Borç Tahsilatında Hukuki Süreç

Türk Hukukuna göre, alacaklıya alacaklarını iki şekilde tahsil etme hakkı tanınmıştır. Birincisi, yerel mahkemeler nezdinde bir borçlanma davası açarak dava prosedürleri başlatabilir. Diğer yol ise icra dairelerinin icra icra işlemlerini (kararsız icra takibi) başlatmaktır.Söz konusu yöntemleri incelemeden önce, hukuk mahkemelerinde dava açan ya da icra prosedürlerini başlatan ya da yabancı bir tüzel kişinin ya da tüzel kişinin (“Davacı”) yasal ya da yasadışı durumlar dışında güvenlik yatırması gerektiği belirtilmelidir.

 

Ek olarak, bu uyarılar borçluya da bildirilmelidir: İcra dairesinin kredisi veya yetki alanı ile ilgili herhangi bir itiraz, bildirim tarihinden sonraki 5 gün içinde İcra Mahkemesine yapılmalıdır; icra takibi, itirazın kabul edilmesine ilişkin mahkeme kararı verilmedikçe gerçekleştirilecektir (İİK’in 168/2. maddesi). Borçlu itirazının reddedilmesi ve tazminat talebinde bulunulması durumunda mahkeme, alacaklıya tazminat da verecektir. Tazminat talep tutarının% 40’ından az olamaz (İİK’in 170/2 ve 169a / 6 no’lu Maddeleri).

 

Kıymetli evrakların icra takibi, diğer icra yollarına kıyasla bir avantaja sahiptir. Bunun nedeni kısa bir zaman alması ve icra prosedürüne karşı şikayetin 5 gün içinde yapılması ve icra takibi mahkemeden bir karar alınana kadar devam etmesidir. İcra takibi, ele geçirilen malların gerçekleştirilmesi aşamasına kadar gerçekleştirilir (İİK Madde 169). İtirazın reddedilmesi üzerine, alacaklı ekli varlıkların gerçekleştiğini iddia edebilir. Borçlu temyize başvursa bile, icra takibi, ihale ve satış değerinin paylaşımı dahil olmak üzere durmaz (İİK Madde 169 / a). Bu durumda, icra takibi ancak borçlunun alacaklının talebinin güvence altına alındığı bir teminat göstermesi durumunda durur (İİK Madde 33/3).

 

Dolayısıyla bu icra takibi borcun derhal tahsil edilmesinin bir yoludur. Çünkü icra takibi devam etmekte ve bunun sonucunda borçluların varlıklarına el konulmaktadır. Pratik sonuç, gerçekleşmeden sonra, el koyulacak varlıkların satış tutarı, varlıklara ilk eki uygulayan alacaklıya verilecektir. Faturalar, müzakere edilebilir enstrümanların özelliklerini kaybettiğinde veya alacaklı, müzakere edilebilir enstrümanların hiçbirine sahip olmadığında, alacaklı, ekli bir taleple yapılan olağan icra takibi için başvurabilir. Ancak, olağan icra takibi borçlunun itirazı üzerine durdurulmalıdır. Bunun sonucu olarak, alacaklı, itiraz mahkeme tarafından iptal edilene kadar icra takibine devam edemez. Bu nedenle, müzakere edilebilir araçların zaman sınırı, icra işlemlerinde büyük önem taşımaktadır.

 

Bir alacaklının bağlayıcı kıymetli araç bulundurması durumunda, ihtiyati bir ek talep edebilir (İİK’in 257-258. Maddeleri). Bu durumda, alacaklı, talebin olgunlaştığını ve faturanın sunulduğunu ancak ödenmediğini kanıtlamalıdır. Ödenmemiş faturalar ve çekler, protesto ve şerefsiz beyannamesi ile kanıtlanmalıdır. Ya da talep olgunlaştırılmaz, ancak borçlunun ikametgah adresi yoktur veya borçlu, ödemeden kaçınmak için mal veya mallarını devredebilir. Bu durumda, mahkemeden ihtiyatlı bir ek talep edilmelidir. Alacaklı bir teminat göstermeli ve teminat verildikten sonra; varlıklar, haklar ve borçlunun üçüncü şahıslardan alacakları temkinli olabilir. Bu geçici önlemden sonra, icra takibi alacaklı tarafından da uygulanmalıdır.

Çek İçin Cezai Yaptırımlar

Alacaklı, kıymetli evraklar için icra usulünün yanı sıra, 3167 sayılı Çek Ödemeleri Prosedürü ve Çek Sahiplerinin Korunması Hakkında Kanun uyarınca çekten vazgeçenlere karşı suç duyurusunda bulunabilir. Bu ceza davası için süre sınırı şerefsizlik tarihinden itibaren başlar ve 6 ay içinde sona erer. Dolayısıyla borçlunun cezalandırılması iddiası bu saatten sonra talep edilemez. 3167 sayılı Kanun’un 16. Maddesine göre çek çekmecesi / hesap sahibi veya çekmecenin yetkili temsilcisi cezalandırılır. Bu para cezası çek tutarı olurdu. Bir çekmece recidivist ise, 1 ila 5 yıl arasında hapis cezasına çarptırılır. Ayrıca, Ceza Mahkemesi, çekmeceye veya yetkili temsilcilerine yönelik bir çek hesabına sahip olmayı yasaklayabilir. Ayrıca, bu yasaklama, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası aracılığıyla Türkiye’deki tüm bankalara bildirilir.

Bu konuda daha fazla bilgi almak ve diğer sorularınız için büromuz çek-senet davalarında deneyimli çek -senet avukatlarından danışmanlık hizmeti sağlayabilirsiniz.