Tahkim İçin Dilekçe Oluşturma

Ticari hayatın hızlı ve dinamik yapısı, uyuşmazlıkların çözümünde mahkemelerin yanı sıra tahkim kurumunun önemini artırmıştır. Tahkim, tarafların iradeleriyle seçtikleri hakemler aracılığıyla uyuşmazlıklarını çözme yöntemidir. Ancak tahkim sürecinin sağlıklı yürüyebilmesi için en kritik aşamalardan biri tahkim dilekçesinin hazırlanmasıdır.

Bir tahkim dilekçesi, yalnızca uyuşmazlığın özünü değil, aynı zamanda tarafların iradelerini, taleplerini ve delillerini açıkça ortaya koyar. Bu nedenle dilekçe, hukuki bilgi, özen ve stratejik bakış açısı gerektirir.

Bu makalede, tahkim için dilekçe oluşturma süreci, hukuki dayanaklar, dilekçede bulunması gereken unsurlar, örnek yapı, dikkat edilmesi gereken noktalar ve Yargıtay içtihatları ışığında detaylı olarak ele alınacaktır.

Tahkim ve Hukuki Dayanakları

HMK (6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu) m.407-444: İç tahkimi düzenler.
4686 sayılı Uluslararası Tahkim Kanunu: Yabancı unsurlu uyuşmazlıklarda uygulanır.
New York Sözleşmesi (1958): Yabancı hakem kararlarının tanınması ve tenfizi.

Tahkim dilekçesi hazırlanırken bu yasal çerçevenin bilinmesi zorunludur.

Tahkim Dilekçesi Nedir?

Tahkim dilekçesi, taraflardan birinin hakem veya tahkim merkezine başvurarak uyuşmazlığın çözümünü talep ettiği resmi yazıdır.

Davacı taraf: Tahkim başvuru dilekçesi sunar.
Davalı taraf: Cevap dilekçesi sunar.
İtirazlar: Yetki, süre ve usule ilişkin hususlar dilekçede belirtilmelidir.

Tahkim Dilekçesinde Bulunması Gereken Unsurlar

Taraf Bilgileri
- Ad, unvan, adres, iletişim bilgileri.
- Vekil varsa avukatın bilgileri.
Tahkim Anlaşması
- Sözleşmede yer alan tahkim klozu veya ayrı tahkim sözleşmesi.
- Yetkili tahkim merkezi (ISTAC, ICC, LCIA vb.).
Uyuşmazlığın Konusu
- Uyuşmazlığın çıkış nedeni (sözleşmeye aykırılık, ödeme yapılmaması, teslimat sorunu).
Talepler
- Maddi ve manevi talepler.
- Faiz, tazminat, masraflar.
Deliller
- Sözleşmeler, faturalar, yazışmalar, ekspertiz raporları.
Uygulanacak Hukuk
- Türk hukuku, yabancı hukuk veya lex mercatoria.
Hakem Atama Talebi
- Tek hakem veya heyet.
- Tarafın önerdiği hakem adayları.

Tahkim Dilekçesi Hazırlama Süreci

1. Ön İnceleme

Sözleşmede tahkim klozunun geçerli olup olmadığı incelenir.
Tahkim şartının kapsamı belirlenir.

2. Stratejik Planlama

Hangi taleplerin ileri sürüleceği netleştirilir.
Uygulanacak hukuk ve yetkili merkez değerlendirilir.

3. Dilekçenin Yazımı

HMK ve ilgili tahkim kurallarına uygun formatta hazırlanır.
Açık, öz ve hukuki temele dayalı olmalıdır.

4. Dilekçenin Sunulması

Tahkim merkezine veya hakem heyetine sunulur.
Gerekli harç ve masraflar ödenir.

Tahkim Dilekçesi Örneği (Şablon)

TARAF BİLGİLERİ

Davacı: [Ad/Unvan, Adres]
Davalı: [Ad/Unvan, Adres]

TAHKİM ANLAŞMASI

[Sözleşmenin ilgili maddesi veya tahkim sözleşmesi]

UYUŞMAZLIĞIN KONUSU

[Uyuşmazlığın özeti]

HUKUKİ SEBEPLER

[Türk Borçlar Kanunu, TTK, CISG vb.]

TALEPLER

1. [Bedel talebi]
1. [Faiz talebi]
1. [Masraflar]

DELİLLER

[Sözleşme, yazışmalar, faturalar]

HAKEM TALEBİ

[Tarafın önerdiği hakem]

Tahkim Dilekçesinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Yetki itirazı: Tahkim şartı yoksa veya geçersizse mahkemeler devreye girer.
Süre: Bazı tahkim kurallarında dilekçe süresi sınırlıdır.
Delil: Belgelerin eksiksiz sunulması gerekir.
Açıklık: Taleplerin net ve ayrıntılı olması önemlidir.

Yargıtay İçtihatlarında Tahkim Dilekçesi

Yargıtay 11. HD, 2017/4358 E., 2019/2211 K.: Tahkim şartı geçerli ise mahkemeler görevli değildir.
Yargıtay 15. HD, 2016/1024 E., 2018/3341 K.: Hakem kararlarının iptali sınırlı nedenlerle mümkündür.
Yargıtay HGK, 2015/321 E., 2017/1193 K.: Tahkim dilekçesinin usule uygun olması, hakem kararlarının geçerliliği için zorunludur.

Tahkim Dilekçesi ve Mahkeme Dilekçesi Farkları

Unsur	Tahkim Dilekçesi	Mahkeme Dilekçesi
Yetkili Merci	Hakem veya tahkim merkezi	Devlet mahkemesi
Usul	Tarafların belirlediği	HMK usul kuralları
Hakem/Hâkim	Tarafların seçtiği hakem	Devletin atadığı hâkim
Gizlilik	Evet	Hayır
Süre	Kısa	Uzun

Tahkim Dilekçesinde Yapılan Hatalar

Tahkim anlaşmasının eklenmemesi.
Uygulanacak hukukun belirtilmemesi.
Delillerin eksik sunulması.
Taleplerin muğlak yazılması.
Yanlış tahkim merkezine başvuru.

Bir de tahkim sözleşmesinin hazırlanma aşamasındaki en önemli ilkeleri detaylıca inceleyelim:

1. Tahkim Anlaşmasının Varlığı ve Geçerliliği

Dilekçede, taraflar arasındaki tahkim anlaşması veya tahkim klozu mutlaka belirtilmeli ve eklenmelidir.
Aksi halde hakem heyeti yetkisiz kabul edilebilir.

2. Açıklık ve Netlik

Uyuşmazlığın konusu, talepler ve hukuki sebepler açık ve net yazılmalıdır.
Muğlak ifadeler, hakem kararının sağlıklı oluşmasını engeller.

3. Delillerin Sunulması

Tahkim dilekçesinde dayanak belgeler (sözleşme, faturalar, yazışmalar) açıkça belirtilmeli ve eklenmelidir.
Deliller, dilekçede atıf yapılarak sistematik şekilde sunulmalıdır.

4. Hakem Seçimine İlişkin Talep

Tarafın tek hakem mi yoksa heyet mi istediği, varsa önerilen hakem adayı dilekçede yazılmalıdır.

5. Uygulanacak Hukukun Belirtilmesi

Tahkimde taraflar, uygulanacak hukuku seçebilir.
Dilekçede bu hususun açıkça belirtilmesi süreci kolaylaştırır.

6. Usule Uygunluk

Dilekçenin tahkim merkezinin kurallarına (ör. ISTAC, ICC, LCIA) veya HMK hükümlerine uygun hazırlanması gerekir.
Yetki, süre ve masraflar göz ardı edilmemelidir.

7. Taleplerin Sistematik Yazılması

Maddi ve manevi talepler ayrı ayrı sıralanmalı.
Faiz, masraf ve vekalet ücreti talepleri unutulmamalıdır.

8. Profesyonellik ve Hukuki Strateji

Dilekçe, sadece iddiaları değil, aynı zamanda güçlü hukuki argümanları içermelidir.
Hakem heyetini ikna edici, sistematik ve profesyonel bir dil kullanılmalıdır.

Sonuç

Tahkim dilekçesi, uyuşmazlığın çözümünde ilk ve en kritik adımdır. Usule uygun, açık ve delillerle desteklenmiş bir dilekçe, tarafın haklarını koruması açısından hayati öneme sahiptir.

Türkiye’de hem iç tahkim hem de uluslararası tahkim açısından dilekçe hazırlarken HMK, 4686 sayılı Kanun, New York Sözleşmesi ve ilgili tahkim kurallarına uyulmalıdır.

Sonuç olarak, tahkim dilekçesinin profesyonelce hazırlanması, hem davacı hem de davalı taraf için sürecin kaderini belirleyen en önemli unsurdur.

Single Blog Title