YUNANİSTAN GOLDEN VİSA PROGRAMI
Giriş
Son on yılda Avrupa Birliği ülkelerinde yatırım karşılığında oturum izni veya vatandaşlık verilmesine ilişkin programlar hızla yaygınlaşmıştır. “Golden Visa” olarak adlandırılan bu sistemler, devletlerin ekonomik kalkınmayı teşvik etme amacıyla yabancı yatırımcılara sunduğu oturum hakkı karşılığı yatırım modelleridir. Bu kapsamda Yunanistan, sunduğu düşük yatırım eşiği ve Schengen serbest dolaşım avantajıyla en popüler Golden Visa programlarından birine sahiptir.
Bu makalede, Yunanistan Golden Visa programının hukuki temelleri, başvuru şartları, 2024 yılı itibarıyla yapılan güncellemeler, Türk vatandaşlarının başvuru durumu, AB hukuku ile ilişkisi ve programa yönelik eleştiriler ayrıntılı olarak değerlendirilecektir.
1. Hukuki Dayanak ve Yasal Çerçeve
Yunanistan Golden Visa programı, 2013 yılında 4146/2013 sayılı Yasa ile yürürlüğe girmiştir. Bu yasa kapsamında, üçüncü ülke vatandaşlarının (AB dışı) Yunanistan’da belirli tutarda yatırım yapmaları karşılığında 5 yıllık oturum izni elde etmeleri mümkün hale gelmiştir.
Programın temel hukuki çerçevesi şu mevzuata dayanmaktadır:
-
Law 4251/2014 (Yunan Göç Kanunu)
-
Presidential Decree 106/2007
-
Ministerial Decisions on Golden Visa implementation
-
Avrupa Birliği direktifleri (özellikle 2003/109/EC)
2. Programın Amacı ve Dayandığı İlkeler
Yunanistan bu programla:
-
Durgunluk yaşayan gayrimenkul sektörüne canlılık kazandırmayı,
-
Ülkeye döviz girişini artırmayı,
-
Yabancı yatırımcıyı kalıcı olarak çekmeyi,
-
Schengen sistemine giriş üzerinden ekonomik avantajlar yaratmayı hedeflemektedir.
Bu sistemin arka planında egemenliğe dayalı vize verme hakkı ile birlikte yatırımcıdan toplumsal bütünleşme veya entegrasyon şartı aranmaması gibi esnek uygulamalar yer almaktadır.
3. Golden Visa Başvuru Şartları
a) Yatırım Şartı
2024 itibarıyla Golden Visa başvurusu yapabilmek için şu şekillerde yatırım yapılması gereklidir:
-
Gayrimenkul Satın Alımı:
-
En az €250.000 tutarında bir veya birden fazla taşınmaz edinilmesi (bazı bölgelerde 500.000 €).
-
2023 reformuyla Atina, Mikonos, Santorini ve Selanik gibi bölgelerde alt sınır €500.000 olarak yükseltilmiştir.
-
-
Kiraya Dayalı Gayrimenkul Yatırımı:
-
10 yıl süreli otel veya turistik konut kiralama anlaşması yapılması.
-
-
Gayrimenkul Geliştirme Ortaklığına Katılım:
-
250.000 € değerinde inşaat veya yenileme projesine yatırım.
-
-
Alternatif Yatırım Seçenekleri (Daha yeni düzenlemelerde):
-
Devlet tahvili, hisse senedi veya yatırım fonu alımı (minimum 400.000 € tutarında)
-
b) Başvuru Sahibi Koşulları
-
18 yaşından büyük olmak
-
Sabıka kaydının bulunmaması
-
Sağlık sigortası yaptırmak
-
Yunanistan’da bulunmasına gerek olmadan vekâletle başvuru yapılabilir
4. Oturum İzninin Özellikleri
Golden Visa ile verilen oturum izninin özellikleri şunlardır:
-
5 yıl süreyle geçerlidir ve yatırım devam ettiği sürece sınırsız olarak uzatılabilir.
-
Yunanistan’da çalışma izni vermez, ancak şirket kurma veya yönetme mümkündür.
-
Başvuru sahibinin eşi, çocukları (21 yaşa kadar) ve ebeveynleri programa dâhil edilebilir.
-
Oturum izni ile Schengen bölgesinde serbest dolaşım hakkı kazanılır.
5. Süreç ve Başvuru Adımları
a) Süreç Özeti
-
Gayrimenkul veya diğer yatırımın yapılması
-
Noter işlemleri ve tapu tescili
-
Başvuru belgelerinin hazırlanması
-
Yunanistan Göçmenlik Bürosuna teslim
-
Oturum izninin verilmesi (genelde 2–3 ay)
b) Gerekli Belgeler
-
Pasaport
-
Yatırım belgeleri (tapu, kontrat vs.)
-
Sağlık sigortası poliçesi
-
Sabıka kaydı
-
Fotoğraf ve biyometrik veri
-
Vekâletle başvuruluyorsa noter onaylı vekaletname
6. Türk Vatandaşları Açısından Değerlendirme
a) Yunanistan Golden Visa’ya Türk Başvuruları
Türkiye’den en çok Golden Visa başvurusu yapılan ülkeler arasında Yunanistan ilk üç sıradadır. Türk yatırımcılar, özellikle İstanbul’a benzer iklime sahip Ege ve Batı Makedonya bölgelerini tercih etmektedir.
b) Çifte Vatandaşlık
Yunanistan Golden Visa, doğrudan vatandaşlık vermez. Ancak;
-
7 yıl yasal ikamet sonrası (fiili yaşam şartıyla) Yunan vatandaşlığına başvuru yapılabilir.
-
Türkiye, çifte vatandaşlığı tanıdığı için bu geçiş mümkündür.
7. Eleştiriler ve AB Hukuku İle İlişkisi
a) Avrupa Birliği’nin Eleştirileri
AB Komisyonu, Golden Visa programlarının:
-
Kara para aklama riskini artırdığı,
-
Vatandaşlık ve Schengen hakkının ticarete konu edildiği,
-
Güvenlik denetimlerinin zayıf kaldığı
gerekçesiyle üyelere resmi uyarılar göndermiştir. Özellikle Malta ve Bulgaristan programlarına karşı ihlal prosedürü başlatılmıştır.
Yunanistan da bu çerçevede zaman zaman yatırım türlerini daraltmış, doğrudan vatandaşlık gibi yolları kapatmıştır.
b) Yunanistan’ın Yanıtı
Yunanistan, programın ekonomik katkısını gerekçe göstererek:
-
Denetimleri artırma,
-
Tapu işlemlerinde daha fazla şeffaflık sağlama,
-
Banka transferleri konusunda sıkı kontroller getirme
yoluna gitmiştir.
8. 2023–2024 Güncellemeleri
-
Atina ve turistik bölgelerde yatırım eşiği 500.000 €’ya çıkarılmıştır.
-
Birden fazla gayrimenkul ile 250.000 € sınırını aşma hakkı yalnızca düşük yoğunluklu bölgelerle sınırlandırılmıştır.
-
Yatırımın nakit değil banka transferiyle yapılması zorunludur.
-
3 yıl süreyle satış yasağı getirilmiştir (bazı tip yatırımlarda)
9. Golden Visa Sahiplerinin Süresiz Oturum ve Vatandaşlık Hakkı
Golden Visa sahipleri:
-
5 yıllık süre dolduğunda yatırım devam ediyorsa oturumu süresiz uzatabilir.
-
7 yıl boyunca Yunanistan’da fiilen ikamet etmişlerse vatandaşlığa başvurabilir.
-
Vatandaşlık için dil bilgisi, tarih bilgisi ve entegrasyon testleri uygulanır.
10. Sonuç
Yunanistan Golden Visa programı, yatırımcılara AB içinde oturum ve dolaşım imkânı sunan en erişilebilir sistemlerden biridir. Türk yatırımcılar açısından hem düşük giriş maliyeti hem de hızlı işlem süreciyle öne çıkmaktadır. Ancak 2024 yılı itibarıyla yapılan değişikliklerle birlikte, başvurular artık daha dikkatli belge kontrolü ve bölgesel yatırım stratejisi gerektirmektedir.
Bu sistemin avantajlarından yararlanmak isteyen bireylerin, sadece ekonomik değil, hukuki, mali ve vatandaşlık politikaları açısından da kapsamlı bir değerlendirme yapmaları gerekmektedir. Özellikle Schengen sisteminin sunduğu serbestlik ile AB düzeyindeki denetim baskısı arasındaki dengeyi iyi kurmak gerekir.
About Post Author
