Giriş: Sosyal Medya Hukuku Neden Türkiye’de En Çok Merak Edilen 10 Konudan Biri?

Sosyal medya, artık günlük yaşamın en etkili iletişim alanı hâline geldi.
İçerik üreticileri, markalar, fenomenler, işletmeler ve sıradan kullanıcılar; Instagram, TikTok, YouTube, X (Twitter) ve Facebook gibi platformları aktif şekilde kullanıyor.

Bu nedenle internet hukuku kapsamında en çok merak edilen sorular şunlardır:

• Sosyal medyada hakaret suç mu?

• Birinin fotoğrafını paylaşmak suç olur mu?

• Fake hesap açmak ceza getirir mi?

• Özel mesajı ifşa etmek suç mu?

• Telif hakkı ihlali nasıl olur?

• Influencer sözleşmesi nasıl hazırlanır?

• Sponsorlu içerikler nasıl düzenlenmeli?

• Sahte çekilişler suç mu?

Bu makale tüm bu konuları Türk Ceza Kanunu, KVKK, FSEK ve Ticaret hukuku kapsamında detaylı şekilde açıklar.

---

I. Sosyal Medyada Hakaret Suçu (TCK 125)

Sosyal medyada yazılan:

• Yorum

• Tweet

• DM

• Story cevabı

• Videonun altına mesaj

hakaret suçunu oluşturabilir.

Hakaret için kriter:

➡ Bir kişiye onur, şeref ve saygınlığını rencide edici söz söylemek.

Sosyal medya hakaretlerinde:

• IP adresi

• Kullanıcı bilgileri

• Ekran görüntüsü

• HTS kayıtları

delil olarak kabul edilir.

İspat standardı yüksektir ve Yargıtay şu ifadeleri hakaret sayar:

• Küfür

• Aşağılama

• Kişilik haklarına saldırı

• Namus–ahlak saldırısı

Şikâyet süresi 6 aydır.

---

II. Sosyal Medyada Tehdit ve Şantaj (TCK 106–107)

Örneğin:

• “Fotoğraflarını yayarım”

• “Seni rezil ederim”

• “Evi basarım”

gibi ifadeler tehdit ve şantaj suçlarına girer.

Bu suçlarda:

➡ Şikâyet süresi yoktur.
➡ Resen soruşturulur.

Deliller:

• DM kayıtları

• WhatsApp mesajları

• Ses kayıtları

• Videolar

• E-mail

---

III. Özel Hayatın Gizliliğini İhlal – Ekran Görüntüsü Paylaşmak Suç mu?

Türk Ceza Kanunu’na göre:

📌 Bir kişinin özel mesajını, fotoğrafını, konumunu, görüntüsünü izinsiz paylaşmak suçtur.

Örnekler:

• WhatsApp konuşmasını paylaşmak

• DM ekran görüntüsünü story’de yayınlamak

• Kişinin fotoğrafını ifşa etmek

• Özel videoları yayımlamak

Bu suç TCK 134 kapsamındadır ve cezası ağırdır:

➡ 1 yıldan 3 yıla kadar hapis.

---

IV. Fake (Sahte) Hesap Açmak – Ceza Hukuku ve KVKK Boyutu

Fake hesap açarak:

• Bir kişiyi taklit etmek

• Onun adına yorum yapmak

• Onu küçük düşürmek

• Dolandırıcılık yapmak

suçtur.

TCK 157–158 uyarınca fake hesapla yapılan dolandırıcılık nitelikli dolandırıcılık sayılır.

Taklit hesaplar ayrıca:

➡ KVKK ihlali
➡ Kişilik hakkı ihlali
➡ Haksız rekabet suçu
➡ Marka hakkının ihlali

doğurabilir.

---

V. Telif Hakları – Sosyal Medyada En Sık Yapılan Hata

Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na (FSEK) göre:

➡ Bir fotoğraf, video, müzik, grafik, logo, tasarım, kitap, yazı eser niteliğinde olabilir.

Dolayısıyla:

• İzin almadan müzik kullanmak

• Birinin fotoğrafını altyazı ile paylaşmak

• YouTube videolarını yeniden yüklemek

• Eser sahibini belirtmeden içerik paylaşmak

telif hakkı ihlalidir.

Cezası:

• Tazminat

• İçeriğin kaldırılması

• Eser sahibinin zararlarının ödenmesi

• 1 yıla kadar hapis (bazı hallerde)

Instagram veya YouTube “copyright strike” uyarısı verir ve hesabı kapatabilir.

---

VI. Influencer ve İçerik Üreticileri İçin Hukuki Düzenlemeler

Fenomenler ve içerik üreticileri için en kritik konular:

1. Reklam ifşası

2. Marka iş birliği sözleşmeleri

3. Vergilendirme

4. Telif hakları

5. Sözleşme yükümlülükleri

6. İade–değişim süreçleri

7. Ticaret Bakanlığı denetimleri

Influencer sözleşmesinde olması gereken maddeler:

• İçeriğin türü

• İfşa yükümlülüğü (#reklam, #işbirliği)

• Telif haklarının devri

• Ödeme şekli

• Yayın tarihi

• İçeriğin kaldırılması şartları

• Marka itibarına zarar vermeme

• Cezai şartlar

Yapılan tüm iş birlikleri “ticari reklam” kapsamındadır ve açık şekilde belirtilmesi zorunludur.

---

VII. Sosyal Medyada İfşa Kültürü – Hukuki Riskler

Türkiye’de özellikle son yıllarda sosyal medya ifşaları arttı.

İfşa edilen içerikler:

• Kişisel veri ihlali

• Hakaret

• Tehdit

• Manevi tazminat

• Özel hayatın gizliliğinin ihlali

• Ticari itibara zarar

suçlarını doğurabilir.

---

VIII. KVKK – Sosyal Medyada Kişisel Veri İhlali

Kişisel veri:

➡ Bir kişiyi tanımlayan her türlü bilgi.

Sosyal medyada:

• Ad–soyad

• Fotoğraf

• Telefon

• Adres

• Konum

• Plaka

• Ses

• Yüz görüntüsü

• Özel mesaj

izinsiz paylaşılırsa KVKK ihlali doğar.

KVKK para cezaları 50.000 TL – 1.500.000 TL arasındadır.

---

IX. Sosyal Medya Dolandırıcılığı – Nitelikli Suç

Instagram satış sayfaları, sahte çekilişler ve DM’den para isteme yöntemleri en sık görülen dolandırıcılık türleridir.

Bu suç:

➡ TCK 158’e göre “bilişim yoluyla nitelikli dolandırıcılık”tır.
➡ Ceza 4 yıldan 10 yıla kadar hapis + para cezasıdır.

Deliller:

• IBAN kayıtları

• IP adresi

• Banka hareketleri

• Mesaj ekran görüntüsü

• Kamera kayıtları

---

X. Sosyal Medya İçerik Kaldırma – Hakaret ve İtibar Koruması

Hakaret veya kişisel hak ihlali içeren paylaşımlar için:

1. Platforma şikayet

2. Sulh Ceza Hakimi’nden içerik kaldırma

3. Maddi–manevi tazminat

4. Ceza davası

5. KVKK şikayeti

başvuru yolları vardır.

Mahkemeler 24 saat içinde karar verebilir.

Sonuç

İnternet ve sosyal medya hukuku, dijital çağın en hızlı büyüyen hukuk alanıdır.
Hakaret, ifşa, fake hesap, telif hakkı ihlali, influencer sözleşmeleri ve kişisel veri sorunları her gün binlerce kişiyi etkilemektedir.

Doğru hukuki yol haritası ile hem kişilik hakları hem de ekonomik haklar korunabilir.