KAZA YAPTIĞIM NOKTA KARAYOLLARI SORMULULUK SINIRLARI İÇERSİNDE MİDİR? KAZA YAPTIĞIM YER KARAYOLU MUDUR?

Karayollarında kaza yapıldığı zaman akla gelen ilk hususlardan birisi de kaza yaptığım nokta karayolları sorumluluk sınırları içerisinde midir? Veya ben nerde kaza yaptım sorusunu kendimize sormaktayız. Bu sebeple bu yazıyı sizlere trafik kazaları sonrası nerde kaza yaptığınızı anlayıp hukuki anlamda ne gibi hak ve sorumluluklarınız olduğu hususunda elimizden geldiği kadarıyla açıklama yapmaya çalışacağız.

İlk olarak bizim herhangi bir trafik kazası yaşadığımız zaman en önemli iki temel mevzuatımız olduğunu hatırlatalım bunlardan özel nitelikte olanı Karayolları Trafik Kanunu (KTK) , genel nitelikte olanı ise Türk Borçlar Kanunudur (TBK).

Temel olarak ele alacağımız mevzuat KTK olduğundan dolayı hemen KTK’nın temel hükümlerini incelemeye başlayalım:

KTK m. 2’ye göre sorumluluk alanına ilişkin olarak;  Bu Kanun, karayollarında uygulanır. Hükmü açık olarak düzenlenmiştir. Bu noktada hemen ilgili kanunun tanımlar maddesi olan 3. Maddenin 1. Fıkrasına bakmamız gerekmektedir. KTK m. 3/1’e göre karayolu, ‘Yerleşim merkezlerini birbirine karadan bağlayan yol.’ Olarak tanımlanmıştır. Buradan da anlaşılacağı üzere ‘kamuya açık bir alandaki’ kaza KTK hükümlerine tabi olacaktır. Yani bu noktada örneğin bir ‘SİTENİN’ site içi yolları, otoparkı, otopark giriş çıkış noktaları kamuya açık bir yol olmayıp sadece malik ve hukuki bir tanım olmasa da onaylı misafirlerin kullanımına açık olduğundan o noktada gerçekleşen kazalar KTK’ya tabi olmayacaktır.

 Tekrardan 2. Madde kapsamına dönecek olursak devam hükümlerine göre:

Ancak aksine bir hüküm yoksa;

a) Karayolu dışındaki alanlardan kamuya açık olanlar ile park, bahçe, park yeri, garaj, yolcu ve eşya terminali, servis ve akaryakıt istasyonlarında karayolu taşıt trafiği için faydalanılan yerler ile,

Bu noktada da park, bahçe vb. yerler yine KTK hükümlerine bağlı olduğu vurgulanmış ancak bu noktaların da KAMUYA AÇIKLIK şartını sağlaması gerektiği vurgulanmıştır.

b) Erişme kontrollü karayolunda…

bu noktada ise erişime kontrollü karayolu tabiri karşımıza çıkmaktadır. Tekrardan tanımla hükmünden (KTK m.3) destek alırsak ve ilgili hükme göre: (otoyol – ekspresyol) ‘Özellikle transit trafiğe tahsis edilen, belirli yerler ve şartlar dışında giriş ve çıkışın yasaklandığı, yaya, hayvan ve motorsuz araçların giremediği, ancak, izin verilen motorlu araçların yararlandığı ve trafiğin özel kontrola tabi tutulduğu karayoludur.’ Tanımlaması karşımıza çıkmaktadır. Ve burada dikkatimizi çeken en güzel tanımlama otoyol ve ekspresyol tanımlaması olmaktadır.  

… ve para ödenerek yararlanılan karayollarının kamuya açık kesimlerinde

(Örneğin İstanbul için TEM (E-6) otoyolu)

 ve belirli bir karayolunun bağlantısını sağlayan deniz, göl ve akarsular üzerinde kamu hizmeti gören araçların, karayolu araçlarına ayrılan kısımlarında da,

Bu Kanun hükümleri uygulanır.

Çoğu noktada hizmet veren araçlı vapurlar olsun araç taşıyan diğer kamu hizmeti gören araçlar da park esnasında kaza veya herhangi bir patlama geminin sallanması sonucu aracın kayıp diğer araçlara zarar vermesi, tır dorsesinin yükü ile veya eklentiler ile diğer araçlara zarar vermesi de KTK hükümlerine tabi olarak zararın tespit edilmesi gerekecektir.

m. 104 uyarınca da bir aracın onarım bakım sebebiyle tamirde olduğu sırada herhangi bir sebeple oluşturduğu zarararlar da KTK’ya bağlı olarak çözümlenmesi gerekecektir.

Tüm bu açıklamalar sonrası şu hususu vurgulamakta fayda olacaktır. Eğer ki kaza yapılan nokta yukarıda sayılan ve saymadığımız kanunda yer alan noktalardan bir yerde olmuş ise KTK hükümleri uygulanacaktır. Ancak ki eğer mevcut nokta bu tanımlara uymuyor ve başka bir noktada ise artık genel hükümler olan TBK hükümlerine göre haksız fiil olarak veya işin gereklerine göre o kanunda yer alan hükümlere bağlı kalınarak uyuşmazlık çözülecektir.

Faydalanılan Kaynak: Çelik Ahmet Çelik – Trafik Kazalarında Tazminat Ve Sigorta Hukuk Ve Ceza Sorumluluğu

(Eser sadece fayda ve yol bulma amaçlı kullanılmış olup aynen aktarılma alınma değildir, yazımız özgün nitelik taşımaktadır.)

Biz genç hukukçular olarak da fayda gördüğümüz bu eseri hukuk camiası kütüphanesine kazandıran emektar hocamıza öncelikle sonsuz saygılarımızı ardından sevgilerimizi sunarız… Saygılarımızla…