Suudi Arabistan’da Oturum Alma Süreci
1. Giriş
Suudi Arabistan, 2019 yılında yürürlüğe giren Premium Residency Programı (İkamet-i Muhtar) ile yabancılara uzun süreli oturum hakkı tanımaya başladı.
Bunun dışında yatırımcı oturumu ve çalışma izni ile oturum gibi alternatif yollar da mevcut.
Bu süreçler, İkamet Yasası (Residence Law), Yabancı Yatırım Kanunu ve Çalışma Kanunu kapsamında düzenlenir.
2. Oturum Alma Yöntemleri ve Hukuki Çerçeve
2.1. Premium Residency (İkamet-i Muhtar)
Hukuki Dayanak: 2019 tarihli Premium Residency Kanunu (Royal Decree No. M/106).
Türleri ve Şartları:
-
Süresiz Oturum (Permanent Premium Residency)
-
Tek seferlik 800.000 SAR (~213.000 USD) ödeme.
-
-
Yıllık Oturum (Renewable Premium Residency)
-
Yılda 100.000 SAR (~26.600 USD) ödeme ile yenilenebilir.
-
Avantajları:
-
Yerel sponsor gerektirmez.
-
Gayrimenkul alım hakkı (bazı bölgeler hariç).
-
İş kurma ve yatırım yapma serbestliği.
-
Aile üyelerine de oturum hakkı.
-
Suudi vatandaşlarıyla aynı eğitim, sağlık ve kamu hizmetlerine erişim.
2.2. Yatırımcı Oturumu
Hukuki Dayanak: Suudi Arabistan Yabancı Yatırım Kanunu (Foreign Investment Law).
Şartlar:
-
Suudi Arabistan’da %100 yabancı mülkiyetle şirket kurulabilir (çoğu sektörde).
-
Asgari yatırım tutarı sektör ve faaliyet alanına göre değişir (genellikle 500.000 SAR ve üzeri).
-
Şirket faaliyeti sürdüğü sürece oturum yenilenebilir.
Avantajları:
-
Yerel sponsor zorunluluğu yok.
-
İstediğiniz sektörde ticari faaliyet imkânı.
-
Vergi avantajları ve gümrük muafiyetleri.
2.3. Çalışma İzni ile Oturum (Iqama)
Hukuki Dayanak: Suudi Arabistan Çalışma Kanunu (Labour Law).
Şartlar:
-
Lisanslı bir işverenden iş teklifi alınması.
-
Çalışma Bakanlığı onayı.
-
İşveren sponsorluğu ile ikamet izni.
Avantajları:
-
Profesyonel iş gücüne talep yüksek (sağlık, mühendislik, finans, teknoloji).
-
Sponsor işverense tüm işlemler işveren üzerinden yürür.
Dezavantajı:
-
Sponsor değişirse oturum da sona erer.
3. Başvuru Süreci: Adım Adım
3.1. Premium Residency Başvurusu
-
Online Ön Başvuru: premiumresidency.sa üzerinden yapılır.
-
Belgeler:
-
Pasaport (en az 1 yıl geçerli).
-
Temiz adli sicil kaydı.
-
Sağlık raporu (bulaşıcı hastalık olmadığını gösterir).
-
Mali yeterlilik belgeleri.
-
-
Güvenlik ve Mali İnceleme: Devlet yetkilileri tarafından yapılır.
-
Ödeme ve Kart Teslimi: Onay sonrası ücret ödenir, ikamet kartı teslim alınır.
3.2. Yatırımcı Oturumu Başvurusu
-
Şirket Kuruluşu: Ticaret Bakanlığı ve Suudi Arabistan Genel Yatırım Otoritesi (SAGIA) üzerinden kayıt.
-
Faaliyet Lisansı: Sektörünüze uygun resmi izinler.
-
Oturum İzni: Iqama sistemi üzerinden başvuru.
-
Aile Oturumları: Bağımlı oturum izni başvurusu.
3.3. Çalışma İzni Başvurusu
-
İşverenin Çalışma Bakanlığı’ndan onay alması.
-
Suudi dış temsilciliklerinden çalışma vizesi onayı.
-
Ülkeye giriş sonrası sağlık kontrolü.
-
Iqama kartı çıkarılır.
4. Avantajlar ve Dezavantajlar
| Yöntem | Avantajlar | Dezavantajlar |
|---|---|---|
| Premium Residency | Yerel sponsor gerekmez, kalıcı oturum, yatırım serbestliği | Yüksek maliyet |
| Yatırımcı Oturumu | Şirket kurma ve ticaret özgürlüğü, düşük vergi | Sektöre göre yüksek yatırım şartı |
| Çalışma İzni | Düşük maliyet, maaşlı çalışma imkanı | Sponsora bağlılık, iş değiştirince oturum sona erer |
5. Süreler
-
Premium Residency: 1-2 ay.
-
Yatırımcı Oturumu: 2-4 ay.
-
Çalışma İzni: 1-2 ay.
6. Dikkat Edilmesi Gereken Hukuki Noktalar
-
Gayrimenkul alımı yalnızca izin verilen bölgelerde mümkün.
-
Adli sicil kaydı temiz olmalı, aksi halde başvuru reddedilebilir.
-
Yatırımcı lisanslarının yenilenmesi zorunludur, aksi halde oturum iptal edilir.
-
Oturum iptalinde 30 gün içinde ülkeyi terk etme yükümlülüğü vardır.
7. Sonuç
Sermayesi yeterli olanlar için Premium Residency en hızlı ve bağımsız yöntemdir.
Ticari faaliyet planlayanlar için yatırımcı oturumu, maaşlı çalışmak isteyenler için çalışma izni uygundur.
Suudi Arabistan, Vision 2030 projeleri ile yabancı yatırımcılara daha fazla fırsat tanıyan bir ülke haline gelmiştir.