Şirketler İçin Patent Yol Haritaları
Yerel Başvurudan Küresel Korumaya: Şirketler İçin Patent Yol Haritaları
Ticari şirketlerde patent süreci çoğu zaman “ülke ülke başvuru listesi” gibi görülür. Oysa doğru yaklaşım, başvuruları bir yol haritası mantığıyla planlamaktır. Çünkü patent stratejisi, şirketin pazar planı, Ar-Ge takvimi, finansal kapasitesi ve rakip analizleri ile eş zamanlı ilerlemek zorundadır. Yerel başvurudan küresel korumaya geçiş, bir anda değil; katmanlı ve ölçülebilir adımlarla yapılır.
Aşağıda şirketlerin uyguladığı profesyonel patent yol haritasını net bir sıra halinde anlatıyorum.
A) 1. Adım: Yerel Başvuru ile “Öncelik Tarihi”ni Kilitlemek
Uluslararası korumanın başlangıç noktası ilk (yerel) başvurudur.
Bu başvuru iki kritik avantaj sağlar:
-
Öncelik tarihi (priority date) doğar.
-
Şirket, 12 ay boyunca aynı buluşun global haklarını saklı tutar.
Yani yerel başvuru, küresel stratejinin “çıkış kapısıdır.”
B) 2. Adım: 12 Aylık Pencereyi Stratejik Kullanmak
Paris Konvansiyonu sistemi sayesinde şirket, yerel başvurudan sonra 12 ay içinde yabancı ülkelere başvurursa öncelik tarihini korur.
Bu 12 ay, şirket için karar dönemidir:
-
Hangi pazarlara girilecek?
-
Ürün ticari olarak oturdu mu?
-
Rakipler hangi ülkelerde güçlü?
-
Bütçe uluslararası korumaya hazır mı?
Bu süre “bekleme” değil, pazar+rakip+bütçe analizi dönemidir.
C) 3. Adım: PCT ile Global Kapsamı Açıp Kararı Ertelemek
Şirket ülkelerini netleştirmediyse veya pazara giriş planı değişebilir durumdaysa, PCT başvurusu yapılır.
PCT’nin fonksiyonu:
-
Uluslararası başvuru yapıp hakları geniş alanda tutmak
-
Ulusal aşamaya geçiş kararını 30/31. aya kadar ertelemek
PCT, “global hak rezervasyonu” gibi çalışır.
D) 4. Adım: Hedef Ülkeleri Patent Haritasıyla Seçmek
Şirketler için uluslararası başvuruda en kritik kısım ülke seçimidir.
Bu seçim rastgele değil, bir “patent haritası” ile yapılır:
-
Satış ülkeleri (target markets)
-
Üretim / montaj ülkeleri (manufacturing hubs)
-
Rakip merkezleri (competitor strongholds)
-
Transit ve gümrük açısından kritik ülkeler
Ülke seçimi, şirketin ticari stratejisine bire bir paralel olmak zorundadır.
E) 5. Adım: Ulusal Aşama ve Bölgesel Sistemler
PCT sonrası şirket iki yoldan birini seçer:
-
Ulusal başvurular
Seçilen ülkelerde tek tek tescil sürecine girilir. -
Bölgesel başvuru sistemleri
Tek başvuruyla birden fazla ülkeyi kapsayan yapılar (ör. Avrupa patenti gibi) tercih edilir.
Hedef: aynı bütçeyle en geniş ve en etkili korumayı kurmak.
F) 6. Adım: Patent Ailesi (Patent Family) Mantığını Kurmak
Yerelden globale geçiş, tek bir patentle bitmez.
Şirketler patent aileleri kurar:
-
Aynı buluşun farklı ülkelerdeki uzantıları
-
Aynı teknolojinin güncellenmiş versiyonları
-
Farklı ürün hatlarına uyarlanmış türevler
Böylece patent koruması “tek nokta” değil, sürekli büyüyen bir ağ olur.
G) 7. Adım: Bakım, Genişletme ve Portföy Temizliği
Küresel patent yol haritası sadece “başvuru” değil; yaşayan bir portföy yönetimi ister:
-
Yıllık bakım harçları planlanır.
-
Yeni pazarlar doğdukça genişletme yapılır.
-
Ticari anlamı düşen patentler portföyden çıkarılır.
Portföyün amacı “çok sayıda patent” değil, işe yarayan patenttir.
About Post Author
