PATENT BAŞVURUSU VE HUKUKİ SÜRECİ
PATENT BAŞVURUSU
Patent başvurusu en basit tabiriyle buluş sahibi tarafından, buluşun patentle korunabilmesi amacıyla TPE’ye yapılan ve süreci başlatan bir işlemdir.
Başvuru, kural olarak buluş sahibi, onun halefi veya temsilcilerince yapılır. Başvuranın gerçek buluş sahibi olmadığı hususu da TPE nezdinde itiraz edilmek suretiyle tartışılamaz. Bu duruma istisna olarak buluşun ve başvuru hakkının gasp edildiği iddiası, yetkili mahkemede bir gasp davasının konusu yapılıp, başvurunun devri talep edilebilir.
Patent başvurusu tam ehliyetliler tarafından herhangi bir şarta bağlı olmaksızın yapılır. Sınırlı ehliyetsiz buluş sahibi adına kanuni mümessili başvuruda bulunabilir. Tam ehliyetsizin yaptığı işlemler geçersiz olduğu için onun başvurusu hüküm ifade etmez. Başvurunun tam ehliyetsizin kanuni temsilcisi tarafından tekrarlanması gerekir.
BAŞVURUNUN ŞEKLİ VE BELGELERİ
Patent başvurusu, genellikle elektronik ortamda veya yazılı olarak ilgili patent ofisine yapılır. Türkiye’de patent başvuruları Türk Patent ve Marka Kurumu’na (TÜRKPATENT) yapılmaktadır.
- Elektronik Başvuru: TÜRKPATENT’in online sistemleri üzerinden başvuru yapılabilir. Bu sistemler, başvuru sürecini hızlandırır ve kolaylaştırır.
- Yazılı Başvuru: Başvuru formları ve gerekli belgeler fiziksel olarak TÜRKPATENT’e teslim edilir. Başvuru belgelerinin eksiksiz ve doğru bir şekilde doldurulması önemlidir.
Başvuru yapıldıktan sonra, başvuru tarihine göre bir başvuru numarası alınır. Bu numara, başvurunun takibi ve gelecekte yapılacak işlemler için kullanılacaktır.
Gerekli Belgeler
Patent başvurusu için gerekli belgeler, başvurunun tam ve doğru bir şekilde değerlendirilebilmesi için gereklidir.
- Başvuru Dilekçesi:
- Başvuru sahibinin adı, adresi ve iletişim bilgileri.
- Buluşun adı ve kısa bir tanımı.
- Başvuru sahibinin, buluş sahibinden farklı olması durumunda, buluş sahibinin bilgileri.
- Tarifname:
- Buluşun teknik özelliklerini ve nasıl çalıştığını detaylı bir şekilde açıklayan belge.
- Buluşun mevcut teknikler üzerindeki yenilikçi yönlerini ve sağladığı avantajları açıklayan bilgiler.
- Buluşun gerçekleştirilebilirliğini gösteren bilgiler ve varsa teknik çizimler.
- İstemler (Hak Talepleri):
- Buluşun hangi kısımlarının korunmasını istediğinizi belirten hukuki ifadeler.
- Her bir istem, buluşun belirli bir özelliğini veya teknik detayını tanımlamalıdır.
- İstemler, buluşun koruma kapsamını belirler ve patentin hukuki dayanağını oluşturur.
- Özet:
- Buluşun kısa ve öz bir tanımı.
- Buluşun temel özelliklerini ve yenilikçi yönlerini vurgulayan kısa açıklama.
- Özet, patent ofisinin ve üçüncü şahısların buluş hakkında hızlı bilgi sahibi olmasını sağlar.
- Çizimler ve Resimler:
- Buluşun teknik detaylarını ve işleyişini görsel olarak gösteren çizimler ve resimler.
- Çizimler, buluşun anlaşılmasını kolaylaştırır ve tarifnamenin desteklenmesine yardımcı olur.
- Çizimler genellikle teknik detayları, parçaların birbirine nasıl uyduğunu ve buluşun çalışma prensiplerini gösterir.
- Başvuru Ücretinin Ödendiğini Gösteren Belge:
- Başvuru ücreti, başvurunun işleme alınabilmesi için ödenmesi gereken ücrettir.
- Ücretin ödenmesi, başvurunun geçerlilik kazanması ve işleme alınması için zorunludur.
- Ücret miktarı, başvurunun kapsamına ve başvurunun yapıldığı ülkenin patent ofisinin belirlediği tarifelere bağlıdır.
Patent Başvurusunda Buluşun Bütünlüğü İlkesi
Patent başvurusunda “buluşun bütünlüğü ilkesi” (unity of invention principle), bir patent başvurusunun sadece tek bir buluşu veya birbirine teknik olarak bağlı olan bir grup buluşu kapsaması gerektiğini ifade eder. Bu ilke, patent başvurularının verimli ve adil bir şekilde değerlendirilmesini sağlamak amacıyla ulusal ve uluslararası patent sistemlerinde benimsenmiştir. Aşağıda, bu ilkenin detaylı açıklaması ve uygulama şekilleri yer almaktadır.
Buluşun Bütünlüğü İlkesinin Amacı
Buluşun bütünlüğü ilkesi, patent başvurularının belirli bir düzen ve sistematik içinde sunulmasını sağlar. Bu ilkenin temel amaçları şunlardır:
- Değerlendirme Kolaylığı:
- Patent ofisleri, başvuruları değerlendirirken her bir başvurunun tek bir buluşu kapsaması durumunda daha etkin ve hızlı değerlendirme yapabilirler.
- Bu, patent uzmanlarının başvurunun yenilik, buluş basamağı ve sanayiye uygulanabilirlik kriterlerine odaklanmasını kolaylaştırır.
- Hakkaniyet:
- Bir başvuruda birden fazla bağımsız buluşun yer alması, diğer başvuru sahiplerine karşı adaletsiz bir avantaj sağlayabilir.
- Buluşun bütünlüğü ilkesi, her buluşun ayrı bir başvuru ile korunmasını teşvik ederek bu tür adaletsizlikleri önler.
- Şeffaflık ve Anlaşılabilirlik:
- Tek bir başvuruda sadece bir buluşun yer alması, başvurunun anlaşılmasını ve incelenmesini kolaylaştırır.
- Bu durum, hem patent ofisi hem de üçüncü şahıslar açısından başvurunun içeriğinin daha şeffaf olmasını sağlar.
Buluşun Bütünlüğü İlkesinin Uygulaması
Buluşun bütünlüğü ilkesi, başvuru sürecinde belirli kurallara ve kriterlere göre uygulanır. Bu kurallar ve kriterler, genellikle ulusal patent yasaları ve uluslararası anlaşmalar (örneğin, Patent İşbirliği Anlaşması – PCT) tarafından belirlenir.
- Tek Bir Buluş:
- Patent başvurusu, sadece tek bir buluşu kapsamalıdır. Bu buluş, başvurunun tüm istemlerinde tanımlanan teknik çözümleri içermelidir.
- Birbirine Teknik Olarak Bağlı Buluşlar:
- Eğer başvuru birden fazla buluşu içeriyorsa, bu buluşlar teknik olarak birbirine bağlı olmalıdır.
- Teknik bağlılık, buluşların aynı genel buluş fikrini gerçekleştirmek için birlikte çalıştıkları anlamına gelir. Örneğin, bir ana cihaz ve bu cihazın işlevlerini gerçekleştiren alt bileşenler bu kapsama girebilir.
Birlik Eksikliği ve Çıkarımlar
Eğer bir patent başvurusu, buluşun bütünlüğü ilkesine aykırı olarak birden fazla bağımsız buluş içeriyorsa, patent ofisi başvuruyu değerlendirme sürecinde bu durumu tespit edebilir ve başvuru sahibine bildirebilir. Bu durumda, başvuru sahibine çeşitli seçenekler sunulabilir:
- Bölme Başvurusu (Divisional Application):
- Başvuru sahibi, ilk başvurudan bağımsız olarak yeni bir başvuru yaparak farklı buluşlar için ayrı ayrı patent başvurularında bulunabilir.
- Bu, başvurunun her bir buluş için ayrı birer patent başvurusu olarak değerlendirilmesini sağlar.
- İstemlerin Daraltılması:
- Başvuru sahibi, istemlerini daraltarak başvurunun sadece tek bir buluşu kapsayacak şekilde düzenleyebilir.
- Bu, başvurunun yeniden değerlendirilebilmesi için istemlerin revize edilmesini gerektirir.
Uluslararası Uygulamalar ve Buluşun Bütünlüğü İlkesi
Buluşun bütünlüğü ilkesi, uluslararası patent sistemlerinde de büyük öneme sahiptir. Özellikle Patent İşbirliği Anlaşması (PCT) kapsamında yapılan başvurularda bu ilke titizlikle uygulanır. PCT başvurularında, uluslararası arama raporu ve uluslararası ön inceleme raporu hazırlayan uzmanlar, başvurunun buluşun bütünlüğü ilkesine uygun olup olmadığını değerlendirirler.
Eğer bir PCT başvurusu, buluşun bütünlüğü ilkesine aykırı olarak birden fazla bağımsız buluş içeriyorsa, uluslararası arama raporu ve ön inceleme raporu hazırlayan uzmanlar başvuru sahibine bu durumu bildirirler. Başvuru sahibi, istemlerini daraltarak veya bölme başvurusu yaparak bu durumu düzeltebilir.
Örnek Durumlar ve Buluşun Bütünlüğü İlkesinin Uygulaması
Örneğin, bir patent başvurusu hem bir yeni tür motoru hem de bu motorun kullanıldığı bir aracı içeriyorsa, patent ofisi bu başvurunun buluşun bütünlüğü ilkesine aykırı olduğunu belirleyebilir. Bu durumda başvuru sahibine, motor ve araç için ayrı ayrı başvurular yapması veya istemlerini daraltarak sadece motoru kapsayan bir başvuru yapması önerilebilir.
Başka bir örnekte, bir başvuru bir ana cihaz ve bu cihazın çeşitli alt bileşenlerini içeriyorsa, bu bileşenlerin ana cihazla teknik olarak bağlı oldukları ve birlikte çalıştıkları durumda başvuru buluşun bütünlüğü ilkesine uygun sayılabilir.
Sonuç
Buluşun bütünlüğü ilkesi, patent başvurularının verimli, adil ve anlaşılır bir şekilde değerlendirilmesini sağlamak amacıyla patent sistemlerinde kritik bir rol oynar. Bu ilke, başvuruların sadece tek bir buluşu veya birbirine teknik olarak bağlı buluşları kapsamasını gerektirir. Başvuru sahipleri, bu ilkeye uygun olarak başvurularını hazırlamalı ve gerekli durumlarda istemlerini daraltarak veya bölme başvuruları yaparak patent ofislerinin değerlendirme sürecine uyum sağlamalıdır. Bu şekilde, patent başvuruları daha etkin bir şekilde değerlendirilir ve buluşların hukuki koruması sağlanır.
TPE (Türk Patent ve Marka Kurumu) Patent Başvurusunu Nasıl İnceler?
Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT), patent başvurularını belirli bir prosedür çerçevesinde detaylı bir şekilde inceler. Bu inceleme süreci, başvurunun şekli uygunluğundan başlayarak teknik ve hukuki değerlendirmelere kadar uzanan bir dizi adımdan oluşur. Aşağıda, TÜRKPATENT’in patent başvurularını nasıl incelediği adım adım açıklanmaktadır.
1. Başvurunun Alınması ve Kayıt İşlemleri
Başvuru sahibinin TÜRKPATENT’e yaptığı patent başvurusu, ilk olarak kayıt altına alınır. Bu aşamada başvurunun alındığı tarih ve başvuru numarası belirlenir. Başvurunun alınması, başvurunun resmi olarak işleme konulması anlamına gelir.
2. Şekli İnceleme
Başvurunun alındığı tarihten itibaren öncelikle şekli inceleme yapılır. Şekli inceleme, başvurunun gerekli tüm belgeleri içerip içermediğinin ve bu belgelerin doğru formatta olup olmadığının kontrol edilmesini içerir. Şekli inceleme kapsamında aşağıdaki unsurlar kontrol edilir:
- Başvuru formunun eksiksiz doldurulup doldurulmadığı
- Buluş tarifnamesinin (açıklama) ve istemlerin uygun şekilde hazırlanıp hazırlanmadığı
- Gerekli çizimlerin ve özetin mevcut olup olmadığı
- Başvuru ücretinin ödenip ödenmediği
Eğer şekli inceleme sırasında eksiklikler veya hatalar tespit edilirse, TÜRKPATENT başvuru sahibine eksiklikleri gidermesi için belirli bir süre tanır. Bu sürede eksikliklerin giderilmemesi durumunda başvuru reddedilebilir.
3. Yenilik Araştırması ve İnceleme Raporu
Şekli inceleme başarılı bir şekilde tamamlandıktan sonra, başvuru yenilik araştırmasına tabi tutulur. Yenilik araştırması, başvurunun yenilik (novelty), buluş basamağı (inventive step) ve sanayiye uygulanabilirlik (industrial applicability) kriterlerine uygun olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılır. Bu araştırma, genellikle başvurunun teknik alanında daha önce yapılmış patent başvuruları ve mevcut teknolojilerle karşılaştırılarak gerçekleştirilir.
Yenilik araştırması sonucunda bir yenilik araştırma raporu hazırlanır. Bu rapor, başvurunun mevcut teknolojiler karşısında ne kadar yenilikçi olduğunu ve patentlenebilir olup olmadığını değerlendiren bulguları içerir. Raporda başvurunun güçlü ve zayıf yönleri, eksiklikler ve öneriler yer alır.
4. Başvuru Sahibinin Görüş Bildirmesi ve Düzeltmeler
Yenilik araştırma raporu başvuru sahibine iletilir. Başvuru sahibi, raporda belirtilen eksiklikler ve eleştiriler hakkında görüş bildirme hakkına sahiptir. Başvuru sahibi, gerekli gördüğü durumlarda istemlerde veya tarifnamede değişiklik yapabilir. Bu süreçte başvuru sahibinin, başvurusunu daha güçlü kılacak ek belgeler veya açıklamalar sunması mümkündür.
5. İstemlerin İncelenmesi ve Teknik Değerlendirme
Başvuru sahibinin görüş bildirmesi ve gerekli düzeltmeleri yapmasının ardından, başvuru teknik değerlendirmeye tabi tutulur. Teknik değerlendirme, başvurunun istemlerinin hukuki olarak geçerli ve savunulabilir olup olmadığını belirler. Bu aşamada aşağıdaki unsurlar dikkate alınır:
- İstemlerin buluşu tam ve doğru bir şekilde tanımlayıp tanımlamadığı
- İstemlerin patentlenebilirlik kriterlerine uygun olup olmadığı
- İstemler arasındaki tutarlılık ve teknik bağ
6. İlan ve Kamuya Duyuru
Teknik değerlendirme süreci olumlu sonuçlanırsa, başvuru resmi patent bülteninde ilan edilir. Bu ilan, başvurunun kamuya duyurulmasını sağlar ve üçüncü şahısların başvuruya itiraz etme hakkını kullanmasına imkan tanır. İtiraz süresi içinde herhangi bir itiraz gelmezse veya gelen itirazlar reddedilirse, başvuru tescil edilmek üzere son aşamaya gelir.
7. Patent Verilmesi veya Reddedilmesi
Tüm inceleme ve değerlendirme süreçleri tamamlandıktan sonra, başvurunun patentlenebilir olup olmadığına karar verilir. Eğer başvuru tüm kriterlere uygun bulunursa, patent verilir ve başvuru sahibine patent belgesi düzenlenir. Bu durumda, patent sahibi belirli bir süre boyunca buluşu üzerinde münhasır haklara sahip olur.
Eğer başvuru kriterlere uygun bulunmazsa, başvuru reddedilir. Başvuru sahibi, red kararına karşı itiraz edebilir ve gerekli gördüğü düzeltmeleri yaparak başvurusunu yeniden değerlendirilmek üzere sunabilir.
8. Yıllık Ücretlerin Ödenmesi ve Patent Süresinin Takibi
Patent verildikten sonra, patent sahibinin belirli periyotlarla yıllık ücretleri ödemesi gerekmektedir. Bu ücretler, patentin geçerliliğini koruması için zorunludur. Yıllık ücretlerin ödenmemesi durumunda patent hakkı sona erebilir ve buluş kamuya mal olabilir. Patent genellikle 20 yıl süreyle korunur, bu süre dolduğunda patent hakkı sona erer.
Sonuç
TÜRKPATENT, patent başvurularını titizlikle inceleyen ve başvurunun yenilik, buluş basamağı ve sanayiye uygulanabilirlik kriterlerine uygun olup olmadığını değerlendiren bir kurumdur. Başvuru süreci, başvurunun alınmasından patentin verilmesine kadar birçok aşamayı içerir ve her aşama başvurunun detaylı bir şekilde değerlendirilmesini sağlar. Bu süreç, buluşların hukuki olarak korunmasını ve yeniliklerin teşvik edilmesini amaçlar.
About Post Author
