Ürdün’e Göç Etmek İsteyen Yabancılar İçin Hukuki Şartlar Nelerdir?

Giriş

Orta Doğu’nun istikrarlı ve gelişen ülkelerinden biri olan Ürdün, coğrafi konumu, siyasi istikrarı ve ekonomik fırsatlarıyla yabancılar için cazip bir göç destinasyonudur. Hem yabancı yatırımcılar hem de bölgedeki krizlerden kaçan göçmenler için Ürdün, güvenli bir liman niteliği taşımaktadır. Ancak ülkede kalabilmek, çalışabilmek veya yatırım yapabilmek için yabancıların yerine getirmesi gereken hukuki şartlar bulunmaktadır.

Bu makalede, Ürdün’e göç etmek isteyen yabancıların karşılaşacağı yasal prosedürler, oturma ve çalışma izinleri, yatırım ve mülk edinme şartları, uluslararası koruma mekanizmaları ile birlikte kurgusal bir örnek olay incelenecektir.

Ürdün’de Göçmen Hukukunun Temel Çerçevesi

Ürdün, birçok uluslararası insan hakları sözleşmesine taraf olsa da, yabancıların statüsü esas olarak iç hukuk düzenlemeleri ile belirlenir. Göçmen ve mültecilerin statüsünü düzenleyen en önemli otoriteler:

İçişleri Bakanlığı (oturma izinleri),
Çalışma Bakanlığı (çalışma izinleri),
Yatırım Bakanlığı (yabancı yatırımlar),
Ürdün Kraliyet Polis Teşkilatı – Göçmenlik Dairesi (sınır geçişleri ve kayıt işlemleri).

Ürdün, 1951 Cenevre Mülteci Sözleşmesi’ne taraf olmamakla birlikte, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) ile yakın iş birliği içerisindedir. Bu nedenle özellikle Suriyeli mülteciler için özel prosedürler uygulanmaktadır.

Oturma İzni Şartları

Ürdün’e göç etmek isteyen yabancılar için en önemli hukuki adım oturma izni almaktır.

1. Kısa Süreli Oturma İzni

Turistik amaçlı verilen vizeler genellikle 30 günden 90 güne kadar geçerlidir.
Uzatma için Göçmenlik Dairesi’ne başvuru yapılmalıdır.

2. Uzun Süreli Oturma İzni

Eğitim, çalışma, aile birleşimi veya yatırım gerekçesiyle uzun süreli ikamet izni alınabilir.
Genellikle 1 yıllık verilir ve yenilenebilir.

3. Daimi Oturma İzni

Ürdün, çok sınırlı koşullarda daimi oturma hakkı tanır.
Uzun süreli yatırım, Ürdün vatandaşıyla evlilik veya olağanüstü haller bu hakkı doğurabilir.

Çalışma İzni Şartları

Ürdün’de yabancıların çalışabilmesi için Çalışma Bakanlığı’ndan izin alması zorunludur.

Çalışma izni başvurusu işveren tarafından yapılır.
İzin genellikle 1 yıllık olup, her yıl yenilenmesi gerekir.
Yabancılar, Ürdünlü işçilerin yapabileceği işlerde çalışamaz; genellikle nitelikli iş gücü için izin verilir.
İznin olmaması durumunda yabancılar ağır para cezaları ve sınır dışı edilme riskiyle karşı karşıya kalır.

Yatırım ve Mülk Edinme Şartları

Ürdün, yabancı yatırımları teşvik eden bir ülke olup, Yatırım Kanunu çerçevesinde özel imtiyazlar tanımaktadır.

Yabancılar, Ürdün’de şirket kurabilir, gayrimenkul edinebilir.
Yatırım miktarına bağlı olarak ikamet ve çalışma kolaylıkları sağlanabilir.
Stratejik sektörlerde (enerji, sağlık, turizm) yatırım yapanlara uzun vadeli ikamet izni verilebilir.

Aile Birleşimi ve Evlilik

Ürdün vatandaşı ile evlenen yabancılar, evlilik yoluyla oturma izni alabilirler.
Ancak bu süreçte evliliğin sahte olmadığını kanıtlamak için sıkı denetimler yapılır.

Mülteci Statüsü ve Uluslararası Koruma

Ürdün, özellikle Suriye iç savaşı sonrası milyonlarca mülteciye ev sahipliği yapmaktadır.

UNHCR kayıt sistemi üzerinden mülteci veya sığınmacı olarak kayıt olunabilir.
Mülteciler eğitim, sağlık ve temel insani yardımlardan yararlanabilir.
Ancak mültecilerin resmi olarak çalışma hakları oldukça sınırlıdır.

Hukuki Başvuru Yolları

İdari İtiraz: Oturma veya çalışma izni reddedilen yabancılar, ilgili bakanlıklara itiraz dilekçesi sunabilir.
Yargı Yolu: İdari işlemlere karşı Ürdün’deki idari mahkemelere başvuru mümkündür.
Uluslararası Mekanizmalar: Hak ihlali durumunda UNHCR, UNICEF ve diğer uluslararası kuruluşlara başvuru yapılabilir.

Kurgusal Örnek Olay

Taraflar:

Başvuran: A.K. (Mısırlı yatırımcı, 40 yaşında)
Aile Üyesi: B.K. (eşi, 35 yaşında)
Kurum: Ürdün İçişleri Bakanlığı ve Yatırım Bakanlığı

Olayın Özeti:
A.K., Ürdün’de otel yatırımı yapmak için başvuruda bulunmuş ve 500.000 USD değerinde yatırım yapmıştır. Yatırımını belgeleyerek uzun süreli oturma izni talep etmiştir. Ancak İçişleri Bakanlığı, başvuruyu “eksik evrak” gerekçesiyle reddetmiştir.

Hukuki Süreç:

A.K., avukatı aracılığıyla eksik belgeleri tamamlayarak yeniden başvuru yapmıştır.
Yeniden reddedilince idari mahkemeye dava açılmıştır.
Mahkeme, yatırımın Ürdün Yatırım Kanunu kapsamında olduğunu, belgelerin geçerli olduğunu tespit ederek ret kararını iptal etmiştir.
A.K. ve ailesi uzun süreli oturma izni elde etmiş, yatırımıyla birlikte çalışma izni de almıştır.

Bu örnek olay, Ürdün’de göçmenlerin karşılaşabileceği hukuki sorunları ve çözüm yollarını göstermektedir.

Sonuç

Ürdün’e göç etmek isteyen yabancıların önünde birçok yasal şart bulunmaktadır. Oturma izni, çalışma izni, yatırım şartları ve aile birleşimi prosedürleri, ülkeye yasal girişin temel yollarıdır. Mülteciler için ise UNHCR ve uluslararası mekanizmalar koruma sağlamaktadır. Her ne kadar süreçler karmaşık olsa da, doğru belgelerle ve hukuki destekle yabancıların Ürdün’de yasal statü kazanması mümkündür.

Single Blog Title