EKSPERTİZ RAPORU
EKSPERTİZ RAPORU
İlk olarak ekspertizin kelime anlamına bakarsak ‘ ekspertiz , bilirkişi tarafınca yapılmış olan inceleme ‘ olarak karşımıza çıkmaktadır . Uygulamadaki anlamı ise alışveriş öncesinde o malın değerinin ya da sigorta kayıtlarında olan hasarlarının belirlenmesi maksadıyla yapılmış olan değerlendirmeye ekspertiz raporu denir .
Ekspertiz raporu genel olarak üç ayrı başlıkta incelenmektedir . Bunlar da gayrimenkul sektörü , otomotiv sektörü ve son olarak da sigortacılık sektörüdür . Bunların dışında da başka bir çok alanda ekspertiz raporu düzenlenebilir ama genel olarak yukarıda dediğimiz gibi üç türde ekspertiz raporu vardır . Bu yazıda ele alınacak ekspertiz rapor türü de otomotiv sektöründe kullanılan ekspertiz raporudur .
OTOMOTİV SEKTÖRÜNDE EKSPERTİZ RAPORU
Otomotiv sektöründeki ekspertiz raporu ikinci el olan aracın durumu belirlenerek alıcının ve satıcının güvenli bir şekilde alışveriş yapmasını sağlamak amaçlanmıştır . Bu amaç doğrultusunda dikkat edilmesi gereken huşular şunlardır : aracın yaşı , aracın geçmişi yani aracın daha önceden yapmış olduğu kazalar sonucunda oluşan hasarlar, aracın motorunun durumu , araç üzerindeki güncel hasarlar ve aracın mekanik aksamlarının durumu gibi .
Otomotiv sektöründe kullanılan ekspertiz raporu yasal olarak 2019 ‘a kadar zorunlu değildi . Fakat 2019 ‘da Ticaret Bakanlığının yapmış olduğu bir değişiklikle oto ekspertiz raporu ikinci el araçların alım ve satım işlemlerinden önce zorunlu hale gelmiştir . Yapılan son değişikliklerle birlikte ise sekiz yaşının altında ve yüz altmış bin kilometrenin altındaki araçlarda alım satım işlemlerinin yapılabilmesi için oto ekspertiz raporunun alınması mecbur hale getirilmiştir .
Oto ekspertiz raporunun alınmasındaki bir diğer amaç ise aracın alım satımı işlemlerinde doğabilecek olan mağduriyetlerin önüne geçmek ve mağduriyetlerin oluşmasını engellemektir .
EKSPERTİZ RAPORUNDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN NOKTALAR
Otomotiv sektöründeki ekspertiz raporunun önemi çok büyüktür . Ekspertiz hizmeti kapsamında araç çok ince bir şekilde incelenir ve bu da raporlanarak bilgiler kayıt altına alınır ve böylece de aracın güncel güncel durumu üzerinde ayrıntılı bir bilgiye sahip olunur . Bu raporda bakılan noktalar :
1 – Boya kontrolü
2 – Mekanik ve motor kontrolü
3 – Yanal kayma testi
4 – DYNO testi
5 – Süspansiyon testi
6 – Fren testi
7 – Diagnostik test
8 – Akü testi
1 – ARACIN BOYA TESTİ
Ekspertiz raporu hazırlanırken ilk yapılan aracın kaportasına bakmaktır . Buna göre aracın kaportasında ya da herhangi bir yerinde boya olup olmadığı kontrol edilir . Eğer ki boya bulunursa bu boyanın kalınlığı vs. gibi özelliklerine bakılarak not alınır .
2 – ARACIN MEKANİK VE MOTOR KONTROLLERİ
Burada aracın motorunun nasıl çalıştığına bakılır . Aracın gösterge paneli , enjeksiyonu ve abs. si gibi sistemlere bakılır .
3 – YANAL KAYMA TESTİ
Araç bir kilometrelik yolda bir teste tabi olur . Bu testin amacı aracın burada sağa ve sola ne kadar kaydığıdır .
4 – DYNO TESTİ
Dinamometre testinin kısaltılması olan DYNO testi araç motorunun ne kadar güç ürettiğini ölçer . Aynı zamanda aracın üretmiş olduğu bu gücü tekerleklere iletip iletmediğine bakılır . Bunların dışında aracın motor gücü , şanzıman aralığı , tork değeri , aracın aküsüne , aracın motoruna , radyatördeki yağ oranına ve tekerlek gücüne de bakılarak bilgi alınır . Tüm bu testlerin yapılmasındaki amaç araçta güç kaybının olup olmadığının ölçülmesidir .
5 – SÜSPANSİYON TESTİ
Süspansiyon testinde araç hareket halinde iken yol tutuşunun nasıl olduğuna bakılır . Bu test yapılırken özellikle virajlı ve çukurlu yollarda yapılarak aracın yol tutuşuna bakılır . Bu testin dört tane aşaması bulunmaktadır . Buna göre :
- Bu testte ilk yapılan araç seyir halinde iken tekerleklerinin en düşük düzeydeyken tutunma kuvvetleri ölçülerek bir değerlendirme yapılır .
- Tekrar araç halinde iken tekerleklerin en düşük düzeydeyken yola tutunma frekansları ölçülerek bir değerlendirme yapılır .
- Sonra tekerleklerin ağırlıkları teker teker ölçülür .
- Ve son olarak da otomobilin ağırlığı ölçülüp değerlendirmesi yapılır .
6 – FREN TESTİ
Otomobiller için yapılan ekspertiz raporundaki en önemli testlerden bir de fren testidir . Burada aracın sahip olduğu arka ve ön frenleri kontrol edilir .
7 – DİAGNOSTİK TEST
Bu testin yapılmasında özel bir cihaz kullanılır . Bu cihaza diagnoz denir . Bu cihazda tüm araçların model ve markaları kayıtlıdır . Böylece bu cihazla aracın aldığı güç ile gerekli olan tüm teknik malzemelerin ve ekipmanlarının olup olmadığı tespit edilir .
8 – AKÜ TESTİ
Bu testin kapsamında akünün ömrü , akünün şarj durumu ve akünün marj değeri gibi noktalar dikkate alınarak bir tespit yapılır.