Trafik Cezalarının İptali Yolları

1) Neden Bu Konu Önemli? (Kısa Çerçeve)

Trafik idari para cezaları (EDS/radar/kırmızı ışık/park/emniyet şeridi/HGS–OGS vb.) kabahat niteliğinde yaptırımlardır ve Kabahatler Kanunu m. 27 uyarınca Sulh Ceza Hâkimliği denetimine tabidir. Uygulamada iptal kararlarının belirleyicisi çoğu zaman usul (tebligat, süre, yetki), cihaz güvenirliği (kalibrasyon/periyodik muayene), işaretleme–levha yeterliliği, ispat standardı (plakanın netliği, görüntülerin bütünlüğü) ve ölçülülük ilkeleridir. Peşin ödeme (genellikle %25 indirim) itiraz hakkını kaldırmaz; iptalde iade mümkündür (KK m. 17/6 bağlamı).

2) Normatif Harita: Dayanaklar ve İlke Seti

2.1. Kanun–İkincil Düzenleme Ekseni

KK (5326): m. 27 (başvuru yolu/süre), m. 17/6 (peşin ödeme–itiraz ilişkisi), genel ilkeler.
KTK (2918): trafik kuralları, yaptırımların türleri ve tespit usulleri.
7201 sayılı Tebligat Kanunu ve Elektronik Tebligat Yönetmeliği: tebliğ–öğrenme ve süre başlangıcı.
Karayolları Trafik Yönetmeliği + ilgili EGM/JGK genelgeleri: hız denetimi, levha–işaretleme, ölçüm usulleri, cihazların kullanım rejimi.

2.2. Anayasal İlkeler ve Yargısal Denetim Mantığı

Hukuk devleti–kanunilik–belirlilik: Kural görünür, anlaşılır ve öngörülebilir olmalı (levha/işaret–hız sınırı bildirimi).
Savunma hakkı–adil yargılanma: Delillere erişim, usul kurallarının titizlikle uygulanması.
Ölçülülük: Trafik güvenliği meşru amacına orantısız bir yükümlülük getirilmemeli.
Ne bis in idem (mükerrer ceza yasağı) ve ispat: Aynı fiilden çift yaptırım, plaka/araç eşleştirmesi ve delil gücü.

3) Hangi Cezalar İptale Konu Olabilir? (Kapsamlı Sınıflandırma)

3.1. Hız İhlali (EDS/Radar)

Cihaz güvenirliği: Kalibrasyon/periyodik muayene; kurulum açısı, yol eğimi/viraj etkisi.
İşaretleme/levha: Sınırın zamanında ve görünür şekilde bildirilmesi; mesafe–konum yeterliliği.
Tolerans–ölçüm belirsizliği: Cihaz toleranslarının uygulanması; hız hesabındaki metodoloji.

3.2. Işıklı İşaret İhlalleri (Kırmızı/Sarı Işık)

Zaman damgası ve frame netliği: Geçiş anının açıkça anlaşılması.
Sarı süre ve stop-line görünürlüğü: Süre yeterliliği; çizgilerin silikliği, yol bakım eksikleri.

3.3. Şerit–Emniyet Şeridi–Sollama vb.

Zorunluluk hali (acil sağlık, can güvenliği) ve buna ilişkin objektif deliller (sağlık raporu, çağrı kayıtları).
Video–foto netliği; olay kesitinin kesintisizliği.

3.4. Park/Duraklama–Park Yasağı İhlalleri

Levha görünürlüğü: Ağaç, afiş, şantiye, tabela… ile kapatılmış işaretler.
Yol çizgileri: Silik–görülmez çizgiler; park ve kısa süreli duraklama ayrımı.
Yol–kaldırım mimarisi: Belirsiz sınırlar, hatalı boyamalar.

3.5. HGS–OGS (Geçiş İhlali)

Okuma hatası–plaka eşleşmesi: Kamera–algoritma kaynaklı yanlış eşleştirme.
Bakiye–operatör kusuru: Banka hareketleri, SMS/e-posta bildirimleri, geç eşleşen ödemeler.
Etiket konumu–camda yerleşim: Teknik kullanım kuralları.

3.6. Belgeye Dayalı Yaptırımlar (Alkol/Uyuşturucu–Ehliyet Geri Alma–Men)

Alkolmetre–test: Kalibrasyon, ikinci ölçüm/kan tahlili talebi; ölçüm ortamı şartları.
Uyuşturucu testleri: Numune alma usulü–zincir; uzman raporları.

3.7. Tebligat Hataları (Süre–Öğrenme–E-Tebligat)

Yanlış adres–MERNİS uyumsuzluğu; e-tebligat zorunluluğu varken kağıt tebligat; usulsüz tebligatta öğrenme tarihi esaslı süre başlangıcı.

3.8. Mükerrerlik–Plaka Yanılgısı–Araç Devri

Aynı zaman dilimi–güzergâhta tekrar ceza;
Araç devri: İhlal tarihindeki malik/sürücü statüsü; satış tarih/zamanı.
Plaka netliği ve aracın ayırt edici özellikleri (jant, renk tonu, aksesuar).

4) Usulî Çerçeve: Nerede, Ne Zaman, Nasıl?

4.1. Görev–Yetki

Görevli merci: Sulh Ceza Hâkimliği (KK m. 27).
Yetki: Kural olarak ihlalin işlendiği yer hâkimliği (uygulamada tartışmalı istisnalar doğsa da, pratikte isabetsizlik ve süre kaybını önlemek için ihlal yeri tercih edilir).

4.2. Süreler

Başvuru süresi: Tebliğ/öğrenme tarihinden itibaren 15 gün (KK m. 27/1).
Karara karşı itiraz: 7 gün (CMK m. 268 vd.) – bir üst/başka Sulh Ceza Hâkimliği incelemesi.

4.3. Ödeme–İndirim–İade

Peşin ödeme indirimi (çoğunlukla %25): itiraz hakkını kaldırmaz (KK m. 17/6 yaklaşımı).
İptal halinde iade: Ödenen meblağın iadesi; faiz taleplerini açıkça formüle etmek gerekir.

4.4. Harç ve Giderler

Adliye veznesi/elektronik kanallardan başvuru harçları; makbuz dosyada bulunmalı.
UYAP entegrasyonunda belge niteliklerini (PDF/ekler) teknik kurallara uygun yüklemek pratikte önemlidir.

5) Delil Mimarı: Hangi Belgeler Kazandırır?

5.1. EDS/Radar Teknik Paketi

Kalibrasyon/periyodik muayene belgeleri (cihaz seri no, geçerlilik tarihleri).
Kurulum raporu (açı–mesafe–yol eğimi/viraj); tolerans uygulaması.
Ham görüntüler (yüksek çözünürlük–eksif/veri damgası) ve kesintisiz olay kesiti.

5.2. Levha–İşaretleme Delilleri

Güncel foto–video (gündüz/gece), levhaya mesafe ve görüş engelleri;
Belediye/Karayolları yazışmaları (dikim–yer değiştirme–bakım tarihçesi).

5.3. Olay Yeri Rekonstrüksiyonu

Kroki, uydu görüntüleri, mesafe ölçümleri (lazer/uygulama çıktıları).
Stop-line ve yol çizgisi görünürlüğü, zemin bakımı.

5.4. Tebligat Paketi

Tebligat zarfı–memur şerhi, e-tebligat logları, MERNİS kayıtları.
Öğrenme tarihini belgeleyen yazışma–ekran görüntüsü–kurum yanıtları.

5.5. HGS/OGS–Ödeme–Operatör Kayıtları

Banka hareketleri, operatör bildirimleri, plaka eşleşme logları.
Etiket konum fotoğrafları, gişe kamera görüntü talebi.

5.6. Zorunluluk Halleri–Sağlık Kayıtları

Acil durum raporları, 112 çağrı kayıtları, hastane giriş–çıkış verileri;
Tanık anlatımları destekleyici olabilir ancak teknik deliller kadar belirleyici değildir.

6) İzlenecek Yol Haritası (Operasyon Planı)

Aşama 1 – Dosya ve Tebligat İncelemesi

Tebliğ/öğrenme tarihini kesinleştir (süre: 15 gün).
Yetkili Sulh Ceza Hâkimliğini belirle (kural: ihlâl yeri).
Ödeme yapıldıysa indirim/itiraz ilişkisini kontrol et; iade talebi politikasını belirle.

Aşama 2 – Delil Toplama–İdareye Erişim
4. İdareden EDS/radar kalibrasyon–PM ve kurulum belgelerini iste.
5. Ham görüntü ve yüksek çözünürlük talep et; karelerin zincirini gör.
6. Levha–işaretleme fotoğrafları çek (gündüz/gece) ve mesafeyi not et.
7. HGS/OGS ise, banka–operatör–log üçlemesini topla.
8. Tebligat belgelerini (zarf, log, MERNİS) dosyala; öğrenme delilini hazırla.

Aşama 3 – Hukukî Kurguyu İnşa
9. Hukukî tez: Kanunilik–belirlilik, teknik güvenirlik, ispat, usule aykırılık, ölçülülük, mükerrerlik.
10. Somut olaya göre zorunluluk hali varsa tıbbi/objektif delilleri grupla.
11. İade ve yürütmeyi engelleyici (uygulamama talebi) ara istemler stratejisini belirle.

Aşama 4 – Başvuru ve İzleme
12. Süre içinde başvuruyu yap; harç/gider dekontlarını ekle.
13. Savunma–ek delil sürecinde ek beyan sun; eksik belgeleri celp talep et.
14. Karar sonrası yol: 7 gün içinde itiraz (CMK 268 vd.); iptal–iade uygulamasını takip et.

#TrafikCezaları, CMK, dilekçe, EGM, Hukuki Danışmanlık, İstanbul Avukat, KTK

Single Blog Title