ŞİRKET NASIL KURULUR? ŞİRKET KURULUŞ SÜRECİNDE GEREKLİ BELGELER NELERDİR?
Türkiye’de şirket kurmak, yalnızca ticari bir girişim değil, aynı zamanda hukuki açıdan titizlikle yönetilmesi gereken bir süreçtir. Türk Ticaret Kanunu (TTK) ve ilgili mevzuat, şirketlerin kuruluş aşamalarını, türlerini ve gerekli belgeleri detaylı olarak düzenlemiştir.
2025 yılında şirket kuruluşu sürecinde dijitalleşme ve e-devlet entegrasyonu önemli ölçüde artmış, birçok adım çevrim içi yapılabilir hale gelmiştir. Ancak, her şirket türünün kuruluş prosedürü farklıdır ve hukuki hatalar hem maddi kayıplara hem de ticari faaliyetlerin aksamasına yol açabilir.
Bu makalede, şirket kuruluş sürecini adım adım inceleyecek, gerekli belgeleri, maliyetleri ve ticaret hukuku çerçevesinde dikkat edilmesi gerekenleri tablo ve örneklerle açıklayacağız.
1. Şirket Türleri ve Hukuki Çerçeve
Türk Ticaret Kanunu’na göre en çok tercih edilen şirket türleri şunlardır:
| Şirket Türü | Asgari Sermaye | Ortak Sayısı | Avantajlar | Dezavantajlar |
|---|---|---|---|---|
| Limited Şirket (Ltd. Şti.) | 50.000 | 1 – 50 | Kuruluş kolaylığı, düşük sermaye gereksinimi | Ortakların hisse devri sınırlı |
| Anonim Şirket (A.Ş.) | 250.000 | 1 – sınırsız | Hisse devri kolay, büyük projelere uygun | Yüksek kuruluş ve yönetim maliyeti |
| Şahıs Şirketi | Yok | 1 | Kurulum ve kapanış kolay | Sınırsız sorumluluk |
| Kooperatif | Değişken | En az 7 | Üye odaklı faaliyetler | Kar dağıtımı sınırlı |
📌 Not: 2025 itibariyle tek ortaklı anonim ve limited şirket kuruluşu mümkündür.
2. Şirket Kuruluş Süreci – Adım Adım
1. Şirket Türünün Belirlenmesi
Faaliyet alanı, sermaye miktarı ve ortaklık yapısına göre en uygun şirket türü seçilir.
2. Ana Sözleşmenin Hazırlanması
Ana sözleşme, şirketin ticaret hukuku açısından en temel belgesidir.
İçeriğinde şu bilgiler bulunur:
-
Şirket unvanı
-
Merkez adresi
-
Faaliyet konusu
-
Sermaye miktarı
-
Ortakların pay oranları
3. MERSİS Üzerinden Başvuru
2025’te tüm şirket kuruluş başvuruları MERSİS (Merkezi Sicil Kayıt Sistemi) üzerinden yapılır.
4. Noter Onayı ve İmzalar
Ana sözleşme, şirket yetkilileri tarafından imzalanır ve noter onayından geçirilir.
5. Banka Sermaye Blokajı
Anonim şirketlerde sermayenin en az %25’i kuruluşta bankada bloke edilir. Limited şirketlerde bu şart kuruluş sonrası 24 ay içinde tamamlanabilir.
6. Ticaret Siciline Tescil
Ticaret sicili müdürlüğüne gerekli belgelerle başvuru yapılır. Tescil ile şirket hukuken kurulmuş sayılır.
7. Vergi Dairesi ve Sosyal Güvenlik Kaydı
Vergi levhası alınır, SGK işyeri kaydı yapılır.
3. Gerekli Belgeler (2025)
| Belge | Açıklama |
|---|---|
| Ana sözleşme | Noter onaylı ve MERSİS çıktısı |
| Kurucu ortakların kimlik fotokopisi | Tüm ortaklar için gerekli |
| İmza beyannamesi | Şirket yetkililerinin imzaları noter onaylı |
| Adres beyanı | Şirket merkez adresi için kira kontratı veya tapu |
| Banka sermaye blokaj yazısı | Anonim şirketlerde zorunlu |
| Oda kayıt beyannamesi | Ticaret odasına kayıt için |
4. Şirket Kuruluş Maliyetleri (2025)
| Kalem | Tutar (TL) |
|---|---|
| Noter masrafları | 3.000 – 5.000 |
| Ticaret sicil harcı | 2.000 – 3.500 |
| Oda kayıt ücreti | 1.000 – 2.000 |
| İlan giderleri | 500 – 1.000 |
| Sermaye blokajı (A.Ş.) | Asgari %25 |
| Toplam (Ltd. Şti.) | ~8.000 – 12.000 |
| Toplam (A.Ş.) | ~15.000 – 25.000 |
5. Ticaret Hukuku Açısından Dikkat Edilmesi Gerekenler
-
Faaliyet Konusu: Ana sözleşmede açıkça belirtilmeli, aksi halde faaliyet izni alamazsınız.
-
Unvan Seçimi: Mevcut bir şirket unvanı ile aynı veya benzer olmamalı.
-
Sermaye Taahhüdü: Taahhüt edilen sermayenin süresinde yatırılması yasal zorunluluktur.
-
Ortaklık Sözleşmeleri: Özellikle çok ortaklı şirketlerde, hissedar sözleşmeleri ilerideki uyuşmazlıkları önler.
6. Şirket Kuruluşunda Yapılan Hatalar
-
Ana sözleşmede faaliyet konusunun eksik tanımlanması
-
Unvanın marka tescili ile çakışması
-
Ortakların pay oranlarının net belirtilmemesi
-
Vergi ve SGK kayıtlarının gecikmesi
-
Avukatsız ilerleyip hukuki boşlukların oluşması
Sonuç
Şirket kuruluşu, ticaret hukuku açısından dikkatle yürütülmesi gereken bir süreçtir. 2025 yılında dijitalleşen başvuru yöntemleri süreci kolaylaştırsa da, yanlış adımlar ciddi hukuki ve mali sorunlara yol açabilir.
