Türk Vatandaşlığı Kazandıran Gayrimenkul Yatırımları
Giriş
Türkiye, son yıllarda gayrimenkul yatırımı yoluyla vatandaşlık programı ile yabancı yatırımcıların ilgisini çeken önemli bir ülke haline gelmiştir. Özellikle Ortadoğu, Avrupa ve Asya’dan birçok yatırımcı, hem Türk pasaportuna sahip olma avantajı hem de yüksek yatırım potansiyeli nedeniyle Türkiye’de gayrimenkul edinmektedir.
Bu yazımızda, Türk vatandaşlığı kazandıran gayrimenkul yatırımlarının hukuki çerçevesi, başvuru süreci, dikkat edilmesi gereken hususlar ve Yargıtay içtihatları ile uygulamadaki detayları ele alacağız.
1. Hukuki Dayanak
1.1 İlgili Mevzuat
-
5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu
-
Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik (2010/139 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı)
-
Yönetmelikte 19.09.2018 tarihinde yapılan değişiklik ile en az 400.000 USD değerinde gayrimenkul edinimi vatandaşlık hakkı kazandırmaktadır.
1.2 Düzenlemenin Amacı
Yabancı yatırımcıların Türkiye’ye sermaye girişini teşvik etmek, gayrimenkul piyasasını canlandırmak ve ekonomik kalkınmaya katkı sağlamaktır.
2. Vatandaşlık Kazandıran Gayrimenkul Yatırım Şartları
-
Minimum Yatırım Tutarı: En az 400.000 USD veya karşılığı Türk Lirası değerinde taşınmaz edinilmelidir.
-
Tapu Şerhi: Tapu kütüğüne “3 yıl satılamaz” şerhi konulması zorunludur.
-
Ödeme Belgesi: Bedelin banka aracılığıyla satıcıya ödendiğini gösteren dekont ibraz edilmelidir.
-
Gayrimenkul Türü: Konut, işyeri, arsa veya tarla olabilir; ancak değerleme raporunda bedelin şartı karşılaması gerekir.
-
Değerleme Raporu: Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) lisanslı ekspertiz firması tarafından hazırlanmış olmalıdır.
-
Başvuru Zamanı: Tapu devri gerçekleştikten hemen sonra başvuru yapılabilir.
3. Başvuru Süreci
-
Gayrimenkul Satın Alma ve Tapu İşlemleri
-
Yabancı yatırımcı önce gayrimenkulü seçer, bedelini banka aracılığıyla öder ve tapu devri yapılır.
-
Tapuya 3 yıl satış yasağı şerhi konulur.
-
-
Yabancı Yatırımcı Belgesi
-
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan “Vatandaşlık Amaçlı Gayrimenkul Edinim Belgesi” alınır.
-
-
İkamet İzni Başvurusu
-
Göç İdaresi Başkanlığı’na kısa dönem ikamet izni başvurusu yapılır.
-
-
Vatandaşlık Başvurusu
-
Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’ne gerekli evraklarla birlikte başvuru yapılır.
-
4. Uygulamada Dikkat Edilecek Hususlar
-
Sahte değerleme raporları ile yapılan başvurular reddedilir ve cezai sorumluluk doğar.
-
Gayrimenkulün ipotekli, hacizli veya takyidatlı olmaması gerekir.
-
Ortak mülkiyet şeklinde alım yapılabilir; ancak her bir yatırımcının payı asgari tutarı karşılamalıdır.
-
Yabancılar için taşınmaz ediniminde askeri yasak bölgeler ve özel güvenlik alanları istisnaları uygulanır.
5. Yargıtay Kararları ve Uygulama Örnekleri
Yargıtay, gayrimenkul yatırımı yoluyla vatandaşlık başvurularında şerh ve değerleme şartlarının tam olarak yerine getirilmesini aramaktadır. Eksik veya gerçeğe aykırı beyan içeren başvurular, idari makamlarca reddedilmekte ve yargı yolunda iptal edilmektedir.
6. Türk Vatandaşlığı Yoluyla Sağlanan Avantajlar
-
Vizesiz veya kolay vize ile 110’dan fazla ülkeye giriş
-
Türkiye’de çalışma ve oturma hakkı
-
Yatırım ve ticaret kolaylıkları
-
Aile bireylerinin (eş ve 18 yaş altı çocuklar) birlikte vatandaşlık kazanabilmesi
Sonuç
Türk vatandaşlığı kazandıran gayrimenkul yatırımları, hem yatırım hem de ikamet avantajı sunan önemli bir hukuki imkândır. Ancak sürecin eksiksiz ve mevzuata uygun yürütülmesi için uluslararası gayrimenkul hukuku alanında uzman bir avukattan destek almak, hem başvurunun hızlanması hem de olası ret risklerinin önlenmesi açısından büyük önem taşır.