Araç Değer Kaybında Tazminat Talebi (Pratik Rehber)

Araç Değer Kaybı Tanımı ve Hukuki Mahiyeti

Talep ve Başvuru

Araç değer kaybı taleplerinde kazanın çift taraflı olması şarttır. Çift taraflı trafik kazası, karayolunda en az iki motorlu aracın (veya araç + römork vb.) birbirleriyle temas etmesi sonucu meydana gelen kazadır. Temas sonucu maddi hasar, yaralanma ya da ölüm olabilir; kazanın “çift taraflı” sayılması için her iki tarafta da araç bulunması yeterlidir (kusurun iki tarafta birden olması şart değildir).

Trafik kazası nedeniyle araçta oluşan değer kaybı, gerçek zarar kalemidir. ‘Kaza hiç meydana gelmeseydi’ aracın sahip olacağı piyasa değeri ile kaza sonrası (onarım görmüş) piyasa değeri arasındaki fark esas alınarak hesaplanır. Araç, kaza ile hurda duruma geldiyse hurda halde 2. el piyasasında satışı mümkün olmayacağından değer kaybı talep edilemeyecektir. Bunun yerine aracın hurda bedelinin ödenmesi talep edilebilir.

Trafik kazalarından kaynaklanan tazminat davalarında ilgili sigorta şirketlerine başvuru dava şartıdır. Sigorta şirketine başvurmadan dava açılırsa, dava usulden reddedilir. Dolayısıyla zarar görenin dava yoluna müracaat etmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gerekir. Başvurulan sigorta şirketi, ihbar tarihinden itibaren 15 gün içerisinde dönüş yapmaz veya olumsuz dönüş yaparsa zarar gören tazminat davası açabilir. Zarar görenin dava yolu yerine tahkim yolunu seçmesi halinde de sigorta şirketine başvurmuş olması, tahkime başvuru için bir şart olarak ön görülmüştür.

Sorumlular

Araç değer kaybından doğan tazminat sorumluluğu, haksız fiil sorumluluğu niteliğindedir; bu nedenle kusur şarttır. Zarar veren sürücü, kusuru oranında sorumlu tutulur. Zarar veren aracın işleteni ile varsa bağlı bulunduğu teşebbüsün sahibi, Karayolları Trafik Kanunu (KTK) m. 85 gereğince hem müştereken hem müteselsilen sorumludurlar. Bu kişilerin sorumluluğu, kusura değil ‘tehlike esasına’ dayanan bir kusursuz sorumluluk hâlidir. Ancak KTK m. 86/f.1’e göre; mücbir sebebin ya da zarar görenin veya bir üçüncü kişinin ağır kusurunun varlığı halinde aracın işleteni ile işletenin bağlı olduğu teşebbüs sorumlu tutulmaz.