TCK 133 KİŞİLERARASI KONUŞMALARIN DİNLENMESİ VE KAYDA ALINMASI: YARGITAY KARARLARI VE CEZALAR

TÜRK CEZA KANUNU MADDE 133: KİŞİLERARASI KONUŞMALARIN DİNLENMESİ VE KAYDA ALINMASI

GİRİŞ

Kişilerarası konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması, bireylerin özel hayatının ve iletişim özgürlüğünün ihlali anlamına gelir. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte, bu tür ihlallerin önlenmesi ve cezalandırılması gereği daha da önemli hale gelmiştir. Türk Ceza Kanunu’nun 133. maddesi, bu tür eylemleri suç olarak tanımlamakta ve cezai yaptırımlar öngörmektedir. Bu makalede, TCK m.133 kapsamında değerlendirilen kişilerarası konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması suçu detaylı bir şekilde incelenecektir.

TCK M.133’ÜN HÜKMÜ

Türk Ceza Kanunu’nun 133. maddesi şu şekilde düzenlenmiştir:

1. Kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaları, taraflardan herhangi birinin rızası olmaksızın bir aletle dinleyen veya bunları bir ses alma cihazı ile kaydeden kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
2. Katıldığı aleni olmayan bir söyleşiyi, diğer konuşanların rızası olmadan ses alma cihazı ile kayda alan kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.
3. (Değişik: 2/7/2012-6352/80 md.) Kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaların kaydedilmesi suretiyle elde edilen verileri hukuka aykırı olarak ifşa eden kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis ve dörtbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. İfşa edilen bu verilerin basın ve yayın yoluyla yayımlanması halinde de aynı cezaya hükmolunur.

SUÇUN UNSURLARI

FAIL VE MAĞDUR

Bu suçun faili, kişilerarası konuşmaları hukuka aykırı olarak dinleyen, kaydeden veya ifşa eden herhangi bir kişi olabilir. Mağdur ise, konuşmaları dinlenen, kaydedilen veya ifşa edilen kişilerdir. Bu kişiler, konuşmanın taraflarıdır ve rızaları dışında yapılan bu eylemler nedeniyle mağdur durumuna düşerler.

FIIL

Bu suçun fiili, üç şekilde gerçekleşebilir:

1. Dinleme: Kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaların, taraflardan birinin rızası olmaksızın dinlenmesi.
2. Kaydetme: Kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaların, taraflardan birinin rızası olmaksızın bir ses alma cihazı ile kaydedilmesi.
3. İfşa: Kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaların kaydedilmesi suretiyle elde edilen verilerin hukuka aykırı olarak ifşa edilmesi.

HUKUKA AYKIRILIK

Suçun oluşabilmesi için fiilin hukuka aykırı olması gerekmektedir. Kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi, kaydedilmesi veya ifşa edilmesi, mağdurların rızası olmaksızın ve hukuka aykırı bir şekilde gerçekleştirilmelidir. Örneğin, bir konuşmanın taraflarından birinin rızası olmadan konuşmanın kaydedilmesi hukuka aykırıdır.

KAST

TCK m.133’te düzenlenen suçlar kasten işlenebilen suçlardır. Failin, kişilerarası konuşmaları dinleme, kaydetme veya ifşa etme fiilini bilerek ve isteyerek gerçekleştirmesi gerekmektedir.

SUÇUN NİTELİKLİ HALİ

TCK m.133’te suçun bazı nitelikli halleri de düzenlenmiştir. Bu nitelikli haller, suçun daha ağır cezalandırılmasını gerektiren durumlardır:

1. KONUŞMALARIN KAYDEDİLMESİ: Kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaların kaydedilmesi suretiyle elde edilen verilerin hukuka aykırı olarak ifşa edilmesi durumunda ceza artırılmaktadır.
2. İFŞA: Kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaların ifşası nedeniyle kişilerin şeref ve saygınlığının zedelenmesi durumunda ceza artırılmaktadır.

UYGULAMADAKİ ÖNEMİ VE YERİ

TCK m.133, bireylerin özel hayatını ve iletişim özgürlüğünü koruma amacı taşımaktadır. Bu suçun düzenlenmesi, özellikle teknolojik gelişmelerin kişilerarası konuşmaların gizliliğine yönelik tehditleri artırdığı bir dönemde büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle, bireylerin özel konuşmalarına yönelik gizlilik ihlallerine karşı duyarlı olmaları ve hukuki haklarını bilmeleri gerekmektedir.

ÖRNEK OLAYLAR VE YARGI KARARLARI

YARGITAY 12. CEZA DAİRESİ Tarih: 15.01.2020
Esas: 2019/701
Karar: 2020/518

İçtihat Metni:

“Mahkemesi: Asliye Ceza Mahkemesi
Suçlar:

1. Sanık … hakkında: Kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması
2. Sanık … hakkında: Kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması suçuna azmettirme ile kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması
   Hükümler: CMK’nın 223/2-a maddesi gereğince beraat

Kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması suçundan sanıklar Yasemin ve Hasan’ın, kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması suçuna azmettirme suçundan sanık …’ın beraatlerine ilişkin hükümler, katılanlar vekili tarafından temyiz edilmekle, dosya incelenerek gereği düşünüldü:

Yargıtay Kanunu’nun 28 ve Yargıtay İç Yönetmeliği’nin 37. maddeleri gereğince yerel mahkemelerce verilen kararların temyiz yolu ile incelenmesinde Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca o konudaki hukuki görüşün açıklandığı bir tebliğname düzenlenmesi gerekmekte olup, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen tebliğnamede sanık … hakkında 17.08.2013 tarihinde işlediği iddia olunan kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması suçuna azmettirme ile 24.08.2013 tarihinde işlediği iddia olunan kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması suçlarından kurulan beraat hükümlerine yönelik katılanlar vekilinin temyizi ile ilgili olarak görüş belirtilmediği anlaşıldığından; dosyanın incelenerek bu hususta görüş bildirilmek ve düzenlenecek ek tebliğname ile birlikte gönderilmek üzere dosyanın Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 15.01.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.”

Bu karar, kişilerarası konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması suçlarının nasıl değerlendirildiğini ve bu tür suçların yargı tarafından nasıl ele alındığını göstermektedir. Özellikle, bu suçlara azmettirme ve dinleme/kayda alma fiillerinin ayrıntılı incelenmesi, yargı süreçlerinin önemini vurgulamaktadır.

SONUÇ

TCK m.133, kişilerarası konuşmaların gizliliğini ihlal eden eylemleri düzenleyerek, bireylerin mahremiyet hakkını ve iletişim özgürlüğünü korumayı amaçlamaktadır. Bu hüküm, kişisel konuşmalara yönelik gizlilik ihlallerine karşı caydırıcı bir nitelik taşıyarak, bireylerin özel hayatlarına ve iletişim özgürlüğüne yönelik haklarını korumaktadır. Bu nedenle, hukukçuların ve bireylerin TCK m.133’ün içeriğini ve uygulama alanlarını iyi bir şekilde anlamaları ve bu doğrultuda hareket etmeleri büyük önem taşımaktadır.

Hukuk Öğrencisi Stajyeri

Osman Recep Gülşen