Sosyal Medyada Hakaret Suçu

Sosyal Medyada Hakaret Suçu

Sosyal Medyada Hakarete Uğradım, Ne Yapmalıyım?
Hakaret Suçu, Şikâyet Süresi ve Tazminat Hakkı (Güncel 2025 Rehberi)

Sosyal medyada bir paylaşımın altında adınıza yazılmış ağır bir yorum gördünüz: “Şerefsiz, dolandırıcı, üçkâğıtçı…” Ya da adınızı açıkça yazarak itibarınızı zedeleyen, işinizi, mesleğinizi hedef alan aşağılayıcı bir paylaşım yapıldı. “Bu da mı hakaret sayılır? Şikâyet etsem sonuç alabilir miyim? Süreyi kaçırır mıyım?” diye düşünüyorsanız, bu rehber tam size göre.

Aşağıda, Türk Ceza Kanunu’na göre sosyal medyada hakaret suçunun ne olduğunu, hangi sözlerin hakaret sayıldığını, hangi söylemlerin sadece “eleştiri” kapsamında kaldığını, ne yapmanız gerektiğini ve şikâyet süresini adım adım anlatıyoruz.

---

1. Sosyal Medyada Hakaret Suçu Nedir? (TCK m.125’e Göre)

Hakaret suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 125. maddesinde düzenlenmiştir. Kısaca; bir kişinin onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat etmek ya da sövme niteliğindeki söz ve yazıları ifade etmek, hakaret suçunu oluşturur.

Sosyal medyada hakaret suçu genellikle:

• Instagram, X (Twitter), Facebook, TikTok, YouTube yorumları

• WhatsApp/Telegram grupları

• Forum, sözlük, oyun içi sohbet odaları

üzerinden gerçekleşir.

TCK m.125/2 uyarınca, hakaretin “ileti yoluyla” (mesaj, mail, DM, tweet, paylaşım vb.) işlenmesi de suçtur.

Cezası: Temel hâliyle 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adlî para cezasıdır. Sosyal medyada yapılan hakaretler çoğunlukla “alenen” olduğundan, TCK m.125/4 uyarınca ceza altıda bir oranında artırılır.

---

2. Hangi Söylemler Sosyal Medyada Hakaret Sayılır?

Herkese açık bir yorumda yazılan her sert söz “hakaret” değildir. Ancak bazı ifadeler, Yargıtay içtihatlarına göre açıkça hakaret sayılmaktadır. Genel çerçeveyi şöyle düşünebiliriz:

a) Genellikle hakaret sayılabilecek ifadeler

Aşağıdaki türde sosyal medya paylaşımları çoğu durumda hakaret suçu oluşturur:

• Ağır küfürler (kişinin şeref ve haysiyetini hedef alan aşağılayıcı sözler)

• “Dolandırıcı, hırsız, sahtekâr, namussuz” gibi somut bir suç isnadı içeren ifadeler

• Kişinin mesleki, sosyal itibarını yok etmeye yönelik hakaretamiz ithamlar

• “Şerefsiz, onursuz, karaktersiz” gibi doğrudan kişiliğe saldıran nitelemeler

• Kişinin özel hayatını aşağılama, cinsiyetçi, ırkçı, nefret söylemi niteliğindeki ifadeler

Bu tür sözler, sosyal medyada yorum, tweet, story, DM veya grup mesajı şeklinde yazılsa da hakaret suçunun oluşmasına engel değildir.

b) Sert eleştiri–hakaret ayrımı

Hukuk, eleştiri hakkını da korur. Kişi; siyasetçiyi, sanatçıyı, iş insanını veya bir hizmet sağlayıcısını sert şekilde eleştirebilir.

Genellikle sadece şu tür ifadeler eleştiri sayılır (somut olaya göre hâkim takdir eder):

• “Hizmetinizden memnun kalmadım, profesyonel değilsiniz.”

• “Bu işi kötü yapıyorsunuz, bir daha sizden alışveriş yapmam.”

• “Politikanız yanlış, insanları mağdur ediyorsunuz.”

Burada amaç; kişinin onur ve şerefine saldırmak değil, yaptığı işi veya tutumunu eleştirmektir.

Önemli: Eleştiri ile hakaret arasındaki çizgi; kullanılan üslup, bağlam, cümlelerin bütünü ve hedef alınan kişinin konumu dikkate alınarak her dosyada ayrı ayrı değerlendirilir. Yargıtay, ifade özgürlüğü ile kişilik haklarının korunması arasında denge kurmaya çalışmaktadır.

---

3. Sosyal Medyada Hakaret İçeren Paylaşıma Karşı Ne Yapılabilir?

Sosyal medyada hakarete uğradığınızda hem ceza hukuku bakımından hem de özel hukuk (tazminat) bakımından haklarınız vardır.

a) Ceza davası (TCK m.125 – Hakaret suçu)

• Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunabilirsiniz.

• Hakaret suçu şikâyete bağlı bir suçtur (TCK m.73).

• Savcılık, sosyal medya hesabının kime ait olduğunu tespit için BTK, ilgili platform, GSM operatörü vb. kurumlardan bilgi ister.

• Yeterli şüphe oluşursa Asliye Ceza Mahkemesi’nde kamu davası açılır.

b) Manevî tazminat davası (TBK m.58, TMK m.24–25)

Hakarete uğradığınızda, yalnızca ceza davası değil; ayrıca tazminat davası da açabilirsiniz.

• Türk Borçlar Kanunu m.58, kişilik hakkı hukuka aykırı olarak zedelenen kişiye manevî tazminat talep etme hakkı tanır.

• Türk Medenî Kanunu m.24–25 ise kişilik haklarına yapılan saldırıya karşı hâkimden korunma talep edilebileceğini, saldırının durdurulmasını, önlenmesini, sonuçlarının giderilmesini ve kararın yayımlanmasını isteme imkânını düzenler.

Bu kapsamda, sosyal medyada hakarete uğrayan kişi:

• Manevî tazminat davası açabilir,

• Hakaret içeren paylaşımın silinmesini, erişimin engellenmesini,

• Gerekirse kararın yayımlanmasını talep edebilir.

Ceza davası ve tazminat davası birbirinden bağımsızdır; biri açılınca diğerinin açılmasına engel olmaz. Ceza davasındaki mahkûmiyet kararı, tazminat davasında güçlü delil olarak değerlendirilir.

---

4. Şikâyet Süresi: Sosyal Medyada Hakaret İçin Ne Kadar Sürede Başvuru Yapılmalı?

Hakaret suçu, şikâyete tabi bir suçtur; yani resen (kendiliğinden) soruşturulmaz.

TCK m.73’e göre:

• Hakaret suçunda şikâyet süresi failin ve fiilin öğrenildiği günden itibaren 6 aydır.

• Yeni düzenlemeyle, soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlı hakaret suçu bakımından şikâyet süresi, fiilin işlendiği tarihten itibaren her hâlükârda 2 yılı geçemez.

Örnek:

• 1 Ocak 2025’te hakkınızda hakaret içerikli tweet atıldı.

• 10 Mart 2025’te bu tweet’i görüp, kimin yazdığını öğrendiniz.

• 10 Mart 2025’ten itibaren 6 ay içinde (yani 10 Eylül 2025’e kadar) şikâyette bulunmalısınız.

• Ancak şikâyet süresi, olayın tarihinden itibaren en geç 2 yıl (1 Ocak 2027’ye kadar) kullanılabilir; bu süreden sonra şikâyet hakkı düşer.

Süresinde şikâyet edilmezse, savcılık “şikâyet süresi geçtiği” gerekçesiyle kovuşturmaya yer olmadığına karar verebilir. Bu nedenle, sosyal medyada hakarete uğradığınızı fark eder etmez gecikmeden delil toplayıp başvuru yapmanız çok önemlidir.

---

5. Sosyal Medyada Hakaret Edildiğinde Ne Yapmalısınız? (Adım Adım Yol Haritası)

1. Delilleri hemen kaydedin

• Hakaret içeren ekran görüntüsü (screenshot) alın.

• Ekran görüntüsünde mutlaka:

  • Kullanıcı adı, profil fotoğrafı,

  • Tarih–saat,

  • Yorumun/paylaşımın tam metni,

  • Mümkünse link (URL) yer alsın.

• Paylaşım silinmeden, noter aracılığıyla “tespit tutanağı” alınması ileride çok güçlü delil olacaktır.

• Geniş katılımlı WhatsApp/Telegram gruplarında yapılan hakaretler için, grubun adı, katılımcı sayısı ve mesajların ekran görüntüleri önemlidir.

2. Platform içi şikâyet mekanizmasını kullanın

• Instagram, X (Twitter), Facebook, TikTok gibi platformlarda hakaret içeren içerikleri “şikâyet et” / “report” butonu üzerinden bildirin.

• Platform kaldırsa bile, kaldırılmadan önce aldığınız ekran görüntüleri elinizde kalsın.

3. Savcılığa veya karakola başvurun

• Bağlı bulunduğunuz yer Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusu dilekçesi verebilirsiniz.

• En yakın polis merkezine giderek ifade verip şikâyetçi olduğunuzu belirtebilirsiniz.

• Dilekçede TCK m.125 (ve durumuna göre m.126, m.131) uyarınca hakaret suçundan şikâyetçi olduğunuzu açıkça yazın.

4. Erişimin engellenmesi ve içeriğin kaldırılması

Hakaret içeren paylaşım;

• Kişilik haklarınızı ağır şekilde ihlal ediyorsa,

• Özel hayatınızı ifşa ediyor, fotoğraf veya videonuzu izinsiz yayımlıyorsa,

5651 sayılı Kanun uyarınca erişimin engellenmesi ve içeriğin çıkarılması talebinde bulunabilirsiniz. Bu başvuru genellikle Sulh Ceza Hâkimliği’ne yapılır.

5. Tazminat davası açma

• Hakaret nedeniyle ruhsal huzurunuz, sosyal ve mesleki itibarınız zarar gördüyse, TBK m.58 ve TMK m.24–25’e dayanarak manevî tazminat davası açabilirsiniz.

• Davada, hakaretin etkisini; aile ve sosyal çevre üzerindeki yansımaları, mesleki itibarınıza verdiği zararı ayrıntılı şekilde anlatmak önemlidir.

---

6. Sık Yapılan Hatalar ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

1. Karşılık verip siz de hakaret etmeyin.

   • “Bana hakaret etti, ben de yazdım.” demek sizi ceza sorumluluğundan kurtarmaz; karşılıklı hakaret halinde her iki taraf da sanık olabilir.

2. Şikâyet süresini kaçırmayın.

   • Hakaret suçunda şikâyet süresi 6 ay; ayrıca fiilden itibaren 2 yılı aşamaz. Takvimi mutlaka kontrol edin.

3. Delilsiz şikâyet yapmayın.

   • Paylaşım silinmişse, delil sunmak zorlaşır. Ekran görüntüsü, noter tespiti, tanık beyanı gibi unsurlar önemlidir.

4. Sadece ceza davasıyla yetinmeyin.

   • Ceza davası açılması, tazminat hakkınızı ortadan kaldırmaz. Hakaret, çoğu zaman ciddi manevî tazminat sebebidir.

5. Profesyonel hukuki destek alın.

   • Özellikle yüksek takipçili hesaplarda, kurumsal itibarın zedelenmesinde, iş kaybına yol açan paylaşımlarda; hem ceza hem tazminat boyutu ciddi önem taşır. Somut olayın özelliklerine göre strateji belirlemek gerekir.

---

7. Sonuç: Sosyal Medyada Hakaret Cezasız Kalmak Zorunda Değil

Özetle:

• Sosyal medyada onur, şeref ve saygınlığınızı hedef alan küfür, aşağılayıcı sözler, suç isnadı içeren paylaşımlar TCK m.125 kapsamında hakaret suçu oluşturabilir.

• Bu durumda; 6 ay içinde ve fiilden itibaren en geç 2 yıl dolmadan savcılığa veya polis merkezine başvurarak şikâyette bulunabilirsiniz.

• Ceza davasına ek olarak, TMK m.24–25 ve TBK m.58 uyarınca manevî tazminat davası açma, içeriğin kaldırılmasını ve erişimin engellenmesini talep etme hakkınız vardır.

Her olayın kendine özgü olduğunu unutmayın. Bu yazı genel bilgilendirme amaçlıdır; somut olayınızda hak kaybına uğramamak için mutlaka birebir hukuki danışmanlık almanız, delilleri profesyonelce toplamanız ve şikâyet süresini kaçırmamanız gerekir.