Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Kolaylaştırma Suçu

Karşımıza bu suçta olduğu gibi herhangi bir hareketle uyuşturucu ve uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma suçu için yapılan ve bahsi geçen hareketlerin gerçekten bu suçu oluşturması gerekir. Bu suça dair verilerin tahlili mahkemede tartışma niteliğinde olması gerekir. Mahkeme bu konuyu tartışıp bahsi geçen fiilin neden suç kapsamına girdiği veya girmediği üzerinde açıklama yapmalıdır. Yargıtay 20. Ceza Dairesi E. 2017/6284 K. 2020/1507 numaralı 4.3.2020 Tarihli kararının giriş kısmında ‘Yargılama sürecindeki işlemlerin kanuna uygun olarak yapıldığı, delillerin gerekçeli kararda gösterilip tartışıldığı, eylemin sanık tarafından gerçekleştirildiğinin saptandığı, vicdanî kanının dosya içindeki belge ve bilgilerle uyumlu olarak kesin verilere dayandırıldığı, eyleme uyan suç tipi ve yaptırımların aşağıda belirtilen dışında doğru biçimde belirlendiği anlaşıldığından,…’ diyerek eylemin suç konusu olup olmadığı, verilecek hüküm sonucunda tayin edilen cezanın kanuniliği için bahsettiğimiz suç için fiilin kapsamının tartışılması gerektiği mahkemenin açıklaması gerektiği hem doktrinde hem de ilgili Yargıtay kararlarında vurgulanmıştır.

Tipikliğin Objektif Unsurları

İlgili kanunun suç kapsamına aldığı bu fiil salt olarak uyuşturucu kullanımına yer temin etmeyi, maddeye ulaşmayı kolaylaştırmayı, çabuklaştırmayı, kullanımı güvenli hale getirmeyi kapsayan fiillerin cezalandırılmasını kapsamaktadır. Bu nedenle kullanımdan ziyade, örneğin satış, sevk, ihracı… kolaylaştırmaya yönelik hareketlerin cezalandırılması için dayanağımız başka hükümler olacaktır.

Suç kapsamını değerlendirdiğimizde ilk olarak yer, donanım ve malzeme sağlamak için yapılan eylemlere bakmak gerekir. Kendi evinde ‘Kokain Partisi’ düzenlemek gibi kullanım için uygun ortam sağlamak, şırınga vb. ürünleri temin etmek veya esrarın hazırlanacağı, ısıtılmış özel platin tabakanın temini gibi kullanımı kolaylaştırmak bu suçun koruduğu hukuksal yararları tahrip etmekte ve bu eylemlerin icrası cezai müeyyideye tabi olmaktadır.

İkinci olarak ‘Kullananların yakalanmalarını zorlaştıracak önlemler’ almaktır. Maddenin vücuda alındıktan sonra oluşan fizyolojik belirtileri azaltıcı eylemlerde bulunup kullanımın izlerini gizlemeye çalışmak, delilleri ortadan kaldırmak bu kapsama girmektedir. Ayrıca maddeyi güvenle, yakalanma korkusu olmadan örneğin kendisine ait mekânın özel ve gizli bir bölümünü uyuşturucu madde kullananlar için tahsis etmek yine bu suçun hukuksal yararını zedeleyen icra hareketleridir.

Yargıtay 10. CEZA DAİRES E. 2017/357 K. 2019/3196 22.5.2019 Tarihli kararına göre ‘Uyuşturucu madde kullanılmasını kolaylaştırma suçundan verilen mahkûmiyet hükmünün incelenmesinde:

Sanığın savunması, olay ve yakalama tutanağı ile kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan haklarındaki soruşturma evrakı tefrik edilen … ve …’nin anlatımları karşısında, sanığın uyuşturucu madde kullanılmasını kolaylaştırmak için özel yer, donanım ve malzeme sağlamasının söz konusu olmadığı, sanığın kastının kullanmak amacıyla bulundurduğu uyuşturucu maddeyi kova tabir edilen daha önce olay yerinde bulunan düzenekle diğer sanıklarla birlikte kullanmak olduğu, olay yerinden başkaca uyuşturucu maddenin ele geçmediğinin anlaşılması ve aynı olayda kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan ayrıca hüküm kurulmuş olması karşısında, sanığın uyuşturucu madde kullanılmasını kolaylaştırma suçundan beraati yerine mahkûmiyetine hükmolunması … bozulmasına 22.05.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.…’ diyerek uyuşturucunun topluca kullanımı için uyuşturucu maddenin yapısı gereği bir takım aparat ve düzeneklerin hazırlanması uyuşturucu maddenin yapısı gereği toplu kullanıma uygun olması sırf ‘kova’ olarak tabir edilen değil esrarın elden ele dolaştırılması da maddenin yapısı gereği toplu kullanıma uygun olduğu için bu fiillerin icra edilmesi uyuşturucu maddenin kullanımını kolaylaştırma veya yer temini suçunun kapsamına girmemektedir.

Uyuşturucu maddenin nasıl kullanılacağını, zerk edileceğini söyleyen kişi de uyuşturucu madde kullanımını kolaylaştırma suçunu icra etmiş olacaktır. Ancak maddeyi nerden bulacağını veya imali konusunda bilgi vermek bu madde kapsamına girmez.

TCK m. 190/2’de bahsi geçen özendirme suçuna da değinmekte fayda vardır. Kişileri teşvik etmek, olumlu duygular uyandırmak, uyuşturucu maddenin faydalı ancak en azından zararsız olduğunu beyan etmek bu maddenin yaptırım kapsamına girmektedir. Bu konu hakkında yayın yapmak da özel görünüş biçimi olarak yaptırım kapsamındadır. Bu yayının kişilere ulaşması da şart değildir. Bu yola girmek yayına hazırlamak, öğrenme olasılığı oluşturmak suçun tamamlanması için yeterlidir. Yayının kimseye ulaşmamış olması suçun oluşmuş olduğu gerçeğini değiştirmeyecektir. Bu konuya örnek olarak da Antalya Cumhuriyet Savcılığı, narkotik polisinin başvurusu üzerine, uyarıcı ve uyuşturucu madde kullanımını özendirdiği gerekçesiyle sosyal medyada da bir nevi ‘hapçı şarkısı’ olarak adlandırılan DJ Tieasto’nun remixlediği ‘Ecstacy’ şarkısı ve ‘F… on Cocain’ adlı iki şarkı eğlence merkezlerinde ve radyolarda çalınması yasaklanmıştır.

Yine aynı madde ve fıkra bakımından örneğin köşe yazarının veyahut şarkıcının şarkısında uyuşturucu kullandığını söylemesi veyahut bu sebeple çok eğlendiğini beyan etmesi uyuşturucu maddeye özendirme suçunu oluşturmaz. Buna karşılık bir yayında uyuşturucu maddenin olumlu etkilerinden bahsetmek, anlatmak, kullanımı teşvik edici görüşlerin verilmesi durumunda kastın oluştuğu söylenebilir.

Teşebbüs Hali

Uyuşturucu madde kullanımını kolaylaştırma suçu için teşvik edilen kişinin teşvik sonucu maddeyi kullanmasına gerek yoktur. Teşvik gerçekleştikten sonra suç oluşmuş ve tamamlanmış sayılır. Örneğin bir ‘Esrar Koktelyin’ kişiye verilmesi veya tarifinin verilmesi icra hareketi sayılır ve artık bu andan sonra suç tamamlanmış ve gerçekleşmiş sayılır.

TCK m. 190/2’de yer alan hükme göre uyuşturucu maddeyi özendirici yayında bulunan kişi için öğrenme olanağının yaratılmasıyla suç tamamlanır. Şayet yayın halka ulaşma olanağına kavuşmadan örneğin matbaacının ihbarı üzerine yakalanmış ve el konulmuşsa teşebbüsten söz edilir.

İçtima

Kişi kolaylaştırma suçunu icra ettiği esnada bir ‘Kokain Partisi’ şeklinde birden fazla kişi yer temini için suç teşkil eden eylemi gerçekleştiriyorsa suç yapısı gereği zincirleme suç teşkil eder ve TCK m. 43/2 gereği cezası zincirleme suç hükmüne göre tayin edilir.

Bu konuda daha fazla bilgi almak için büromuzun alanında deneyimli avukatlarından danışmanlık hizmeti sağlayabilirsiniz.

STJ. AV. Hamdi Berk Can