek verilebilir. Bu konuların bulunmadığı evliliklerde birtakım sıkıntılar görülmeye başlanır ve bu sıkıntılar aşılamazsa bu durum boşanmaya kadar gidebilir ve bunlara boşanmanın özel sebepleri denir. Türk Medeni Kanunu madde 161-165 boşanmanın özel sebeplerini düzenlemektedir.
1)ZİNA
Sadakatin olmadığı bir evlilikte zinanın görülmesi pek muhtemeldir. Zina yapan eş kusurludur. Aldatılan eş zinayı öğrenmesinden itibaren altı ay ve her halde beş yıl içinde boşanma davası açmalıdır aksi halde dava hakkı düşer. Aynı zamanda aldatılan eş diğer eşi affederse yine dava hakkı düşer.
2)TERK
Eşlerden biri evliliğin getirdiği sorumluluklardan kaçmak için diğer eşi ile birlikte yaşadığı aile konutunu terk ederse veya ortada haklı bir sebep bulunmadan konuta geri dönmemişse diğer eş boşanma davası açabilir. Terk edilen eş, hâkim veya noterden terk eden eşe eve geri dönmesi adına ihtar isteminde bulunabilir. Bu ihtarda terk eden eşe iki ay içinde eve geri dönmesi adına bir uyarıda bulunulur ve eğer eş geri dönmezse ona bunun sonuçlarına katlanması gerektiği söylenilir. Bu ihtar için ve boşanma davası açmak için belirli bir sürenin üstünden dördüncü ayın bitmesi gerekir aksi halde boşanma davası açılamaz.
Bazı durumlarda konutta kalan eş konuttan giden eşi terk etme zorunda bırakır. Böyle durumlarda terke zorlayan eş terk etmiş sayılır ve terk eden eş tarafından boşanma davası açılır.
3)HAYATA KAST, KÖTÜ VEYA ONUR KIRICI DAVRANIŞ
Eşler arasında saygı evliliğin devamı için önemlidir. Eşlerden birinin diğerine yaptığı ağır bir onur kırıcı davranış, pek kötü davranılması veya hayatına kast etmesi hallerinde hem saygı hem de güven suistimal edilmektedir. Bu davranışlara maruz kalan eş boşanma davası açabilir. Buradaki zamanaşımı zina ile aynıdır. Affeden tarafın dava hakkı yoktur.
4)SUÇ İŞLEME VE HAYSİYETSİZ HAYAT SÜRME
Eşlerden birinin işlediği suç veya haysiyetsiz hayat sürmesi yüzünden diğer eşin onunla yaşaması beklenemezse eş her zaman dava açabilir.
5)AKIL HASTALIĞI
Eşlerden birinin akıl hastalığı yüzünden diğer eş ortak hayatı yaşamakta zorlanıyorsa ve ortak hayat o eş için çekilemez bir hale gelmişse eş boşanma davası açabilir. Bu davanın açılabilmesi için dava açacak eşin, akıl hastalığının geçmeyeceğini resmi sağlık kurulu raporu ile tespit etmesi gerekmektedir.
İlgili karar:
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’nin 2016/255 Karar sayılı davasında, davalı-karşı davacı kadın, zina ve onur kırıcı davranış gibi özel sebeplere dayanarak boşanma talebinde bulunmuştur. Mahkeme, kadının taleplerini inceleyerek evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına karar vermiştir. Ancak, özel boşanma sebepleri hakkında olumlu veya olumsuz bir hüküm kurulmaması nedeniyle karar bozulmuştur. Bu karar, özel boşanma sebeplerinin dava gerekçesi olarak sunulduğunda, mahkemenin mutlaka bu sebepler hakkında açık bir hüküm vermesi gerektiğini vurgular.
Stajyer Öğrenci
Dilek Aydın