ARAÇ DEĞER KAYBI HESAPLAMALARI

Günümüzde döviz kurlarındaki dalgalanmalar ve enflasyon etkisi ile birlikte araç piyasasında azımsanmayacak derecede bir artış meydana gelmiştir. Bu artışa bağlı olarak trafik kazaları sonucu meydana gelen zararlarımız ve sonrasında bu zararların tazmini için açacağımız değer kaybı davaları daha da önemli bir hale gelmektedir. Özellikle değer kaybı konusu oldukça tartışılan ve neticelerinden pek memnun olunmayan hukuki sonuçlar doğurabilmektedir. Bunun nedenleri olarak araç piyasasındaki dinamizm ve fiyat konusundaki istikrarsızlık gösterilebilir. Araç değer kaybı davalarında 9 Ekim 2020 tarihine kadar uygulanan formül doğrultusunda, kaza sonrasında araçta plastik tampon onarımları, cam, lastik, hava yastığı, elektrik, elektronik gibi onarımlar değer kaybı kapsamında değerlendirilmiyordu ayrıca 165 bin üzeri kilometreye sahip araçlar değer kaybı kapsamında değerlendirilmiyordu. Anayasa Mahkemesi’nin 2019/40 esas 2020/40 karar sayılı kararında 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 90. Ve 92. maddelerinde geçen “Genel Şartlar” ifadesi iptal edilmiştir. Yani Anayasa Mahkemesi 9 Ekim 2020 tarihinde vermiş olduğu karar doğrultusunda değer kaybı hesaplama formülünü kaldırmıştır. Artık yukarıda belirtmiş olduğumuz plastik tampon onarımları, cam, lastik, elektronik gibi onarımlar artık değer kaybı kapsamında değerlendirilmeye başlanmıştır. Bununla birlikte artık araç değer kaybı hesaplamalarında 165.000 km sınırı kaldırılmıştır.

Araç Değer Kaybı Şartları:

– Çift Taraflı Kaza Olması: Araç deger kaybından faydalanabilmemiz için söz konusu kazanın birden fazla araç ile gerçekleşmesi gerekmektedir. Ağaca çarpma, duvara sürtme gibi durumlarda değer kaybından söz etmemiz mümkün değildir.

– Kazada %100 Kusurlu Olunmaması: Söz konusu kazada tek kusurlu taraf tamamen sizseniz değer kaybından faydalanmanız mümkün değildir. Hiç kusurunuzun olmadığı veya kısmi kusurunuzun bulunduğu hallerde talep edebilirsiniz.

– Parçaların Daha Önce Başka Bir Kaza Nedeniyle Onarılmamış Olması: Daha öncesinde karışılan başka bir kaza neticesinde tamir gören bir parça karışılan yeni bir kazada değer kaybı kapsamında değerlendirilemez.

-Kazada Araçta Bir Hasar Oluşması ve Onarılması: Söz konusu kazadan dolayı araçta bir hasarın oluşması ve bu hasarın onarılması gerekmektedir. Kaza sonucunda bir hasarın oluşmadığı durumlardan değer kaybından söz edemeyiz.

Araç Değer Kaybını Etkileyen Durumlar: Araç değer kaybı talebinde bulunabilmemiz bazı şartlara bağlandığı gibi söz konusu değer kaybı talebinden ne ölçüde faydanabileceğimiz konusunda da açıklanması gereken belli başlı durumlar mevcuttur. Bunlardan ilki ağır hasarlı araçlarla ilgilidir. Ağır hasar kayıtlı araçların karıştığı trafik kazalarında bu araçla ilgili olarak herhangi bir değer kaybı talebinde bulunamayız. Bir diğer husus aracın marka, model ve yaşı ile ilgilidir. Aracın yaşı ne kadar küçük ve marka ve modeli ne kadar değerli olursa değer kaybı miktarı da o derece yüksek olacaktır.

ARAÇ DEĞER KAYBI DENKLEMİ

Total Değer Kaybı =   Baz Değer Kaybı * Hasar Boyutu Katsayısı * Aracın Kullanılmışlık Düzeyi

Baz Değer Kaybı = Aracın Rayiç Değeri *  %19

Kod	Hasar Boyutu	Katsayı
A1	Büyük Hasar	0.90
A2	Orta Hasar	0.75
A3	Küçük Hasar	0.50
A4	Basit Hasar	0.25

Kullanılmışlık Düzeyi (Km)	Katsayı
0 – 14.999	0.90
15.000 – 29.999	0.80
30.000 – 44.999	0.60
45.000 – 59.999	0.40
60.000 – 74.999	0.30
75.000 – 149.999	0.20
150.000 ve üzeri	0.10

Hasar Büyüklüğü Tanımları

Kod	Piyasa Değeri0 – 75.000 TL	Piyasa Değeri75.001-150.000 TL	Piyasa Değeri150.001-300.000 TL	Piyasa Değeri 300.001 TL Araç ve Üzeri Araçlar
A1	%25.01 ve üzeri	%20.01 ve üzeri	%20.01 ve üzeri	%20.01 ve üzeri
A2	%15.01-%25	%12.01-%20	%10.01 -%20	%8.01 -%20
A3	%5.01-%15	%4,01-%12	%3.01-%10	%2,01-%8
A4	% 5’e kadar	%4’e kadar	%3’e kadar	%2’e kadar