Suudi Arabistan’da Şirket Kurma, Yatırım Fırsatları ve Oturum Alma Rehberi

1. Giriş: Suudi Arabistan’ın Yatırım Ortamı ve Vision 2030

Suudi Arabistan, Orta Doğu’nun en güçlü ekonomilerinden biri olup Vision 2030 programı kapsamında ekonomisini petrol bağımlılığından kurtararak farklı sektörlerde yatırım çekmeyi hedeflemektedir.
Yabancı yatırımcılar için %100 mülkiyet hakkı, serbest kâr transferi, düşük kurumlar vergisi ve hızlı şirket kuruluş süreçleri bu ülkeyi cazip kılmaktadır. Özellikle Riyad, Cidde ve NEOM gibi mega proje bölgeleri, yatırımcılar için yüksek potansiyel sunmaktadır.

---

2. Sektör Bazlı Yatırım Fırsatları

Suudi Arabistan’da yatırım yapılabilecek sektörler oldukça çeşitlidir. Devlet, stratejik sektörlerde yatırım yapan yabancılara vergi avantajı, arsa tahsisi ve gümrük muafiyeti sağlamaktadır.

---

3. Şirket Türleri ve Karşılaştırma Tablosu

---

4. Şirket Kuruluş Süreci (Adım Adım)

4.1. Yatırım Planı ve Sektör Seçimi

• Faaliyet alanı belirlenir.

• Sermaye yapısı ve ortaklık oranları netleştirilir.

• Yerel hukuki danışman ile sözleşmeler hazırlanır.

4.2. MISA Lisansı (Yabancı Yatırım İzni)

• Başvuru Mercisi: Ministry of Investment of Saudi Arabia (MISA)

• Belgeler:

  • Pasaport kopyaları

  • Ticaret sicil belgeleri

  • Banka referans mektubu

  • Faaliyet planı

• Onay Süresi: Ortalama 5-10 iş günü

4.3. Ticaret Siciline Kayıt

• Ticaret Bakanlığı’na başvuru yapılır.

• Ticaret unvanı seçimi ve onayı alınır.

4.4. Banka Hesabı Açma ve Sermaye Yatırma

• Yerel banka hesabı açılır.

• Sermaye yatırılır ve bloke kaldırılır.

4.5. Lisans ve Faaliyet İzinleri

• Belediyeden ruhsat alınır.

• Sektöre özel lisanslar tamamlanır.

4.6. Vergi ve Sosyal Güvenlik Kaydı

• Vergi numarası ve Zakat/GST kaydı yapılır.

• Çalışanlar için sosyal güvenlik sistemi (GOSI) kaydı yapılır.

---

5. Oturum Alma Yöntemleri

5.1. Yatırım Yoluyla Oturum

• Şirket kuran yatırımcı ve ailesi oturum izni alır.

• Asgari yatırım tutarı sektöre göre değişir.

5.2. Premium Residency (Kalıcı Oturum)

• Süreli: Yıllık 100.000 SAR ödeme

• Süresiz: Tek seferde 800.000 SAR ödeme

• Gayrimenkul edinme, iş kurma ve kâr transferi serbestliği sağlar.

5.3. Çalışma İzni ile Oturum

• Şirket sahibi, kendi üzerine çalışma izni düzenleyebilir.

• Bu izin üzerinden oturum hakkı sağlanır.

---

6. Vergi Avantajları ve Örnek Hesaplama

• Kurumlar Vergisi: %20

• KDV: %15

• Gümrük Vergisi: Serbest bölgelerde muaf

• Kâr Transferi: Serbest

💡 Örnek:
10 milyon SAR kâr eden bir LLC’nin ödeyeceği kurumlar vergisi:
10.000.000 x %20 = 2.000.000 SAR
Kalan 8 milyon SAR kâr, yurt dışına serbestçe transfer edilebilir.

---

7. Hukuki Dayanaklar

• Foreign Investment Law – Yabancı yatırımcı hakları

• Companies Law – Şirket türleri ve yönetim esasları

• Tax Law – Vergi oranları ve muafiyetler

• Labor Law – Çalışma izinleri, işçi hakları

---

8. Riskler ve Çözüm Önerileri

• Sektör kısıtlamaları: Petrol, savunma, hac yönetimi gibi alanlarda yabancı sınırlaması

• Bürokrasi: Tüm belgeler Arapça hazırlanmalı

• Çalışma İzni Kotası: Bazı sektörlerde Suudi vatandaş istihdam zorunluluğu

💡 Çözüm: Yerel ortak ile çalışmak, yetkin hukuk bürosu ile sözleşme hazırlamak.

---

9. Premium Residency Avantaj – Dezavantaj Tablosu

---

10. Pratik Yatırımcı İpuçları

• Yerel iş kültürünü öğrenin.

• Sözleşmelerinizi Arapça ve İngilizce düzenleyin.

• Ortak seçiminde referans araştırması yapın.

• Vergi avantajlı bölgeleri tercih edin.

---

11. Sonuç

Suudi Arabistan, doğru strateji ile yüksek kâr ve uzun vadeli büyüme potansiyeli sunar. Hukuki gerekliliklere uyarak, doğru sektöre yatırım yapmak ve yerel iş ağını kullanmak başarı şansını artırır.