Türkiye’de Yabancı Yatırımcı Olarak Banka Kurmak: Hukuki Çerçeve ve Adım Adım Rehber

Türkiye’de yabancı yatırımcıların banka kurma süreci, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) düzenlemeleri çerçevesinde yürütülür. Bu süreç, hem yerli hem de yabancı yatırımcılar için oldukça katı lisans ve uygunluk kriterlerine tabidir.

1. Hukuki Çerçeve

• 5411 sayılı Bankacılık Kanunu: Banka kuruluşu, faaliyet izni, yönetim standartları, denetim ve tasfiye süreçlerini belirler.

• BDDK Kararları ve Tebliğleri: Başvuru süreci, gerekli belgeler ve sermaye yapısına ilişkin düzenlemeler.

• TCMB Düzenlemeleri: Rezerv gereklilikleri, likidite ve para politikası araçları.

• Türk Ticaret Kanunu (TTK): Şirket kuruluş hükümleri, yönetim kurulu yapılanması.

• Yabancı Sermaye Mevzuatı: Sermayenin yurda getirilmesi, kambiyo mevzuatı uyumu.

2. Kuruluş Şartları

• Asgari Sermaye: Mevzuata göre en az 30 milyon Euro karşılığı Türk Lirası ödenmiş sermaye (BDDK güncel kurallara göre bu tutar değişebilir).

• Kurucu Şartları: Kurucuların mali gücü, temiz sicil (suç kaydı olmaması), bankacılık deneyimi ve uluslararası itibarı.

• Sermaye Kaynağı: Şeffaf şekilde belgelendirilmiş ve yasal yollarla Türkiye’ye getirilmiş olmalı.

• Faaliyet Planı: Bankanın iş modeli, hedef müşteri kitlesi, finansal projeksiyonlar.

• Yönetim Kadrosu: Bankacılık deneyimi olan, BDDK’nın uygun bulduğu yöneticiler.

3. Adım Adım Süreç

1. Ön Hazırlık

   • Hukuki ve mali fizibilite raporu hazırlanır.

   • Yatırımcı profili ve banka türü (ticaret bankası, yatırım bankası vb.) belirlenir.

2. Kuruluş İzni Başvurusu (BDDK’ya)

   • Kurucu ortaklar hakkında detaylı bilgi ve belgeler.

   • Sermaye yapısı, ana sözleşme taslağı, iş planı.

   • Banka binası, altyapı planı, bilgi sistemleri güvenliği raporu.

3. Kuruluş İzninin Alınması

   • BDDK incelemesi sonrası, uygun görüldüğünde kuruluş izni verilir.

   • Bu aşamada banka henüz faaliyete başlayamaz.

4. Faaliyet İzni Başvurusu

   • Yönetim kurulu atanır, personel alımı yapılır.

   • Fiziksel ve dijital altyapı tamamlanır.

   • İç denetim, risk yönetimi ve uyum birimleri kurulur.

5. Faaliyete Başlama

   • BDDK’nın faaliyet izniyle birlikte banka resmi olarak hizmet vermeye başlar.

   • TCMB ve diğer ilgili kurumlara bildirimler yapılır.

4. Dikkat Edilecek Hukuki Noktalar

• Yabancı yatırımcı onayı: Stratejik sektör olması sebebiyle BDDK incelemesi titizlikle yapılır.

• Uyum yükümlülükleri: MASAK (Kara Para Aklamanın Önlenmesi), uluslararası yaptırımlar, FATCA/CRS uyumu.

• Sermaye yeterliliği oranı: Bankanın sürdürülebilirliğini ve güvenilirliğini ölçen temel finansal kriter.

• Yönetici ve ortakların itibarı: Ulusal ve uluslararası itibarı zedeleyecek durumlar izin sürecini olumsuz etkiler.

5. Yabancı Yatırımcılar İçin Öneriler

• Türkiye’de bankacılık sektöründe deneyimli hukuk büroları ve finans danışmanları ile çalışmak.

• Sermaye kaynağının belgelendirilmesi ve uluslararası transferlerin kambiyo mevzuatına uygun yapılması.

• Teknolojik altyapının BDDK siber güvenlik standartlarına uygun olması.

• Yerel piyasa, regülasyon ve rekabet ortamı hakkında kapsamlı analiz yapılması.