İHTİYARİ MALİ SORUMLULUK SİGORTASI

İHTİYARİ MALİ SORUMLULUK SİGORTASI

 “İhtiyari Mali Mesuliyet Poliçesi, Zorunlu Mali Mesuliyet limitleri üzerinde kalan kısma ilişkin olduğu gibi kazada zarar gören üçüncü kişilerin zararlarının giderilmesine yöneliktir” (Y.4.HD.30.09.21.K.2021/5899).

Kaza sonucu sadece araçta bir zarar meydana gelmez her zaman. Üçüncü kişilerinde bedensel zarara ve buna bağlı olarak manevi zarara uğrayabilmesi de söz konusu olabilir. Kazaların boyutu sebebiyle trafik sigortaların teminat limitlerine aşan böyle durumlar gözlendiğinde çözüm ihtiyari mali sorumluk sigortasıdır; çünkü üçüncü kişilerin güvencesi olan zorunlu mali sorumluluk sigortası manevi zararları karşılamaz, kapsamı dardır. Böylece bu sigorta ile maddi zararların yanı sıra manevi zararlarda teminat altına alınır. – Manevi zarar, kişinin sahsında haksız bir fiil sonucu oluşan soyut zarardır. Mağdurun duyduğu üzüntü ve elemin kişiliğinde verdiği zarardır.

 Bu sigorta 3.kişilerin zararlarının tazmini teminat altına alır. Amacı, sigorta ettirenin yüksek maliyetli ödemlerden kurtarır. Malvarlığındaki pasif değerinin azalmamasına sebebiyet verdiği için pasif sigortadır.-Malvarlığının pasifi, kişinin malvarlığındaki borçlarını ifade eder. Bu amaç düşünüldüğünde çoğu insan ihtiyari mali sorumluluk sigortasını yapmayı tercih etmektedir.

 Dahası, İhtiyari mali sorumluk sigortası sorumluluğu daha genişleten yapısıyla klasik zorunlu mali sigortaları sözleşmelerinden ayrılır. Çoğu kez ihtiyari mali sorumluluk sözleşmeleri trafik poliçesinin ek teminat olarak gösterilerek uygulamada yer alır. Aslında çokça kullanılan bu sigortalar sözleşmese özgürlüğünün bir uzantısıdır. Sözleşme özgürlüğü ile daha kapsamlı zarların tazmini teminat altına alınabilir; fakat buna bağlı olarak ödenecek prim artar. Poliçede belirtilen limite kadar teminatı sağlar.

 * Trafik kazası gerçekleştiğinde trafik sigortası (Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası) devreye girer. Trafik sigortasının yetersiz kaldığı ve manevi tazminat talebin de bulunursa ihtiyari mali sorumluk sigortası uygun düştüğü ölçüde uygulanır. Böylece bu talepler sigorta şirketi tarafından karşılanır.

 6047 sayılı Karayolları Trafik Kanununda İhtiyari mali sorumluluk sigortası düzenlenmiştir:

1. Tazminatın azalması ve ortadan kaldırılması sonucunu doğuran hâller mağdura karşı ileri sürmelemeyeceğine ilişkin bir düzenleme bu poliçelerde yer alamaz. Fakat sigortacı bu hallere sigorta ettiren başvurabilir.
2.  Zarar görenin doğrudan doğruya talep ve dava hakkı vardır.
3.  Zarar gören dava yoluna gitmeden önce sigorta şirketine yazılı başvuruda bulunması gerekir. Başvuru tarihinde itibaren 15 gün içinde yazılı bir cevap alamaz veya talebi karşılamaz bir cevap alınırsa, mağdur daha açabilir. Veya tahkime başvurabilir. Kısacası, zarar görenin dava açmayasıdan önce yazılıda başvuruda bulunması şarttır.
4. sözleşmeler için zamanaşımı ilişkin TKT m. 109 düzenlenen hükümler uygulanacaktır. Zarar gören zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten itibaren 2 yıl içinde açmalıdır. Kaza tarihinden itibaren zarar gören herhalde 10 yıl içinde dava açmalıdır.
5. Zamanaşımı zarar verene kesilirse sigortacıya karşıda kesilmiş olur. Tam tersi durumda geçerlidir.