Rekabet Hukuku Avukatı ve Rekabet Kurulunun Centilmenlik Antlaşmasına Bakışı

CENTİLMENLİK ANLAŞMALARI ve REKABET KURULU

ÖZ

Ülkemizde 1980’li yıllara kadar karma ekonomi sistemi benimsenmiştir. Daha sonrasında 82 Anayasası ile liberal ekonomi hayatımıza girmiştir. Liberal ekonominin getirdiği serbest piyasa ortamı rekabeti doğurmuştur. Ticari ilişkilerin serbestçe kurulmasıyla ortaya çıkan rekabet, ekonominin gelişmesine ve para akışını sağlamıştır. Burada haksızca ortaya konulmuş bir rekabet durumunda devlet kurallar koyarak düzenleme çabası içine girmiştir. Kuralların menfaati serbest rekabeti dürüstçe sağlayabilmektir. Haksız rekabetle ilgili düzenlemeler serbest piyasa ortamını koruma amacı taşımaktadır. Ülkemizde ve dünyada yaşanan son olaylardan sonra haksız rekabet kavramı önem kazanmıştır ve düzenlemeler yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Rekabet İhlalleri, Centilmenlik Anlaşmaları, Uzlaşmalar

GİRİŞ

Son yüzyıllarda ilerleyen ekonomik sistemler ile rekabet bir arada ilerlemiştir. Gelişmiş ülkelerin ekonomi politikalarına baktığımızda rekabet ön plandadır. Amerika’yı örnek olarak verdiğimizde ülke içerisindeki farklı markaların birbiri ile olan rekabeti hem ülkeye hem de markalara finansal bir gelişim sağlamaktadır. Böylesine önemli bir konu hakkında devletlerin düzenlemeler yapması gerekmektedir. Devletleri kendi içlerinde düzenlemeler yaptığı gibi uluslararası antlaşmalara da tabi olmaktadırlar. Bu sayede rekabet, korunmaktadır. Düzenlemelerin olmaması halinde serbest piyasa ortamından bahsetmek söz konusu değildir. Paranın tek bir elde toplanması hem devletin hem de piyasada bulunan toplulukların zararınadır. Dürüst ve serbest bir piyasa ortamı oluşturmak için rekabet ihlallerini ortadan kaldıracak düzenlemeler yapılmaktadır.

Rekabet Hukuku Avukatı Bu yazımızda ilk olarak ilgili tanımlar kanun hükmüyle birlikte verilecektir. Daha sonrasında rekabet ihlallerini önlemek amacıyla yapılan girişimlere değinilecektir. Son olarak tüm anlatılanlar kapsamında Rekabet Kurumu’nun vermiş olduğu karar gerekçeleriyle birlikte açıklanacaktır.

BİRİNCİ BÖLÜM

1. Tanımlar
   • Rekabet Kavramı

Rekabet aynı amacı güden kişiler arasındaki yarışmadır. Dolayısıyla rekabet, canlıların hayatta var olmak ve yaşamak için cinsi, siyasi, ilmi, bedii, iktisadi alanda rakiplerinin önüne geçmek için sarf edilen tabii ve ruhi haletin ameli neticesidir.[1] Kısacası hayatın getirisi rekabettir. Rekabetin dürüstlük kuralına uygun bir şekilde yapıldığı toplumlarda ekonomik düzene faydası görülmektedir. Özellikle liberal ekonomilerin mihenk taşı olan rekabetin dürüstlük kuralına uygun bir şekilde yapılabilmesi ve tekelleşmenin önüne geçilebilmesi için kanun koyucu düzenlemeler getirmiştir. Rekabet kurallarında öngörülen yasaklama ve kontrol ile temel olarak, mal ve hizmet piyasalarında kartelleşme ve tekelleşmenin önüne geçilmesi hedeflenmektedir.[2]

• İş Gücü Piyasası Açısından Rakip Kavramı

Rakip sözlük anlamıyla, herhangi bir işte, bir yarışta birbirini geçmeye uğraşan, aynı şeyi, aynı ya da daha iyi sonucu sağlamaya çalışan, birbiriyle yarışan kimselerden her biridir. İşgücü piyasasında kabul edilen bir görüşe göre; iş piyasası arz ve talebin bir sistemidir. İşgücü piyasası; emeğini arz edenlerle bu emeği edenleri bir araya getiren, emeğin fiyatının ve bu fiyat üzerinden ne kadar emek arz edileceğinin belirlendiği yapı olarak tanımlanmaktadır. [3] Tanımlardan anlaşılacağı üzere işgücü piyasası içerisinde birbiriyle iş içerisinde bulunan insanlar rakiptir.

• Rekabet İhlali

Rekabet Hukuku Avukatı 4054 Sayılı Rekabetin Korunması Kanunu Hakkında yasaklanan rekabeti kısıtlayıcı, bozucu veya önleyici teşebbüs ya da teşebbüs gibi davranışlar rekabet ihlali olarak değerlendirilmektedir. Rekabet ihlalleri arasında rakip teşebbüslerin fiyat, miktar gibi unsurlar konusunda anlaşmaları hakim durumda olan teşebbüslerin bu hakimiyet durumlarını kötüye kullanmaları gibi davranışlar rekabet ihlali olarak sayılabilir. Teşebbüslerin birleşmeler veya devralmalar yoluyla hakim duruma gelmeleri ya da hakim durumlarını güçlendirmelerine müdahale edilebilir. Bununla birlikte 4054 Sayılı kanun haksız rekabeti kapsamamaktadır. Rekabet ihlalleri ile haksız rekabet kavramı arasındaki en temel fark dayandıkları kanuni düzenlemelerdir. Rekabet ihlalleri 4054 Sayılı kanunda düzenlenirken haksız rekabet Türk Ticaret Kanunun’da düzenlenmektedir. Haksız rekabette içsel menfaatler ön plandadır. Rekabet ihlallerinde ise kamu menfaati ön plandadır. Haksız rekabet ahlaki olgulara dayanırken rekabet ihlalleri iktisadi temellere dayanmaktadır. Rekabet ihlallerinde yasaklanan durum haksız rekabet oluşturan değil mevcut rekabet düzenini bozan ya da bozmaya çalışan faaliyetlerdir. Yargı yolu haksız rekabette adli mahkemeler ve Yargıtay iken rekabet hukukunda idare mahkemeleri ve Danıştaydır.

• Centilmenlik Anlaşması ve İçeriği

Rekabet Hukuku Avukatı Bu tür anlaşmalar yazılı şekilde bağlayıcı olmayıp katılan tarafların hükümlerine hissettikleri bağlılık düzeyiyle şekillenen gizli iş birlikleri şeklinde tanımlanmakta, RKHK’nın 4. maddesinde yer alan “anlaşma, uyumlu eylem ve/veya kararlar” çerçevesinde incelenmektedir.[4] Hukuksal ve resmî olmayan ancak tarafların karşılıklı güvenlerine dayanan sözlü anlaşma” olarak tanımlanmaktadır TDK’ye göre.

• Centilmenlik anlaşmasının oluşabilmesi için bazı unsurlar gerekmektedir:
• Centilmenlik anlaşmaları sözleşmeler kapsamında değerlendirileceği için nasıl ki sözleşmeler karşılıklı ve birbirine uygun irade beyanı sonucunda oluşuyorsa centilmenlik anlaşmaları da öyle oluşmaktadır.
• İlk unsurda belirtildiği gibi sözleşmelerin kapsam alanı içerisinde centilmenlik anlaşmaları da vardır. Buradaki fark hukuken bağlayıcılık konusunda ortaya çıkmaktadır. Centilmenlik anlaşmalarının hukuken bağlayıcılıkları mevcut değilken sözleşmeler hukuken bağlayıcıdır.
• Centilmenlik anlaşması sonucunda taraflar hukuki bir sonucun ortaya çıkmasını istemezler. Hukuki anlamda borç doğurmayan anlaşmalardır.[5]
• Centilmenlik anlaşmaları hukuki bir sonuç doğurmadığı için ve borcu olmayan anlaşmalar kategorisinde değerlendirildiği için ifa edilmemesi durumunda ortaya bir sonuç çıkmamaktadır.
• Centilmenlik anlaşmasına uyulmamasının yaptırımı ahlak, namus gibi konular açısından ve maddi değer kaybı açısından değerlendirilebilir.

Bu anlamda Rekabet Kurumu tarafından serbest piyasa ekonomisinin bozulmasını engellemek adına düzenlemeler getirilmiştir. Bu düzenlemelerden en önemlisi RKHK’nın 4. maddesidir:

Rekabet Hukuku Avukatı Madde 4- Belirli bir mal veya hizmet piyasasında doğrudan veya dolaylı olarak rekabeti engelleme, bozma ya da kısıtlama amacını taşıyan veya bu etkiyi doğuran yahut doğurabilecek nitelikte olan teşebbüsler arası anlaşmalar, uyumlu eylemler ve teşebbüs birliklerinin bu tür karar ve eylemleri hukuka aykırı ve yasaktır.

Bu haller, özellikle şunlardır:

1. a) Mal veya hizmetlerin alım ya da satım fiyatının, fiyatı oluşturan maliyet, kâr gibi unsurlar ile her türlü alım yahut satım şartlarının tespit edilmesi,
2. b) Mal veya hizmet piyasalarının bölüşülmesi ile her türlü piyasa kaynaklarının veya unsurlarının paylaşılması ya da kontrolü,
3. c) Mal veya hizmetin arz ya da talep miktarının kontrolü veya bunların piyasa dışında belirlenmesi,
4. d) Rakip teşebbüslerin faaliyetlerinin zorlaştırılması, kısıtlanması veya piyasada faaliyet gösteren teşebbüslerin boykot ya da diğer davranışlarla piyasa dışına çıkartılması yahut piyasaya yeni gireceklerin engellenmesi,
5. e) Münhasır bayilik hariç olmak üzere, eşit hak, yükümlülük ve edimler için eşit durumdaki kişilere farklı şartların uygulanması,
6. f) Anlaşmanın niteliği veya ticarî teamüllere aykırı olarak, bir mal veya hizmet ile birlikte diğer mal veya hizmetin satın alınmasının zorunlu kılınması veya aracı teşebbüs durumundaki alıcıların talep ettiği bir malın ya da hizmetin diğer bir mal veya hizmetin de alıcı tarafından teşhiri şartına bağlanması ya da arz edilen bir mal veya hizmetin tekrar arzına ilişkin şartların ileri sürülmesi,

Bir anlaşmanın varlığının ispatlanamadığı durumlarda piyasadaki fiyat değişmelerinin veya arz ve talep dengesinin ya da teşebbüslerin faaliyet bölgelerinin, rekabetin engellendiği, bozulduğu veya kısıtlandığı piyasalardakine benzerlik göstermesi, teşebbüslerin uyumlu eylem içinde olduklarına karine teşkil eder.

Ekonomik ve rasyonel gerçeklere dayanmak koşuluyla taraflardan her biri uyumlu eylemde bulunmadığını ispatlayarak sorumluluktan kurtulabilir.

İKİNCİ BÖLÜM

2. Rekabet İhlallerini Önlemek Amacıyla Yapılan Düzenlemeler
   • Rekabet Savunuculuğu

Rekabet kurallarının uygulanması olarak değil, rekabetin faydaları konusunda kamuoyunu bilinçlendirerek rekabet ortamını sağlamak amacıyla yapılan girişimlerdir. Rekabeti kısıtlayacak uygulamaları belirleyerek bunun önlenmesini sağlamak, kamuoyunu bilgilendirecek girişimlerde bulunmak örnek olarak verilebilmektedir.

• Kartelle Mücadele

Kartel, rakipler arasında gerçekleşen fiyat tespiti, pazar paylaşımı, arz miktarının kısıtlanması veya kotalar konması, ihalelerde danışıklı hareket edilmesi gibi rekabeti sınırlayıcı anlaşma ve/veya uyumlu eylemlere işaret eden ortak kavramdır. Rekabet hukukunda en ciddi rekabet ihlali olarak kabul edilen karteller; başta fiyat ve miktar olmak üzere pazara ilişkin rekabetçi parametreleri kontrol altında tutmak suretiyle kendi karlarını artırmaya çalışan oluşumlardır.[6] Karteller, piyasa ekonomisinin kanseri olarak nitelendirilmektedir. Kartellerin hüküm sürdüğü bir piyasada serbest ticaret ortamından ve ekonomik düzenden bahsetmek mümkün değildir.

Türk rekabet hukukunda kartellerle mücadele edilmesi için bazı uzlaşma uygulamalarına yer verilmiştir. Bizim hukuk sistemimiz de AB veyahut ABD gibi tam bir uzlaşma mekanizması olmamakla birlikte uzlaşma niteliğine sahip uygulamalar mevcuttur.

1. Pişmanlık Uygulamaları

Burada pişmanlık uygulaması yapılarak hem kartellerin ortaya çıkartılması sağlanmaktadır hem de pişmanlık gösteren taraf bu duruma bağışıklık kazanmaktadır. Kartel oluşumu içerisinde yer alan teşebbüslerin ağır cezadan kurtulmasının tek yolu pişmanlık başvurusu yaparak karteli ortaya çıkarmasıdır. Eğer ki kartel oluşumu içerisinde yer alan teşebbüsler pişmanlık göstererek kartelin ortaya çıkmasını sağlarsa ya hiç ceza ödememekte ya da hakkında verilecek cezada indirime gidilmektedir. Teşebbüs, karteli ortaya çıkarmak için başvuran ilk teşebbüs olma özelliğine haizse hakkında cezaya hükmolunmamakla birlikte diğer teşebbüslerin bu hakkı ortadan kalkmaktadır. Bu amaçla “Kartellerin Ortaya Çıkarılması Amacıyla Aktif İşbirliği Yapılmasına Dair Yönetmelik (Pişmanlık Yönetmeliği)” Rekabet Kurumu tarafından düzenlenerek yürürlüğe girmiştir.

1. RKHK Tasarısı Kapsamında Uzlaşma

“Kurul, hakkında soruşturma başlatılan ve ihlalin varlığını kabul eden teşebbüs veya teşebbüs birlikleri ile soruşturma raporunun tebliğine kadar uzlaşabilir. Kurul, uzlaşma kararlarında;ihlalin niteliği ve ağırlığı, ilgili pazarın ve teşebbüslerin büyüklüğü,soruşturma ve dava süreçlerinin neden olacağı maliyetler ile ihlalin ve süreci hızlı ve kesin bir şekilde sonlandırılması sayesinde elde edilecek faydalar, ihlalin kapsamına ilişkin görüş ve değerlendirme farklılıklarının boyutu gibi hususları dikkate alır. Sürecin uzlaşma ile neticelenmesi halinde, üzerinde uzlaşılan idari para cezası ve uzlaşma metninde yer alan hususlar dava konusu yapılamaz. Uzlaşmaya ilişkin diğer usul ve esaslar Kurul tarafından çıkarılan yönetmelikle belirlenir.”

Rekabet Kurumu tarafından bu düzenleme ile ilk defa bir uzlaşma kurumu düzenleme altına alınmıştır. “Üzerinde uzlaşılan idari para cezası” ifadesinden bir pazarlık ortaya çıkacağını ve bu pazarlık durumunda ya cezaya hükmolunacak teşebbüs için indirim uygulanacağı ya da uygulanmayacağı sonucuna ulaşılmaktadır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

3. Rekabet Kurulu’nun verdiği son karar çerçevesinde inceleme

Rekabet Hukuku Avukatı Rekabet Kurumu’nun kararına göre:

İşgücü piyasasına yönelik centilmenlik anlaşmaları nedeniyle bazı teşebbüsler hakkında yürütülen soruşturma sonuçlandı. (2.8.2023)

“İşgücü piyasasında birbirlerinden çalışan almamaya yönelik centilmenlik anlaşmaları yapılması suretiyle 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 4. maddesinin ihlal edilip edilmediğinin tespiti amacıyla bazı teşebbüsler hakkında yürütülen soruşturma tamamlandı.

Soruşturma sürecinde soruşturma tarafı teşebbüslerin, birbirlerinin çalışanlarının istihdam edilmesini engellemeyi ve çalışan hareketliliğini kısıtlamayı konu alan çalışan ayartmama anlaşması yapıp yapmadıkları incelenmiştir. Bu anlaşmaların temelinde işverenlerin en önemli girdilerden olan emek üzerinde rekabet etmekten karşılıklı olarak vazgeçmeleri yatmaktadır.

Çalışan ayartmama anlaşmaları emek faktörünün teşebbüsler arasındaki hareketliliğini azaltmasının yanı sıra emeğin karşılığı olan ücretlerin suni şekilde gerçek değerini bulamamasına da yol açabilmektedir. Netice itibarıyla çalışanların dağılımında etkinsizlik doğmakta ve işgücü piyasalarındaki rekabetçi yapı zarar görebilmektedir.”

3.1. Taraflar tarafından imzalanan centilmenlik anlaşmasına göre yapılmayacak durumlar belirlenmiştir.

1. Çalışan transfer etmemeye yönelik anlaşma: Bu anlaşmanın yapılmış olması kişinin anayasal hakkı olan çalışma hürriyetini kısıtlamaktadır. Örnekle açıklanacak olursa aynı kategoride hizmet veren A firmasında çalışan Z.S. firmadan ayrıldıktan sonra B firmasında çalışamaz. Bu durum Z.S. için çalışma alanını oldukça kısıtlı bir hale getirir. Sonucunda bilgi sahibi olan Z.S. ülkemiz firmalarında iş bulamadığı için ülke dışına göç etmek zorunda kalır ve beyin göçü gerçekleşmiş olur. Bazı yayın grupları arasında ilk olarak ortaya çıkan bu anlaşma rekabet ihlali oluşturmaktadır.
2. Ücret ve yan faydalara ilişkin bilgi değişimi: Bu anlaşma şartında işe kişiler rakip firmaların işi görmeleri sonucunda hangi yan faydalara sahip olduklarını bilmemesi anlamına gelmektedir. Böylece rekabet oluşmayacaktır. Açıkça rekabet ihlali oluşturmaktadır.

3.2. İK Soruşturmalarına Genel Açıdan Bakış: İK soruşturmaları ilk olarak özel hastaneler bünyesinde yapılmıştır. Daha sonrasında başka firmalar soruşturmaya eklenmiştir.

ÖZEL HASTANELER

İK – 1

3.2. İK – 2 Soruşturma Süreci

Nisan 2022 yılında başlayan soruşturmalar Kasım 2022 ve Mart 2023 ayları arasında soruşturmaya yeni şirketlerin dahil edilmesiyle büyümüştür. Mayıs 2023 itibariyle soruşturma kararı tebliğ edilmiştir.

3.3. Kabul Edilmeyen / Edilen Savunmalar

Taahhüt Savunması: Hiçbir şirketin taahhüt talebini Rekabet Kurumu kabul etmemiştir. Uzlaşmadan farklı bir durum olarak değerlendirilmektedir. Taahhüt müessesesi kapsamında, hakkında ön araştırma ya da soruşturma yürütülen teşebbüs ve teşebbüs birlikleri, açık ve ağır ihlaller hariç olmak üzere, incelemeye konu rekabet sorunlarının giderilmesi için gönüllü olarak taahhüt sunabilmektedir.  Sunulan taahhütler Rekabet Kurulunca değerlendirilmekte, rekabet sorunlarını giderebileceğine kanaat getirilen taahhütler ilgili teşebbüsler ya da teşebbüs birlikleri bakımından bağlayıcı hale getirilerek soruşturma açılmamasına veya açılmış bulunan soruşturmaya son verilmesine karar verilebilmektedir. Böylelikle, olası rekabet karşıtı zararların büyümeden önlenmesi ve rekabet ihlallerinin tespiti için gerekli olan ayrıntılı inceleme süreçlerinin kamu ve hakkında inceleme yürütülenler bakımından yol açabileceği zaman ve kaynak maliyetlerinden tasarruf edilmesi sağlanmaktadır.[7]

Kartel vs. Diğer İhlal Savunması: Söz konusu ihlal kartel midir yoksa ceza hukuku açısından diğer ihlal midir soru incelenerek yapılan savunmadır. Kartel olarak kabul edilirse temel ceza %2 den başlatılıp yukarı çıkar diğer ihlalden %5 den başlatılıp yukarı çıkartılır. Rekabet Kurumu burada temel cezayı kartel üzerinden %2 den başlatarak ortaya koymuştur. Dolayısıyla bu savunma da kabul edilmemiştir.

Ayrı Sektör + Dikey + Zorlama + Proje Kapsamında İş Bölümü Savunması: Sıklıkla ayrı sektörlerde veriliyor söz konusu ihlal kartel olarak değerlendirilmemelidir şeklinde bir savunma yapılmıştır. Bu savunmayı Rekabet Kurumu kabul etmemiştir. Rekabet Kurumu sektörü iş gücü piyasası açısından geniş bir şekilde tanımlamaktadır.

Dikey ihlali mi yoksa yapay ihlal mi tartışmaları ortaya çıkmıştır. Dosyanın içerisindeki bazı taraflar arasında iş görme sözleşmesi olarak tanımlanan hizmet ilişkisi vardı. Ağırlıklı olarak bilişim sektöründe bu sözleşmeler yapılmıştır. Karşılıklı olarak eleman transferini engelleyen bir sözleşme türüdür. Rekabet Kurumu dikey yatay ayrımı da kabul etmemiştir. Daha hoşgörülü bir yaklaşım göstermemiştir.

Getirilen bir diğer savunma etkisi yok yönündeki savunmaydı. Biz dünyayla yarışıyoruz. Yarın hemen rahatlıkla ve çok yüksek maaşla transfer olabiliyorlar bu anlaşma yapılmış olsa dahi rekabeti sınırlayıcı bir etki getirilmesi mümkün değil. Anlaşma uygun olsa dahi uygulamada olmadığı yönünde savunmalar sundular ancak bu rekabet kurumu tarafından kabul edilmedi

Yan sınırlama savunması ise belli koşullarda süresiyle sınırlı ya da projeden sonra (bir hizmetin görülmesi) belli koşularda (iş hukuk anlamında rekabet yasağı sınırlandırılmalarında olduğu gibi) transfer yasağı olarak getirilen sözleşmelerin hoş görülmesi rekabet kurumu tarafından kabul gören tek savunma oldu ölçüler bağlamında.

REKABET KURUMU TARAFINDAN HAKKINDA CEZAYA HÜKMOLUNAN KURUMLAR:

1- Arvato Lojistik Dış Ticaret ve E-Ticaret Hizmetleri AŞ

2- Bilge Adam Yazılım ve Teknoloji Anonim Şirketi

3- Binovist Bilişim Danışmanlık AŞ

4- Çiçeksepeti İnternet Hizmetleri AŞ

5- D-Market Elektronik Hizmetler ve Ticaret AŞ

6- Flo Mağazacılık ve Pazarlama AŞ

7- Koçsistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri AŞ

8- LC Waikiki Mağazacılık Hizmetleri Ticaret AŞ

9- Sosyo Plus Bilgi Bilişim Teknolojileri Danışmanlık Hizmetleri Ticaret AŞ

10- TAB Gıda Sanayi ve Ticaret AŞ

11- Türk Telekomünikasyon AŞ

12- Veripark Yazılım AŞ

13- Vivense Teknoloji Hizmetleri ve Ticaret AŞ

14- Vodafone Telekomünikasyon AŞ

15- Zeplin Yazılım Sistemleri ve Bilgi Teknolojileri AŞ

16- Zomato İnternet Hizmetleri Ticaret AŞ

SONUÇ

Rekabet ihlallerinin neler olduğunu, hangi şartlar altında gerçekleştiğini ve gerçekleşmesi durumunda nasıl bir sonuca ulaşılacağı konularında gerekli olan bilgileri vermiş bulunmaktayız. Kanun koyucu, rekabeti düzenleme ve tekelleşmenin önüne geçme amacıyla rekabet ihlalleri ve centilmenlik anlaşması alanında düzenlemeler yapmıştır.

Unutmayın ki her olay ve durum kendi şartları içerisinde değerlendirilir. Bunun sonucunda neticelendirilir. Daha detaylı bilgi alabilmek, sağlıklı bir süreç yönetebilmek ve hak kaybına uğramamak adına büromuzla iletişime geçebilirsiniz.

Zeynep Sıla ÇARDAKBAŞI

[1] ÖRS Halil, Türk Hukukunda Haksız Rekabet, Ankara 1958, s. 2; MİMAROĞLU Sait Kemal, Ticaret Hukuku-İşletme hukuku, Ankara 1970, .280-281

[2] Rekabet Kurumu, Rekabet Hukukunun Esasları

[3] Ataman 1999: 7, Gündoğan ve Biçerli 2003: 4

[4] Rekabet Kurumu, Centilmenlik Anlaşmaları, https://www.rekabet.gov.tr/tr/Sayfa/Yayinlar/rekabet-terimleri-sozlugu/terimler-listesi?icerik=137fbe90-80a5-4ff3-85db-5353c71227a9

[5] Oğuzman/Öz, C. I, 43 dn 33

[6] Rekabet Kurumu, Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşmalar, https://www.rekabet.gov.tr/tr/Sayfa/Rekabet-savunuculugu/rekabet-hukuku/rekabet-hukukunun-esaslari/rekabeti-sinirlayici-anlasmalar

[7] Rekabet Kurumu, Taahhüt Başvuruları, https://www.rekabet.gov.tr/tr/Sayfa/Basvuru-danismani/taahhut-basvurulari