Giriş: Yabancılar Hukuku Türkiye’nin En Dinamik Hukuk Alanı

Türkiye son yıllarda:

• Yatırım yoluyla vatandaşlık

• Turist ikametleri

• Öğrenci ikametleri

• Çalışma izni

• Uluslararası koruma

• Deport ve giriş yasağı

• Aile ikameti

• Mülk alımı

• Oturumdan vatandaşlığa geçiş

gibi konularda yoğun şekilde yabancı başvurusuna sahne olmaktadır.

Google’da en çok aranan sorular:

• Türk vatandaşlığı nasıl alınır?

• Deport nasıl kaldırılır?

• Türkiye giriş yasağı kaç yıl?

• Turist ikameti nasıl uzatılır?

• Yatırım yoluyla vatandaşlık şartları nelerdir?

• Aile ikameti reddi nasıl itiraz edilir?

• Çalışma izni nasıl alınır?

Bu makale, yabancılar hukukunun temel taşlarını hukuki, sistematik ve profesyonel şekilde ortaya koyar.

---

I. Türk Vatandaşlığı – Yatırım, Evlenme ve Genel Yolla Geçiş

Türkiye’de Türk vatandaşlığı üç temel yolla alınır:

1. Yatırım Yoluyla Vatandaşlık (En Popüler Yöntem)

En çok tercih edilen yöntemdir.

Vatandaşlık için kabul edilen yatırımlar:

• 400.000 USD değerinde konut alımı

• 500.000 USD banka mevduatı

• 500.000 USD devlet tahvili

• 500.000 USD fon yatırımı

• 50 kişinin istihdam edilmesi

Konut alımı yoluyla vatandaşlıkta:

• SPK lisanslı ekspertiz raporu

• 400.000 USD değer şartı

• Tek tapuda veya birden fazla tapuda toplam değer

• Döviz alım belgesi

• Noter sözleşmesi (gerektiğinde)

• Satış sonrası başvuru

Ardından:

➡ İkamet
➡ Vatandaşlık başvurusu yapılır.

Ortalama sonuç süresi: 6–10 ay.

---

2. Evlilik Yoluyla Vatandaşlık

Türk vatandaşı ile evlilik en az 3 yıl sürmeli.

Şartlar:

• Gerçek evlilik

• Birlikte yaşama

• Aile birliğini sürdürme

• Kamu güvenliği engeli olmaması

Sahte evliliklerde ciddi cezalar uygulanır.

---

3. Genel Yoldan Vatandaşlık

Bu yol daha zor ve uzun sürelidir.

Şartlar:

• Türkiye’de düzenli ikamet

• Sabıka kaydı temizliği

• Gelir ve yaşam standardı

• Türkçe bilme

• Kamu düzenine uygunluk

---

II. İkamet İzinleri – Türkiye’de Yasal Oturum Türleri

Yabancılar için en yaygın ikamet türleri:

1. Kısa Dönem İkamet

Şunlar için verilir:

• Turist ikameti

• Mülk sahipleri

• Bilimsel araştırma

• Tedavi

• Ticari faaliyet

• Türkçe öğrenme kursu

Son yıllarda turist ikametleri sıkılaştırılmıştır.

---

2. Aile İkameti

Türk vatandaşı veya ikamet sahibi yabancının:

• Eşi

• 18 yaş altı çocuğu

• Bağımlı aile bireyleri

bu kapsamda başvurabilir.

---

3. Öğrenci İkameti

Türkiye’de üniversite, lise veya dil okulu eğitimi alanlar için verilir.

---

4. Çalışma İzni ve Çalışma İzni Niteliğinde Oturum

Çalışma izni:

• İşveren tarafından

• Çalışma Bakanlığı üzerinden başvurulur

Çalışma izni olan yabancıya otomatik ikamet hakkı sağlanır.

---

5. Uzun Dönem İkamet

Türkiye’de 8 yıl kesintisiz oturum sonrası alınır.
Bu ikamet türü, vatandaşlık dışında tüm hakları verir.

---

III. Deport (Sınır Dışı) – En Çok Tartışılan Konu

Deport kararı, yabancının Türkiye’den zorla çıkarılmasıdır.

Deport sebepleri:

• Kaçak ikamet

• Kaçak çalışma

• Kamu düzenini tehdit

• Sahte evlilik

• Sahte ikamet dosyası

• Suç işleme

• Uyuşturucu–fuhuş gibi ağır suçlar

• Kaçak giriş–çıkış

• Sahte belge

Deport sonrası:

➡ Türkiye’ye giriş yasağı uygulanır.

---

IV. Giriş Yasağı – Kaç Yıl Sürer?

Giriş yasağı süreleri:

• 1 yıl (hafif ihlaller)

• 2 yıl (kaçak ikamet)

• 5 yıl (kaçak çalışma, kamu düzeni)

• 10 yıl (ağır suçlar, sahtecilik)

Giriş yasağının kodları vardır (V-84, G-82 vb.).

---

V. Deport ve Giriş Yasağı Nasıl Kaldırılır?

Yollar:

1. İdari dava (İptal davası)

2. Vize başvurusu ile kaldırma

3. İkna dilekçesi

4. Evlilik – aile birleşimi

5. Çalışma izni başvurusu

6. Yatırım başvurusu

7. Tıbbi gerekçeler

Genellikle en etkili yol:

➡ İdare Mahkemesinde dava açmaktır.

---

VI. Yabancıların Türkiye’deki Hakları

Her yabancı:

• Yargı yoluna başvurabilir

• Avukat tutabilir

• Mülk alabilir

• Şirket kurabilir

• Banka hesabı açabilir

• Sosyal güvenlik sistemine dahil olabilir

• Eğitim hakkına sahiptir

• Evlilik yapabilir

• Sağlık hizmeti alabilir

Ayrımcılık yapılması yasaktır.

---

VII. İkamet Reddi – En Çok Karşılaşılan Sorunlar

İkamet reddi nedenleri:

• Eksik belge

• Sahte kira sözleşmesi

• Gelir yetersizliği

• Turist ikametlerinin sınırlandırılması

• Güvenlik riski

• Yanlış beyan

• Fotoğraf uygun olmaması

• Pasaport süresinin kısa olması

Çözüm:

➡ İtiraz + idari dava + yeni başvuru stratejisi

---

VIII. Yabancıların Mülk Alması

Yabancılar Türkiye’de konut ve arsa alabilir.

Şartlar:

• Mete uydu koordinat sınırlamaları

• İlişik kesme belgesi

• Satış vaadi sözleşmesi

• SPK ekspertiz raporu

• Döviz alım belgesi

Vatandaşlık için:

➡ 400.000 USD sınırı + tapu kısıtı şerhi gerekir.

---

IX. Çalışma İzni – En Sık Sorunlar

Çalışma izni reddi sebepleri:

• Asgari sermaye şartı yok

• Uygun personel oranı yok (5 Türk – 1 yabancı)

• İş yerinde fiziki yetersizlik

• Sahte sigorta kaydı şüphesi

• Yanlış sektör seçimi

Çalışma izni:

➡ İtiraz + yeniden başvuru ile çözülebilir.

---

X. Yabancıların Yargısal Hakları

Yabancılar şunları yapabilir:

• Ceza davası açabilir

• Tazminat davası açabilir

• İş mahkemesinde dava açabilir

• Boşanma davası açabilir

• Şirket kurabilir

• Gayrimenkul davası açabilir

Türk vatandaşlarıyla aynı yargı haklarına sahiptirler.

XI. Mağdurların En Çok Yaptığı Hatalar

• Süresi geçmiş ikametle kalmak

• Kaçak çalışma

• Sahte kira sözleşmesi hazırlamak

• Sahte üniversite kaydı

• Uygun olmayan konut adresi

• “Aracı” veya “komisyoncu” kişilere inanmak

• Eksik evrak

• Deport kararını önemsememek

Bu hatalar giriş yasağına yol açabilir.

---

Sonuç

Yabancılar hukuku, Türkiye’deki en hassas ve teknik hukuk alanlarından biridir.
İkamet, çalışma izni, vatandaşlık, deport, giriş yasağı ve mülk edinme süreçleri doğru yönetildiğinde yabancılar hem yasal hem ekonomik olarak güvenli bir yaşam kurabilir.

Doğru belge, doğru başvuru ve profesyonel hukuki destek bu süreçte hayati önem taşır.