BİLİŞİM SUÇLARININ TÜRK HUKUKU YARGISINDAKİ YERİ: YASAL DÜZENLEMELER VE ÖRNEK DAVALAR

BİLİŞİM SUÇLARININ TÜRK HUKUKU YARGISINDAKİ YERİ

GİRİŞ

Bilgi ve iletişim teknolojilerinin hızla gelişmesiyle birlikte, bilişim suçları da artış göstermiştir. Bilişim suçları, internet ve bilgisayar teknolojilerini kullanarak gerçekleştirilen yasadışı faaliyetler olarak tanımlanabilir. Bu suçlar, bireylerin özel hayatlarını ihlal etmekten, büyük ölçekli dolandırıcılıklara kadar geniş bir yelpazede yer almaktadır. Türk hukuku, bilişim suçlarına karşı çeşitli yasal düzenlemeler yapmış ve bu suçlarla mücadele etmek için özel tedbirler almıştır. Bu makalede, bilişim suçlarının Türk hukukundaki yeri ve bu suçlara ilişkin yargı süreçleri ele alınacaktır.

BİLİŞİM SUÇLARININ TANIMI VE KAPSAMI

Bilişim suçları, bilgisayar sistemleri, ağlar veya internet üzerinden gerçekleştirilen ve yasaları ihlal eden her türlü eylemi kapsar. Bu suçlar arasında bilgisayar korsanlığı (hacking), zararlı yazılım (malware) yayma, veri hırsızlığı, kimlik avı (phishing), çevrimiçi dolandırıcılık ve siber zorbalık gibi eylemler bulunmaktadır. Bu tür suçlar, hem bireyleri hem de kurumları hedef alabilir ve ciddi maddi ve manevi zararlar doğurabilir.

TÜRK CEZA KANUNU’NDA BİLİŞİM SUÇLARI

Türk Ceza Kanunu (TCK), bilişim suçlarını çeşitli maddelerle düzenlemiştir. Bu maddeler, bilişim suçlarının tanımını yapar ve bu suçlara ilişkin cezai yaptırımları belirler.

1. TCK MADDE 243: BİLİŞİM SİSTEMİNE GİRME TCK’nın 243. maddesi, bilişim sistemine izinsiz olarak giren kişilere yönelik cezai yaptırımları düzenler. Bu maddeye göre, bir bilişim sistemine izinsiz olarak giren kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Eğer bu eylem sonucunda sistemin içeriği değiştirildi veya zarar verildi ise ceza daha da artar.
2. TCK MADDE 244: SİSTEMİN İŞLEYİŞİNİ ENGELLEME VEYA BOZMA TCK’nın 244. maddesi, bir bilişim sisteminin işleyişini engelleyen veya bozan kişilere yönelik cezai yaptırımları içerir. Bu maddeye göre, bilişim sisteminin işleyişini engelleyen veya bozan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Eğer bu eylem sonucunda bir zarar meydana gelmişse, ceza daha da ağırlaştırılabilir.
3. TCK MADDE 245: BANKA VE KREDİ KARTLARININ KÖTÜYE KULLANILMASI TCK’nın 245. maddesi, banka ve kredi kartlarının kötüye kullanılması ile ilgili cezai düzenlemeler yapar. Bu maddeye göre, başkasına ait banka veya kredi kartını izinsiz kullanarak kendisine veya başkasına yarar sağlayan kişi, üç yıldan altı yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI

Bilişim suçları bağlamında kişisel verilerin korunması da büyük önem taşır. Türkiye’de kişisel verilerin korunması, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) ile düzenlenmiştir. Bu kanun, kişisel verilerin işlenmesi ve korunması konusundaki esasları belirler ve bu alanda ihlallerde bulunanlara yönelik çeşitli yaptırımlar öngörür.

BİLİŞİM SUÇLARINA KARŞI YARGI SÜREÇLERİ

Türk yargısı, bilişim suçlarına karşı çeşitli tedbirler almakta ve bu suçları işleyenleri cezalandırmak için etkin bir şekilde çalışmaktadır. Bilişim suçlarıyla ilgili davalar, genellikle ağır ceza mahkemelerinde görülür ve bu mahkemeler, suçu işleyen kişilere yönelik hapis cezaları ve para cezaları gibi çeşitli yaptırımlar uygulayabilir. Ayrıca, bilişim suçlarıyla mücadelede teknik uzmanlık gerektiren konular, bilirkişi raporları ile desteklenir.

UYGULAMADAN ÖRNEKLER

1. LÜTFİ ARSLAN DAVASI 2018 yılında Türkiye’de büyük yankı uyandıran bir dava, bilişim suçlarının ne kadar ciddi sonuçlar doğurabileceğini gözler önüne sermiştir. Lütfi Arslan, bir e-ticaret sitesinin güvenlik açıklarını kullanarak binlerce kullanıcının kişisel verilerini ele geçirmiş ve bu verileri satmakla tehdit etmiştir. Yapılan soruşturma sonucunda, Arslan’ın bu eylemleri TCK’nın 243 ve 244. maddeleri kapsamında değerlendirildi ve kendisi üç yıl hapis cezasına çarptırıldı.
2. ANONYMOUS SALDIRILARI Uluslararası hacker grubu Anonymous’un 2011 yılında Türkiye’deki çeşitli kamu kurumlarına yaptığı saldırılar, bilişim suçlarının devlet kurumlarını bile hedef alabileceğini göstermiştir. Bu saldırılar sonucunda, birçok kurumun bilişim sistemleri zarar görmüş ve bu durum büyük güvenlik açıklarına yol açmıştır. Saldırıların ardından yapılan soruşturmalarda, sorumluların tespit edilmesi için uluslararası işbirliği yapılmış ve bu kişiler hakkında çeşitli cezai yaptırımlar uygulanmıştır.
3. SOSYAL MEDYA DOLANDIRICILIĞI Son yıllarda sosyal medya üzerinden gerçekleştirilen dolandırıcılık olayları da artmıştır. Özellikle sahte hesaplar aracılığıyla kullanıcıların kimlik bilgilerini ele geçirme ve bu bilgileri kullanarak dolandırıcılık yapma olayları sıkça görülmektedir. 2020 yılında İstanbul’da gerçekleşen bir olayda, sahte bir Instagram hesabı üzerinden yapılan dolandırıcılık sonucu birçok kişi maddi kayba uğramıştır. Soruşturma sonucunda, dolandırıcılığı gerçekleştiren kişi TCK’nın 158. maddesi kapsamında nitelikli dolandırıcılık suçundan beş yıl hapis cezasına çarptırılmıştır.

ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ VE KARŞILAŞTIRMALI HUKUK

Bilişim suçları, genellikle sınır ötesi nitelikte olup uluslararası işbirliğini gerektirir. Türkiye, bilişim suçlarıyla mücadelede uluslararası anlaşmalara ve işbirliği protokollerine büyük önem vermektedir. Avrupa Konseyi Siber Suçlar Sözleşmesi (Budapeşte Sözleşmesi) bu alanda önemli bir uluslararası düzenlemedir ve Türkiye bu sözleşmeye taraftır. Ayrıca, INTERPOL ve Europol gibi uluslararası kolluk kuvvetleri ile işbirliği yapılarak, bilişim suçlarıyla mücadelede etkinlik sağlanmaktadır.

TEKNOLOJİK ÇÖZÜMLER VE ÖNLEMLER

Bilişim suçlarına karşı teknolojik çözümler geliştirmek ve önlemler almak büyük önem taşır. Kurumlar ve bireyler, bilişim sistemlerinin güvenliğini sağlamak için çeşitli güvenlik yazılımları kullanabilirler. Güçlü şifreler, iki faktörlü kimlik doğrulama ve güvenlik duvarları gibi teknolojik çözümler, bilişim suçlarını önlemede etkili araçlardır. Ayrıca, siber güvenlik eğitimleri ve farkındalık programları, bireylerin ve çalışanların bilişim suçlarına karşı bilinçlenmesini sağlar.

SOSYOLOJİK VE PSİKOLOJİK ETKİLER

Bilişim suçlarının mağdurları üzerinde ciddi sosyolojik ve psikolojik etkiler olabilir. Özellikle kimlik hırsızlığı ve dolandırıcılık mağdurları, maddi kayıpların yanı sıra itibar kaybı ve psikolojik travmalar yaşayabilirler. Bu nedenle, bilişim suçlarının mağdurlarına hukuki destek sağlanmasının yanı sıra, psikolojik destek de sunulması önemlidir. Bilişim suçlarına maruz kalan kişilerin rehabilitasyonu ve yeniden topluma kazandırılması, suçun olumsuz etkilerini hafifletmede kritik rol oynar.

BİLİŞİM SUÇLARINA KARŞI FARKINDALIK YARATMA

Bilişim suçlarıyla mücadelede farkındalık yaratma ve eğitim büyük önem taşır. Toplumun tüm kesimlerinde bilişim suçlarına karşı bilinç oluşturmak için çeşitli kampanyalar ve eğitim programları düzenlenmelidir. Okullarda ve üniversitelerde siber güvenlik dersleri verilerek genç nesillerin bilinçlenmesi sağlanabilir. Ayrıca, medya aracılığıyla bilişim suçları ve korunma yöntemleri hakkında bilgilendirici yayınlar yapılabilir.

HUKUKİ DÜZENLEMELERİN GÜNCELLENMESİ

Bilişim suçları, teknoloji ve internetin sürekli gelişmesiyle birlikte değişen ve çeşitlenen suç türleridir. Bu nedenle, hukuki düzenlemelerin de sürekli olarak güncellenmesi gerekmektedir. Mevzuatın güncel tutulması ve yeni ortaya çıkan bilişim suçlarına karşı etkin çözümler sunması, bu alandaki mücadelede büyük önem taşır. Türk hukuku, bilişim suçlarına karşı dinamik ve esnek bir yapıda olmalı ve uluslararası normlara uyum sağlamalıdır.

SONUÇ

Bilişim suçları, günümüzün en önemli ve karmaşık suç türlerinden biridir. Türk Ceza Kanunu ve diğer ilgili mevzuatlar, bilişim suçlarına karşı çeşitli düzenlemeler ve cezai yaptırımlar öngörmektedir. Türk yargısı, bilişim suçlarıyla etkin bir şekilde mücadele etmekte ve bu suçları işleyen kişilere yönelik ağır cezalar uygulamaktadır. Ayrıca, uluslararası işbirliği ve teknolojik çözümler, bilişim suçlarıyla mücadelede önemli araçlardır. Bilişim suçlarına karşı toplumsal farkındalık yaratma ve hukuki düzenlemeleri güncel tutma, bu alandaki mücadelede başarıya ulaşmak için kritik öneme sahiptir.

Hukuk Öğrencisi Stajyeri

Osman Recep Gülşen