Bankaya Karşı Maddi ve Manevi Tazminat Dava Dilekçesi

İSTANBUL NÖBETÇİ ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ SAYIN BAŞKANLIĞI’NA

DAVACI : [Müvekkil Şirket Unvanı] ADRES : [Şirket Merkezi Adresi] VERGİ NO : [Vergi Numarası]

VEKİLİ : Av. Aydanur NAS ADRES : [Büro Adresi] UETS : [UETS Adresi]

DAVALI : [İlgili Banka Unvanı] A.Ş. ADRES : [Genel Müdürlük/Şube Adresi]

DAVA KONUSU : Davalı bankanın, müvekkil şirketin tarafı olmadığı bir icra dosyasına dayanarak, ağır kusur ve ihmal neticesinde müvekkil hesaplarına haksız ve hukuka aykırı şekilde bloke koyması/haciz uygulaması nedeniyle;

1. Fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla, 6100 sayılı HMK m. 107 uyarınca belirsiz alacak davası olarak şimdilik […TL] Maddi Tazminatın,

2. Müvekkil şirketin zedelenen ticari itibarı ve uğradığı manevi zarar nedeniyle […TL] Manevi Tazminatın, Haksız fiil tarihi olan [Tarih] tarihinden itibaren işleyecek en yüksek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili talebidir.

HARCA ESAS DEĞER : [Toplam Tutar] TL

AÇIKLAMALAR :

I. OLAYLARIN GELİŞİMİ VE MADDİ VAKIALAR

1. Haksız İşlemin Tesisi: Müvekkil şirket, [Sektör Adı] sektöründe uzun yıllardır faaliyet gösteren, ticari sicili temiz, bankalar ve piyasa nezdinde yüksek kredibiliteye sahip basiretli bir tacirdir. Davalı bankanın [Şube Adı] şubesi nezdinde bulunan [IBAN Numarası] no’lu ticari hesabı, şirketin günlük nakit akışının, tedarikçi ödemelerinin ve tahsilatlarının yapıldığı ana hesap niteliğindedir.

Davalı banka, İstanbul […] İcra Müdürlüğü’nün 202…/… E. sayılı dosyası üzerinden gönderilen 89/1 Haciz İhbarnamesine istinaden, [Tarih] tarihinde müvekkil şirketin hesaplarına haksız ve hukuka aykırı olarak bloke koymuş ve haciz işlemi uygulamıştır.

2. İsim Benzerliği ve Bankanın Ağır Kusuru: Söz konusu icra dosyasının incelenmesinde; alacaklının [Alacaklı Firma], borçlunun ise [Borçlu Şirket Unvanı] olduğu açıkça görülmektedir. İcra takibinin borçlusu olan şirket ile müvekkil şirket arasında, unvanlarında geçen bazı jenerik kelimeler (Örn: İnşaat, Tekstil vb.) haricinde hiçbir organik bağ, hukuki ilişki veya ortaklık bulunmamaktadır.

Daha da önemlisi, söz konusu 89/1 Haciz İhbarnamesinde belirtilen borçlu şirketin Vergi Kimlik Numarası (VKN) ile müvekkil şirketin VKN’si tamamen farklıdır. Bankacılık Kanunu ve ilgili mevzuat uyarınca, bankalar bir haciz ihbarnamesini işleme alırken sadece isim benzerliğine değil, ayırt edici unsur olan T.C. Kimlik Numarası veya Vergi Kimlik Numarasına bakmakla yükümlüdür. Davalı banka personeli, en temel bankacılık kuralı olan “Müşterini Tanı” (KYC) ilkesini ve dikkat yükümlülüğünü ihlal ederek, sadece yüzeysel bir isim benzerliği üzerinden, sorgulama yapmaksızın müvekkilin hesaplarını bloke etmiştir.

3. Ticari Hayatın Sekteye Uğraması: Müvekkil şirket, hesaplarına konulan bu haksız bloke nedeniyle ticari faaliyetlerini sürdüremez hale gelmiştir.

• POS Cihazlarının Durması: Hesaplara bloke konulmasıyla birlikte, davalı bankaya ait POS cihazlarından yapılan tahsilatlar müvekkil uhdesine geçmemiş, blokeli hesaba akmıştır. Bu durum nakit akışını aniden kesmiştir.

• Ödemelerin Yapılamaması: Bloke anında vadesi gelen çekler, vergi ödemeleri, personel maaşları ve tedarikçi ödemeleri yapılamamıştır. Bu durum, müvekkili piyasada “borcunu ödeyemeyen batık şirket” konumuna düşürmüştür.

• Kredi Notunun Etkilenmesi: Haksız bloke işlemi ve buna bağlı ödeme güçlükleri, müvekkilin finansal siciline olumsuz yansımış, kredi limitlerinin kısıtlanması riski doğmuştur.

II. HUKUKİ DEĞERLENDİRME VE SORUMLULUK ESASLARI

A. Bankaların Özen Borcu ve “Güven Kurumu” Niteliği Bankalar, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu ve yerleşik Yargıtay içtihatları uyarınca “Güven Kurumları”dır. Bankalar, yaptıkları işlemlerde sıradan bir tacirden beklenen özenin çok daha fazlasını göstermek zorundadırlar. “Basiretli Tacir” gibi davranma yükümlülüğü (TTK m. 18/2), bankalar için ağırlaştırılmış bir sorumluluktur.

Bir bankanın, kendisine tebliğ edilen haciz ihbarnamesindeki borçlunun vergi numarasını kontrol etmeden, sırf isim benzerliği nedeniyle üçüncü bir kişinin malvarlığına el koyması, basit bir hata veya ihmal olarak nitelendirilemez. Bu durum, bankacılık mesleğinin gerektirdiği en asgari dikkat yükümlülüğünün dahi ihlal edildiği “Ağır Kusur” halidir.

Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) 49. maddesi uyarınca; “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür.” Davalı bankanın fiili hukuka aykırıdır, kusurludur ve müvekkil nezdinde maddi/manevi zarara yol açmıştır. İlliyet bağı açıktır.

B. Maddi Tazminat Talebimizin Hukuki Dayanakları (Yoksun Kalınan Kâr ve Fiili Zarar) Davalı bankanın haksız eylemi neticesinde müvekkil iki tür maddi zarara uğramıştır:

1. Fiili Zarar (Damnum Emergens): Bloke nedeniyle ödenemeyen borçlar için işleyen temerrüt faizleri, protesto edilen senet masrafları, iade dönen çekler için ödenen cezalar ve bu süreci yönetmek için harcanan mesai/giderler.

2. Yoksun Kalınan Kâr (Lucrum Cessans): Bloke süresince, özellikle POS cihazlarının kullanılamaması veya müşterilere “hesabımızda sorun var” denilmesi nedeniyle gerçekleşmeyen satışlar. Ticari hayat güven esasına dayalıdır. Müşteriler, ödeme sistemlerinde sorun yaşayan bir firmadan alışveriş yapmaktan imtina etmişlerdir. Müvekkilin geçmiş dönem ciroları ile bloke dönemindeki ciroları kıyaslandığında aradaki fahiş fark (zarar) ortaya çıkacaktır.

Maddi zararın tam kapsamı, yapılacak bilirkişi incelemesi (ticari defterlerin incelenmesi) ile ortaya çıkacağından, şimdilik belirsiz alacak davası olarak ikame edilmiştir.

C. Manevi Tazminat Talebimizin Hukuki Dayanakları (Ticari İtibarın Zedelenmesi) Tüzel kişilerin de manevi tazminat talep edebileceği hususu, Türk Medeni Kanunu m. 24 ve TBK m. 58 çerçevesinde ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararlarıyla sabittir. Tüzel kişiler için manevi zarar; “elem ve ızdırap” şeklinde değil, “Ticari İtibarın Zedelenmesi”, “Saygınlık Kaybı” ve “Piyasa Güvenilirliğinin Sarsılması” şeklinde tezahür eder.

Müvekkil şirket, haksız haciz nedeniyle;

• Tedarikçilerine karşı mahcup olmuş,

• Müşterileri nezdinde “hesapları hacizli/blokeli firma” algısı oluşmuş,

• Bankalar nezdindeki kredibilitesi sorgulanır hale gelmiştir.

Bir tacir için en büyük sermaye “Ticari İtibarı”dır. Davalı banka, ağır kusurlu eylemiyle bu sermayeyi tüketmiştir. Talep edilen manevi tazminat miktarı, davalı bankanın ekonomik gücü karşısında bir zenginleşme aracı olmayıp, bankanın benzer hukuksuzlukları tekrar etmemesi adına “Caydırıcılık” fonksiyonu görecek makul bir bedeldir. Banka gibi devasa bir yapı için sembolik rakamlar caydırıcı olmayacaktır.

III. YARGITAY İÇTİHATLARI VE EMSAL KARARLAR

Davamızın haklılığı, Yüksek Yargıtay’ın istikrar kazanmış içtihatlarıyla da desteklenmektedir.

1. Bankanın Özen Borcu ve Sorumluluğu Hakkında:

• Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, 2016/5423 E., 2017/6890 K. sayılı kararında: “Bankalar güven kurumları olup, yaptıkları işlemlerde basiretli bir tacir gibi davranmak, müşterilerinin haklarını korumak ve zarar görmemeleri için gerekli özeni göstermek zorundadırlar. Haciz ihbarnamesindeki borçlu ile hesap sahibi müşterinin kimlik bilgilerini (TCKN/VKN) karşılaştırmadan, sadece isim benzerliğine dayanarak hesaplara bloke konulması, bankanın özen borcuna aykırılık teşkil eder ve tazminat sorumluluğunu doğurur.” Bu karar, olayımızla birebir örtüşmektedir. Banka VKN kontrolü yapmamıştır.

2. Tüzel Kişilerin Manevi Tazminat Hakkı ve Kapsamı:

• Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 2014/4-1234 E., 2016/567 K. sayılı kararında: “Tüzel kişilerin de kişilik hakları vardır ve bu hakların ihlali halinde manevi tazminat talep edebilirler. Bir ticaret şirketi için ticari itibar, marka değeri ve piyasadaki güvenilirlik korunması gereken kişilik değerleridir. Haksız haciz veya bloke işlemi, şirketin üçüncü kişiler nezdindeki güvenilirliğini sarsacağından manevi tazminat koşulları oluşur.”

3. Manevi Tazminatın Caydırıcılık Fonksiyonu:

• Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, 2018/2345 E., 2019/1122 K. sayılı kararında: “Manevi tazminat, zarar görenin tatminini sağlamanın yanı sıra, haksız eylemi gerçekleştiren taraf üzerinde caydırıcı bir etki yaratmayı da amaçlar. Davalının ekonomik durumu (banka olması) ve kusurunun ağırlığı (ağır ihmal) gözetilerek, adalete uygun ve caydırıcılık sağlayacak bir miktara hükmedilmelidir.” Dilekçemizde talep edilen miktar, bankanın yıllık kârı düşünüldüğünde caydırıcılık ilkesine uygundur.

IV. DELİLLERİMİZ

1. İstanbul […] İcra Müdürlüğü’nün 202…/… E. Sayılı Dosyası: Haciz ihbarnamesinin içeriğinin ve borçlunun farklı bir kişi olduğunun ispatı için celbi gerekmektedir.

2. Banka Kayıtları ve Dekontlar: Bloke işleminin tarihi, süresi ve blokenin kaldırılmasına ilişkin kayıtlar.

3. Müvekkil Şirketin Ticari Defter ve Kayıtları: Ciro kaybının, satışların düşüşünün ve fiili zararların tespiti için.

4. İhtarname ve Yazışmalar: Bankaya hatanın düzeltilmesi için gönderilen yazılar ve bankanın (varsa) cevapları.

5. Bilirkişi İncelemesi: Maddi zararın (kâr mahrumiyeti ve fiili zarar) hesaplanması için mali müşavir ve bankacı bilirkişiden rapor alınması.

6. Tanık Beyanları: Olay nedeniyle alışveriş yapamayan müşterilerin veya ödeme alamayan tedarikçilerin, yaşanan prestij kaybına dair beyanları.

7. Sosyal ve Ekonomik Durum Araştırması.

V. SONUÇ VE İSTEM

Yukarıda arz ve izah edilen nedenlerle, fazlaya ilişkin talep ve dava haklarımız saklı kalmak kaydıyla;

1. DAVAMIZIN KABULÜNE,

2. Davalı bankanın ağır kusuru ve hukuka aykırı eylemi nedeniyle, müvekkil şirketin uğradığı maddi zararın tam kapsamı yargılama sürecinde belirleneceğinden, şimdilik […TL] MADDİ TAZMİNATIN (Belirsiz Alacak),

3. Müvekkil şirketin ticari itibarının, marka değerinin ve piyasa güvenilirliğinin zedelenmesi nedeniyle, caydırıcılık unsuru da gözetilerek […TL] MANEVİ TAZMİNATIN,

4. Her iki tazminat kalemine, haksız fiil (bloke) tarihi olan [Tarih] tarihinden itibaren işleyecek en yüksek TİCARİ AVANS FAİZİ uygulanmasına,

5. Yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine,

Karar verilmesini saygılarımla vekaleten arz ve talep ederim. [Tarih]

Davacı Vekili Av. Aydanur NAS (e-imzalıdır)

---

EKLER:

1. Onanmış Vekaletname sureti.

2. Davalı bankaya gönderilen talep yazısı ve tebliğ şerhi.

3. Haksız blokenin uygulandığına dair internet bankacılığı ekran görüntüleri.

4. İlgili İcra Müdürlüğü Haciz İhbarnamesi örneği (Suret).

5. Vergi Levhası (VKN farklılığını ispata yarar).