SAHTE ALIŞVERİŞ SİTESİNDEN ALDIĞIM ÜRÜN GELMEDİ,NE YAPMALIYIM?

Sahte Alışveriş Sitesinden Alışveriş Yapıp Mağdur Olduysanız Ne Yapmalısınız?

İnternetten alışveriş, günlük hayatın vazgeçilmez bir parçası hâline geldi. Ancak bu durum, sahte alışveriş siteleri ve sosyal medya üzerinden kurulan sahte butiklerin sayısını da ciddi şekilde artırdı. Tüketiciler çoğu zaman “indirim”, “kampanya”, “stokta son ürün” gibi çekici ifadelerle kandırılmakta; bedelini ödedikleri ürünü hiç teslim alamamakta veya vaat edilenden tamamen farklı, değersiz ürünlerle karşılaşmaktadır.

Bu makalede, sahte alışveriş sitesinden alışveriş yapıp mağdur olmanız hâlinde hangi adımları atmanız gerektiğini, hukuki haklarınızı ve başvuru yollarını ayrıntılı ve hukuki bir dille ele alacağız.

---

1. Sahte Alışveriş Sitesi Nedir? Hukuki Açıdan Nasıl Değerlendirilir?

“Sahte alışveriş sitesi”; gerçekte mal veya hizmet satma iradesi bulunmayan, sadece tüketiciden para almak veya kişisel/veri/ödeme bilgilerini ele geçirmek amacıyla kurulan internet siteleri ve sosyal medya hesaplarıdır.

Bu tür sitelerde çoğu zaman:

• Gerçek bir şirket bilgisi, vergi numarası, MERSİS kaydı bulunmaz,

• İletişim bilgileri ya hiç yoktur ya da uydurmadır,

• Aşırı düşük fiyatlar, inandırıcılıktan uzak kampanyalar sunulur,

• “İade yok”, “Sadece havale/EFT” gibi tüketici aleyhine hükümler yer alır.

Hukuki açıdan bakıldığında, sahte alışveriş sitesi üzerinden yapılan işlemler çoğu durumda “tüketici işlemi” görüntüsü altında işlenen bir dolandırıcılık suçu niteliği taşır. Tüketici, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamındaki haklarından yararlanabileceği gibi, Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen dolandırıcılık hükümlerine dayanarak suç duyurusunda da bulunabilir.

---

2. İlk Dakikalarda Yapılması Gerekenler: Ödeme Kanalınızı Kontrol Edin

Sahte bir alışveriş sitesinden alışveriş yaptığınızı fark ettiğiniz anda zaman kaybetmeden şu adımları atmanız büyük önem taşır:

2.1. Bankanızla Hemen İletişime Geçin

Ödemeyi kredi kartı veya banka kartı ile yaptıysanız:

• Bankanızın çağrı merkezini arayarak işlemi anlatın,

• Mümkünse işlemin iptalini veya chargeback (ters ibraz) sürecini talep edin,

• Kartınızın kötüye kullanım ihtimaline karşı kartınızı geçici olarak kapattırın veya yenileyin.

Havale/EFT ile ödeme yaptıysanız:

• Alıcı hesabın bulunduğu bankaya yazılı veya şubeden başvurarak,

• Dolandırıcılık şüphesiyle hesabın bloke edilmesini ve alıcının kimlik bilgilerinin tespiti için kayıtların muhafazasını talep edin.

Bu adımlar her zaman kesin çözüm sağlamasa da, hem bankacılık kayıtlarının korunması hem de ileride açılacak davalar ve savcılık soruşturmaları için önemli bir altyapı oluşturur.

2.2. Tüm Delilleri Toplayın ve Saklayın

Sahte alışveriş sitesi mağduriyetinde ispat çoğu zaman elektronik deliller üzerinden sağlanır. Bu nedenle:

• Sitenin veya sosyal medya hesabının ekran görüntülerini alın,

• Sipariş verdiğiniz sayfanın, ürün açıklamasının, fiyatın ve vaadin ekran görüntülerini saklayın,

• Ödeme dekontunu, banka ekstrelerini alın,

• WhatsApp, Instagram, Facebook Messenger gibi yazışmaların ekran görüntülerini arşivleyin.

Mümkünse bu kayıtların tarih ve saat bilgileri, URL (internet adresi) görünecek şekilde alınması, hukuki süreçte işinizi kolaylaştıracaktır.

---

3. Tüketici Hukuku Boyutu: Hakem Heyeti ve Tüketici Mahkemesi

Sahte alışveriş sitesinin arkasında gerçek bir şirket, vergi mükellefi veya kayıtlı bir satıcı varsa, bu taraflara karşı tüketici hukuku kapsamında da başvuru yapabilirsiniz.

3.1. Tüketici Hakem Heyeti Başvurusu

Belirli parasal sınırların altında kalan uyuşmazlıklarda Tüketici Hakem Heyeti’ne başvuru zorunlu veya en azından öncelikli bir yoldur. (Her yıl Resmî Gazete’de güncellenen parasal sınırlar dikkate alınmalıdır.)

Hakem heyetine başvururken:

• Dilekçenizde sahte alışveriş sitesi üzerinden yaptığınız işlemi,

• Ödediğiniz bedeli,

• Ürünün hiç gelmediğini veya vaat edilenden farklı geldiğini,

• Tüm delillerinizi (dekont, ekran görüntüsü vb.)

ekleyerek, ödenen bedelin iadesini talep edebilirsiniz.

Ancak tam anlamıyla sahte, arkasında tespit edilebilir bir şirket bile olmayan sitelerde, muhatap bulmak zorlaşacağı için hakem heyeti yolundan fiilen sonuç almak her zaman mümkün olmayabilir. Buna rağmen, ödeme yaptığınız hesabın gerçek sahibi tespit edilebilirse, bu kişi veya şirket aleyhine başvuru yapılabilir.

3.2. Tüketici Mahkemesi’nde Dava

Uyuşmazlık bedeli yüksekse veya hakem heyeti kararına rağmen sorun çözülemediyse Tüketici Mahkemesi’nde dava açılması gündeme gelir.

Bu davada:

• Ödenen bedelin iadesi,

• Gecikme faizi,

• Gerekiyorsa maddi ve manevi tazminat

talep edilebilir. Ancak sahte sitelerde genellikle asıl gündem, ceza soruşturması yoluyla failin tespiti ve cezalandırılması ile zararın tazmini olacaktır.

---

4. Ceza Hukuku Boyutu: Savcılığa Suç Duyurusu

Sahte alışveriş sitesi üzerinden yapılan işlemler çoğu zaman dolandırıcılık suçunun tipik bir örneğidir. Özellikle bilişim sistemleri kullanılarak, çok sayıda kişiyi hedef alan bu eylemler, nitelikli dolandırıcılık kapsamında değerlendirilir.

4.1. Hangi Suç Söz Konusu?

Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen:

• Dolandırıcılık (TCK m.157),

• Nitelikli Dolandırıcılık (özellikle bilişim sistemlerinin kullanılması, TCK m.158),

hükümleri uyarınca, sahte alışveriş sitesi sahipleri hakkında Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunabilirsiniz.

Suç duyurunuzda:

• Kullandığınız sahte alışveriş sitesinin adresini (URL),

• Sosyal medya hesabının adını,

• Ödeme yaptığınız IBAN/hesap bilgilerini,

• Ödeme dekontunu,

• Yazışma ekran görüntülerini

ayrıntılı şekilde eklemeniz gerekir.

4.2. Siber Suçlarla Mücadele Birimleri ve BTK İhbarları

Savcılık soruşturmasıyla eş zamanlı olarak:

• Emniyet Genel Müdürlüğü Siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlükleri’ne,

• Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) bünyesindeki ihbar web (siber suç ihbar hattı) üzerinden

ihbarda bulunabilirsiniz. Bu sayede, sahte alışveriş sitesi daha hızlı biçimde erişime engellenebilir ve başka kişilerin de mağdur olmasının önüne geçilebilir.

---

5. Kişisel Verileriniz ve Kart Bilgileriniz de Tehlikede Olabilir

Sahte alışveriş sitesine sadece para göndermekle kalmaz, çoğu zaman:

• Ad, soyad, T.C. kimlik numarası,

• Adres, telefon, e-posta,

• Kredi kartı bilgileriniz

gibi son derece hassas verileri de paylaşırsınız. Bu nedenle:

• Kredi kartınızı iptal ettirmeniz veya limit düşürmeniz,

• Şüpheli işlemler konusunda bankanızdan SMS/e-posta uyarı sistemi talep etmeniz,

• Bilgilerinizin başka dolandırıcılık olaylarında kullanılmaması için dikkatli olmanız

büyük önem taşır. Gerekiyorsa KVKK ve ilgili mevzuat uyarınca da veri güvenliği ihlali yönünden başvuru ve şikâyet yolları değerlendirilebilir.

---

6. En Sık Yapılan Hatalar

Sahte alışveriş sitesi mağduriyetinde tüketicilerin sıkça yaptığı hatalar şunlardır:

• “Nasıl olsa küçük bir meblağ, uğraşmayayım” diyerek hiçbir başvuru yapmamak,

• Delilleri (ekran görüntüleri, yazışmalar, site linkleri) kaydetmeden hesabı silmek,

• Sırf utandığı için dolandırıldığını gizlemek ve bildirmemek,

• Sosyal medyadaki sahte butiğin yeni mağdurlar bulmasına sessiz kalmak.

Unutulmamalıdır ki; her bir şikâyet, aynı sahte alışveriş sitesinin başkalarını dolandırmasını önleme bakımından büyük önem taşır. Ayrıca ceza soruşturmasında çok sayıda mağdurun beyanı, delil kuvvetini arttırır.

---

7. Sahte Alışveriş Sitesinden Korunmak İçin Nelere Dikkat Etmelisiniz?

Sahte site mağduriyetini yaşamamak için aşağıdaki önlemleri alışkanlık hâline getirmekte fayda var:

• Sadece bilinen ve güvenilir e-ticaret sitelerinden alışveriş yapın,

• Fiyatı piyasanın çok altında olan ürünlere karşı temkinli olun,

• Sitenin SSL sertifikası (https), alan adı, “hakkımızda” ve iletişim bilgilerinin gerçekçi olup olmadığını kontrol edin,

• Vergi numarası, ticaret unvanı, açık adres bilgisi olmayan sitelere itibar etmeyin,

• Sadece havale/EFT isteyen, kapıda ödeme ya da güvenli ödeme sistemleri sunmayan satıcılardan uzak durun,

• Sosyal medyada açılmış yeni hesaplara, takipçi sayısı düşük ama “mucize kampanya” sunan butiklere şüpheyle yaklaşın,

• Daha önce alışveriş yapanların yorumlarını bağımsız platformlardan inceleyin.

---

8. Sık Sorulan Sorular (SSS)

1) Sahte alışveriş sitesinden yaptığım alışverişte tutar düşükse yine de şikâyet etmeli miyim?

Evet. Tutarın düşük olması, fiilin dolandırıcılık suçu olma niteliğini ortadan kaldırmaz. Ayrıca sahte alışveriş sitesi genellikle yüzlerce, hatta binlerce kişiyi küçük tutarlarla dolandırarak büyük bir haksız kazanç elde eder. Siz şikâyet ederek hem kendi hakkınızı aramış olur, hem de başkalarının mağduriyetinin önüne geçilmesine katkı sağlarsınız.

---

2) Sadece Instagram butiğine havale yaptım, ortada resmi bir şirket yok. Yine de yasal işlem yapabilir miyim?

Evet. Ödemeyi yaptığınız IBAN bir gerçek kişiye veya şirkete aittir. Savcılık soruşturması veya mahkeme sürecinde banka kayıtları üzerinden hesap sahibi tespit edilebilir. Hesap sahibi, hem ceza davasında şüpheli/sanık olarak, hem de hukuk davasında davalı olarak karşınıza çıkabilir.

---

3) Banka, yaptığım işlemi iptal etmedi. O zaman hakkımı kaybettim mi?

Hayır. Bankanın işlemi iptal etmemesi, hak arama yollarının kapandığı anlamına gelmez. Siz yine:

• Savcılığa suç duyurusunda bulunabilir,

• Tüketici Hakem Heyeti’ne veya Tüketici Mahkemesi’ne başvurabilir,

• Gerekirse alacak davası açabilirsiniz.

Banka sadece kendi iç prosedürü kapsamında hareket eder; sizin ceza ve hukuk yollarına başvurma hakkınız baki kalır.

---

4) Sahte alışveriş sitesi yurt dışı kaynaklı ise Türkiye’de yapabileceğim bir şey var mı?

Yurt dışı kaynaklı sitelerde süreç daha karmaşık olsa da:

• Ödemeyi yaptığınız banka veya kart kuruluşu üzerinden işlem itirazı yapabilirsiniz,

• Türkiye’deki savcılıklara suç duyurusunda bulunabilirsiniz,

• BTK ve siber suç birimlerine ihbarda bulunabilirsiniz.

Uluslararası adli yardımlaşma ve kart kuruluşlarının kendi iç denetim mekanizmaları üzerinden sonuç alınması mümkündür; ancak sürecin daha uzun ve belirsiz olabileceği göz önünde bulundurulmalıdır.

---

5) Sahte alışveriş sitesini sosyal medyada teşhir etmem suç olur mu?

Somut olayı doğru şekilde ve hakaret içermeyecek biçimde anlatmak, hak arama özgürlüğü kapsamında değerlendirilebilir. Ancak; kişi/şirket ismi verilirken “dolandırıcı”, “hırsız” gibi hakaret niteliğinde ifadeler kullanmanız hâlinde, aleyhinize hakaret veya kişilik haklarına saldırı iddiasıyla başvuru yapılması riski söz konusu olabilir. Bu nedenle, hukuki süreçler devam ederken ölçülü ve dikkatli bir dil kullanmanız; mümkünse bir avukattan hukuki destek almanız faydalı olacaktır.

---

Sonuç

Sahte alışveriş sitesi mağduriyeti, günümüzde çok sayıda tüketicinin karşılaştığı yaygın bir sorundur. Bu tür durumlarda; paniğe kapılmak yerine:

1. Bankanıza başvurup kart ve işlem güvenliğinizi sağlamak,

2. Tüm delilleri sistemli şekilde toplamak ve saklamak,

3. Uygun hâllerde Tüketici Hakem Heyeti veya Tüketici Mahkemesi’ne başvurmak,

4. Mutlaka Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunmak ve siber suç birimlerine ihbarda bulunmak

gibi adımları takip etmek gerekir.

Hak arama yollarını kullanmaktan çekinmeyin; zira sahte alışveriş sitelerine karşı en etkili mücadele, tüketicilerin bilinçli ve kararlı bir şekilde hukuki yollara başvurmasıyla mümkün olacaktır.