Startuplarda Yatırımcı Sözleşmeleri: Term Sheet ve Paydaş Hakları
Startup’larda Yatırımcı Sözleşmeleri: Term Sheet ve Paydaş Hakları
Startup’lar, günün yenilikçi teknolojilerine ayak uydurarak ve öncülük ederek hızla büyür ve finansman ihtiyaçlarını karşılamak için yatırıcımlarla da iş birliği yapar. Bu süreçte, elbette yatırımcılarla yapılacak olan sözleşmelerin dürüst ve adil şekilde hazırlanması iki taraf için de önemli olacaktır. Yatırım sürecinin de önemli bir aşamasını oluşturan Term Sheet ve paydaşların hakları bu sürecin temelini oluşturur.
1. Term Sheet Nedir?
Term Sheet, yatırım anlaşması için bu anlaşmanın ana hatlarını belirleyen ve taraflar arasında bağlayıcı olmayan bir ön anlaşmadır.Aslında sürecin başında düzenlenen söz kounsu belge,yatırım koşullarını,tarafların haklarını yükümlülüklerin ortaya koyar. Term Sheet aslında tarafların arasında ortaya koyulacak olan nihai olabilecek bir sözleşmenin hazırlanmasından da önce taraflar arasındaki mutabakat niteliğinde bir anlaşmadır.
Bağlayıcılık: Term Sheet genel itibarıyla bağlayıcı olmayan nitelikte bir belge olarak değerlendirilir.Ancak, bazı hususlar taraflar arasında belirli maddelerin bağlayıcı olabileceğini tarafların karşılıklı uygun iradelerine bakılarak anlayabiliriz.
Yatırım Tutarı ve Şirket Değeri: Term Sheet’te yatırım miktarı ve şirketin yatırımdan önce ve sonra değerlendirilmesi yer alır.
Hisse Dağılımı: Yatırım karşılığında verilecek olan hisselerin oranı ve bu hisselerin türü Term Sheet’te belirtilir.
2. Term Sheet’in İçeriği
Term Sheet, yatırım sürecindeki dikakte değer birçok önemli hususu içerir.Bu hususlar maddelerle yatırımcıyı,girişimciyi onun hak ve sorumluluklarını tanımlar yatırım sürecinde dikkate alınması gereken birçok önemli maddeyi içerir.
Yatırım Koşulları: Yatırımın hangi şartlarla gerçekleştirileceği ve hangi durumda fonların temin edileceği ve yine hangi hedeflere yönelik olarka bu yatırmların yapılacağı Term Sheet’te ayrıntılı olarak değerlendirilir.
Likidite Olayları: Şirketin gelecekte var olabilecek satışı,halka arzı veya birbirleşmenin parçası olması gibi likidite olaylarında yatırımcıların hakları belirtilir.
Hisse İmtiyazları: İmtiyazlı hisseler, adi hisselerin dışında var olan ve onlardan farklı olarak bu hisselerin belirli hakları vardır.Bu haklar,temettü dağıtımında öncelik hakkına sahip ,oy hakları yahut likidasyon önceliği gibi avantajlara sahiptir.
Veto Hakları: Yatırımcılar, şirketin önemli olabilecek kararları hakkında veto hakkına sahip olabilirleri. Bu haklar, şirketin varlığını ve yönetimini korumak isteyen kurucular açısından dikkatle değerlendirilmelidir.
Koruyucu Hükümler: Yatırımcıların hisselerinin değerini korumak amacıyla çeşitli koruyucu hükümler eklenebilir. Örneğin, anti-seyreltme hükümleri, sonraki yatırım turlarında yatırımcıların hisselerinin değer kaybetmesini engelleyebilir.
3. Paydaş Hakları ve Yatırımcı İlişkileri
Startup’larda kurucuların varlığı bu işin doğasıdır elbette bir de yatırımcılar vardır.Hatta çalışanlar ve hissedarlar gibi farklı olabilicek paydaşlar da bulunur.Bu paydaşların sorumluluğu ve hakları vardır.Bu haklar ve sorumluluklar şirketin geleceği için önemlidir.Paydaşların hakları Term Sheet’lerde önemle ele alınması gereken bir konudur.
Kurucu Hakları: Kurucular, şirketin geleceğine yönelik olarak şirketin yönetimi hakkında yahut önemli kararları üzerinde kontrol sahibi olmak isteyebilirler.
Term Sheet’te de bu kurucuların oy hakları,yönetim kurulundaki temsil oranları hakkında düzenlemeler içerebilir.
Çalışan Hisse Opsiyonları: Startup’larda çalışanların da hisselere sahip olması tecih edilebilen bir uygulamadır.Bu uygulamalar, elbette çalışanların şirketin başarılı olması için hareket etmesine neden olur. Term Sheet’te de bu uygulamaların nasıl ypaılacağı hangi koşullar altılda kullanılacağı ne zmaan böylesi bir hakkın verileceği gibi detaylar yer alır.
Yatırımcı Hakları: Yatırımcılar, yatırımlarının korunması amacıyla belirli haklara sahip olarak yetırımlarını yaparlar. Bu haklar içinde şunlardan bahsedilebilir,şirketin yönetminde söz sahibi olabilmek,önemli karalara katılabilmek…
4. Term Sheet ve Paydaş Haklarının Hukuki Boyutları
Term Sheet ve paydaş hakları, startup’ın aslında temelini oluşturan hukuki bir harçtır. Bu nedenle, Term Sheet’in hazırlanması söz konusu olduğunda bir hukuki danışmanlıktan faydalanılması önemli olabilir. Aksi takdirde, ilerleyen zaman diliminde beklenmeyen hukuki uyuşmazlıkların doğması mümkün olabilir.
Sözün Özü
Startup’larda Term Sheet şirketin temelini oluşturmak için taraflar arasında bir mutabakata ulaşılarak hazırlanan bir ön sözleşme niteliğinde bir belgedir.Bu süreç nihai sözleşmeye ışık tutacak nitelikte olup şirketin varlığı hususunda öenmli bir rol oynar. Bu süreçteki en önemli husus tarafların birbirine karşı dürüst ve var olabilecek hususları ise önceden öngörüp önlemini alabilmeleridir.
Fakat öngörülecek hususların ne olduğu gibi aslında yabancı kalınabilecek durumlar için hukuki danışmanlıktan faydalanmak sizin için önemli olucaktır.Zira yukarıdaki yazı, size amaçlarınıza ulaşma yolculuğunuzda var olabilecek birçok soruna hazır olmanız için ancak bir izlenim verebilecek düzeyde olucaktır şüphesiz.