TİCARİ ALACAKLARIN TAHSİLİ VE İCRA SÜRECİ
1. Ticari Alacak Nedir?
Ticari alacak, bir şirketin sattığı mal veya sunduğu hizmet karşılığında müşteriden talep ettiği ancak henüz tahsil etmediği para tutarını ifade eder. Bu alacaklar genellikle:
-
Fatura
-
Çek
-
Senet
-
Sözleşme
gibi hukuken geçerli belgelerle kayıt altına alınır.
2. Tahsilat Öncesi Uyarı Süreci
Borçludan alacağın tahsilinde doğrudan icra yoluna gitmek yerine öncelikle uyarı ve hatırlatma süreci işletilir. Bu hem zaman hem de maliyet açısından avantaj sağlar.
Tablo 1: Tahsilat Öncesi Uyarı Adımları
| Adım | Açıklama | Ortalama Süre |
|---|---|---|
| 1. Borç Hatırlatma | Telefon veya e-posta ile borcun hatırlatılması | 1-3 gün |
| 2. Yazılı İhtarname | Noter aracılığıyla resmi uyarı gönderilmesi | 3-7 gün |
| 3. Arabuluculuk | Tarafların anlaşması için resmi arabulucu süreci | 2-4 hafta |
3. İcra Takibi Türleri
Ticari alacakların tahsili için İcra İflas Kanunu uyarınca başvurulabilecek üç ana icra takibi türü vardır:
| İcra Takibi Türü | Açıklama | Kullanım Durumu |
|---|---|---|
| İlamsız Takip | Herhangi bir mahkeme kararı olmadan doğrudan icra dairesinden başlatılır. | Fatura, sözleşme vb. dayanaklarla |
| İlâmlı Takip | Mahkeme kararı veya hakem kararı ile başlatılır. | Önceden dava açılmışsa |
| Kambiyo Senetlerine Mahsus Takip | Çek, bono, poliçe gibi kıymetli evrak üzerinden yapılır. | Kambiyo senetleri mevcutsa |
4. İcra Takibi Süreci Adım Adım
-
Takip Talebi: İcra dairesine başvuru yapılır.
-
Ödeme Emri Tebliği: Borçluya ödeme emri gönderilir.
-
Yedi Günlük İtiraz Süresi: Borçlu itiraz edebilir.
-
İtirazın Kaldırılması / İptali: Mahkeme süreci devreye girer.
-
Haciz İşlemleri: Borçlunun malları haczedilir.
-
Satış: Haczedilen mallar açık artırma ile satılır.
-
Alacaklının Ödeme Alması: Satış bedeli alacaklıya ödenir.
5. Haciz ve Satış Süreci
Haciz işlemleri, alacaklının talebi üzerine icra müdürlüğünce gerçekleştirilir. Haczedilebilecek mallar arasında:
-
Taşınmazlar (arsa, bina)
-
Taşınır mallar (araç, ekipman)
-
Banka hesaplarındaki mevduat
-
Üçüncü kişilerdeki alacaklar bulunur.
Tablo 2: Haciz Sürecinde Önemli Noktalar
| Aşama | Açıklama | Hukuki Dayanak |
|---|---|---|
| Haciz Talebi | Alacaklının icra dairesine yazılı talebi | İİK m.78 |
| Haciz Tutanağı | Haczedilen malların listelenmesi | İİK m.103 |
| Satış İlanı | Açık artırma duyurusu | İİK m.114 |
| Satış | Malların açık artırma ile satılması | İİK m.115-126 |
6. Arabuluculuk ve Dava Süreci
Ticari alacaklarda zorunlu arabuluculuk uygulaması vardır. Alacaklı, dava açmadan önce arabulucuya başvurmak zorundadır. Arabuluculukta anlaşma sağlanamazsa dava süreci başlar.
7. Tahsilatta Dikkat Edilmesi Gerekenler
-
Tüm belgeler hukuken geçerli olmalı.
-
Zaman aşımı süreleri kaçırılmamalı (genelde 5-10 yıl).
-
Borçlu hakkında mali durum araştırması yapılmalı.
-
Masraf ve vekalet ücretleri hesaba katılmalı.
Sonuç
Ticari alacakların tahsili, sadece hukuki bilgi değil stratejik yaklaşım da gerektirir. Alacaklı şirketler, süreci hızlı ve etkili yürütmek için alanında uzman avukatlarla çalışmalı ve tüm hukuki adımları doğru şekilde planlamalıdır.
About Post Author
