Serbest Meslek Sahipleri ve Girişimciler İçin Avusturya Çalışma İzni
Giriş
Avusturya, ekonomik istikrarı, gelişmiş altyapısı ve yatırımcı dostu politikaları ile Avrupa’da girişimciler için cazip bir ülke konumundadır. Serbest meslek sahipleri ve girişimciler için Avusturya’da çalışma izni almak, belirli yasal prosedürlerin yerine getirilmesini gerektirir. Bu makalede, Avusturya’da çalışma izni başvurularının hukuki süreçleri, gereklilikleri ve başvuru sahiplerinin dikkat etmesi gereken noktalar ele alınacaktır.
1. Avusturya’da Çalışma İzni Türleri
Avusturya’da çalışma izni almak isteyen serbest meslek sahipleri ve girişimciler için iki temel izin türü bulunmaktadır:
a) Kendi İşini Kuranlar İçin Çalışma İzni (Self-Employed Residence Permit – Selbstständiger Aufenthaltstitel)
Avusturya’da kendi işini kurmak isteyen yabancılar, Serbest Meslek Sahibi Oturum İzni (Selbstständiger Aufenthaltstitel) alarak yasal olarak faaliyet gösterebilirler. Bu izin kapsamında başvurucunun Avusturya ekonomisine katkı sağlayacak bir iş modeli sunması beklenir.
Bu izin türü, özellikle yeni bir işletme kurmak, danışmanlık hizmeti vermek veya sanatsal faaliyetlerde bulunmak isteyen kişiler için uygundur.
b) Anahtar Çalışan Vizesi (Red-White-Red Card for Self-Employed Key Workers)
Avusturya’da kendi işini yapmak isteyen ancak ülke ekonomisine ve istihdamına önemli katkılar sunabilecek girişimciler için “Anahtar Çalışan Vizesi” (Rot-Weiß-Rot Karte für Selbstständige Schlüsselkräfte) adlı özel bir çalışma izni bulunmaktadır.
Bu izin, özellikle yüksek yatırımlı projeler, teknoloji girişimleri veya istihdam yaratacak projeler için verilen bir oturum iznidir. Başvurucunun Avusturya’daki iş piyasasına ve ekonomisine ciddi bir katkı sağlaması beklenmektedir.
2. Serbest Meslek Sahipleri İçin Çalışma İzni Şartları
Serbest meslek sahiplerinin Avusturya’da çalışma izni alabilmesi için aşağıdaki şartları sağlaması gerekmektedir:
- Avusturya Ekonomisine Katkı Sağlama: İş fikrinin Avusturya ekonomisine olumlu bir etki yapması beklenir.
- Mali Kaynakların Yeterliliği: Başvurucunun işini sürdürebilecek mali kaynaklara sahip olduğunu kanıtlaması gerekir.
- İlgili Mesleki Yeterlilikler: İlgili sektörde deneyim ve eğitim sahibi olunmalıdır.
- İş Planı ve Yatırım Planı: İş modelinin sürdürülebilir ve gerçekçi olduğunu kanıtlayan detaylı bir iş planı sunulmalıdır.
- Vergi ve Sosyal Güvenlik Kaydı: Girişimcinin Avusturya’da bir vergi numarası alması ve sosyal güvenlik sistemine kayıtlı olması gerekmektedir.
Anahtar Çalışan Vizesi için ek olarak şu kriterler de aranır:
- En az 100.000 Euro yatırım yapma kapasitesi,
- Avusturya’da istihdam yaratma potansiyeli,
- Yenilikçi ve katma değerli bir iş modeli sunma gerekliliği.
3. Başvuru Süreci
a) Gerekli Belgeler
Başvuru için aşağıdaki belgeler talep edilmektedir:
- Pasaport ve kimlik belgeleri
- Biyometrik fotoğraf
- Avusturya’da kalınacak adresi gösteren belge
- İş planı ve yatırım planı
- Mali yeterliliği kanıtlayan banka hesap dökümleri
- Vergi numarası ve şirket kayıt belgeleri
- Mesleki yeterlilik belgeleri
b) Başvuru Yeri ve İşlem Süresi
Başvurular Avusturya Büyükelçiliği/Konsolosluğu veya doğrudan Avusturya Göçmenlik ve Vatandaşlık Dairesi (MA 35) üzerinden yapılabilir. İşlemler genellikle 8 ila 12 hafta arasında tamamlanmaktadır.
Başvurunun onaylanmasının ardından, başvurucu ilk etapta 12 ay süreli oturum izni alır. İşini başarılı bir şekilde sürdüren girişimciler, uzatma başvurusunda bulunarak 3 yıl geçerli bir oturum izni alabilirler. 5 yıl boyunca kesintisiz olarak Avusturya’da iş yapan kişiler ise daimi oturum iznine başvurabilirler.
4. Vergi ve Sosyal Güvenlik Yükümlülükleri
Avusturya’da serbest meslek sahipleri belirli vergi ve sigorta yükümlülüklerine tabidir.
- Gelir Vergisi: Avusturya’da faaliyet gösteren serbest meslek sahipleri, Avusturya Gelir Vergisi Kanunu’na (EStG) göre yıllık kazançlarına göre değişen oranlarda vergi öderler.
- Katma Değer Vergisi (KDV – Umsatzsteuer): Aylık veya yıllık 35.000 Euro’yu aşan geliri olan girişimciler KDV’ye tabidir.
- Sosyal Sigorta (SVS – Sozialversicherung der Selbständigen): Avusturya’da faaliyet gösteren serbest meslek sahipleri, sağlık sigortası ve emeklilik sigortası için Sosyal Sigortalar Kurumu’na (SVS) kayıt yaptırmak zorundadır.
5. Avusturya’da Şirket Kurma Süreci
Avusturya’da girişimcilerin en sık tercih ettiği şirket türleri şunlardır:
- Bireysel Girişim (Einzelunternehmen): Tek kişinin sahibi olduğu ve şahsi sorumluluğun bulunduğu bir işletme türüdür.
- Limited Şirket (GmbH – Gesellschaft mit beschränkter Haftung): En az 35.000 Euro sermaye gerektiren, tüzel kişiliği olan ve hissedarları bulunan bir şirket türüdür.
- Anonim Şirket (AG – Aktiengesellschaft): Daha büyük ölçekli yatırımlar için tercih edilen, hisse senetleri halka arz edilebilen şirket türüdür.
Şirket kurulum süreci, Avusturya Ticaret Odası’na (Wirtschaftskammer Österreich – WKO) kayıt işlemleriyle tamamlanır.
6. Sonuç ve Değerlendirme
Avusturya’da serbest meslek sahibi veya girişimci olarak çalışma izni almak, belirli yasal prosedürlere ve mali gerekliliklere bağlıdır. İş planının detaylı hazırlanması, yatırım gücünün kanıtlanması ve ülke ekonomisine katkı sağlanması gibi kriterler büyük önem taşımaktadır.
Girişimciler için en uygun vize türünü belirlemek ve başvuruların olumlu sonuçlanmasını sağlamak adına bir Avusturya göç hukuku avukatından destek almak faydalı olacaktır.