Portekiz’de İkamet Eden Yabancıların Vergi Durumu
Giriş
Portekiz, Avrupa Birliği (AB) üyesi olarak sunduğu yaşam kalitesi, vergi avantajları ve yatırım teşvikleri nedeniyle yabancılar için cazip bir ülke konumundadır. Bu ülkeye taşınan bireyler için en önemli konuların başında vergi yükümlülükleri gelmektedir. Portekiz’de ikamet eden yabancıların vergi durumları ikamet statüsü, gelir kaynağı ve Portekiz’in uluslararası vergi anlaşmaları çerçevesinde belirlenmektedir.
Bu makalede, Portekiz’de vergi mükellefiyeti, vergi türleri, çifte vergilendirme anlaşmaları ve vergi avantajları ele alınacaktır.
1. Portekiz’de Vergi Mükellefiyeti ve İkamet Durumu
Portekiz vergi hukuku, fiziksel kişiler açısından vergi mükellefiyetini belirlemek için ikamet esasını dikkate almaktadır. Bir yabancının Portekiz’de vergi mükellefi olup olmadığı şu kriterlere bağlıdır:
- Portekiz’de bir takvim yılı içinde 183 gün veya daha fazla fiziksel olarak bulunmak.
- Portekiz’de kalıcı bir ikametgâh adresine sahip olmak ve yılın büyük bölümünde burada yaşamak.
Bu şartlardan birini sağlayan kişiler Portekiz vergi mükellefi kabul edilir ve dünya çapındaki gelirleri üzerinden Portekiz’de vergi ödemekle yükümlü hale gelirler. Ancak vergi mukimliği olmayan kişiler, yalnızca Portekiz kaynaklı gelirleri üzerinden vergilendirilir.
2. Portekiz’de Uygulanan Temel Vergi Türleri
Portekiz’de ikamet eden yabancılar, aşağıdaki vergiler kapsamında değerlendirilir:
a) Gelir Vergisi (Imposto sobre o Rendimento das Pessoas Singulares – IRS)
Portekiz’de bireylerden alınan gelir vergisi artan oranlı bir sisteme dayanmaktadır. Vergi oranları %14.5 ile %48 arasında değişmektedir ve şu şekilde gruplandırılabilir:
| Yıllık Gelir (EUR) | Vergi Oranı (%) |
|---|---|
| 7,479’a kadar | %14,5 |
| 7,479 – 11,284 | %23 |
| 11,284 – 15,992 | %26,5 |
| 15,992 – 20,700 | %28,5 |
| 20,700 – 26,355 | %35 |
| 26,355 – 38,632 | %37 |
| 38,632 – 50,483 | %43,5 |
| 50,483 – 78,834 | %45 |
| 78,834 ve üzeri | %48 |
📌 Önemli Not: Vergi oranları yıllık olarak güncellenebilmektedir.
b) Katma Değer Vergisi (Imposto sobre o Valor Acrescentado – IVA)
Portekiz’de mal ve hizmet alımlarında %23 oranında genel KDV (IVA) uygulanmaktadır. Ancak temel gıda ürünleri ve kitaplar için %6 veya %13 oranında indirimli KDV mevcuttur.
c) Kurumlar Vergisi (Imposto sobre o Rendimento das Pessoas Colectivas – IRC)
Portekiz’de şirketler için uygulanan kurumlar vergisi oranı genel olarak %21 seviyesindedir. Ancak Madeira ve Azor Adaları gibi özel ekonomik bölgelerde daha düşük oranlar uygulanabilir.
d) Emlak Vergisi (Imposto Municipal sobre Imóveis – IMI)
Yabancıların Portekiz’de taşınmaz mal edinmeleri durumunda yıllık olarak taşınmaz değerine göre IMI vergisi ödemeleri gerekmektedir. IMI oranı %0,3 ile %0,8 arasında değişmektedir.
e) Çifte Vergilendirme ve Uluslararası Vergi Anlaşmaları
Portekiz, çifte vergilendirmenin önlenmesi amacıyla birçok ülke ile çifte vergilendirme anlaşması (DTT) imzalamıştır. Türkiye ve Portekiz arasında da 2006 yılında yürürlüğe giren Türkiye-Portekiz Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması bulunmaktadır. Bu anlaşma sayesinde:
- Aynı gelirin hem Türkiye’de hem de Portekiz’de iki kez vergilendirilmesi önlenir.
- Gelir türüne göre vergilendirme hakkı ilgili ülkelere paylaştırılır.
- Özellikle emekli maaşları, taşınmaz gelirleri ve şirket kârları açısından avantajlar sağlanır.
3. Portekiz’de Yabancılar İçin Özel Vergi Avantajları: NHR Statüsü
Portekiz, yabancı yatırımcıları ve yüksek vasıflı bireyleri ülkeye çekmek amacıyla “Non-Habitual Resident” (NHR) statüsü sunmaktadır.
NHR statüsü avantajları:
- 10 yıl boyunca belirli gelir türlerinden %0 veya düşük oranlarda vergi ödemek.
- Yurt dışı kaynaklı emekli maaşları için %10 gibi düşük bir vergi oranı uygulanması.
- Özel meslek grupları için (mühendisler, yazılımcılar, doktorlar vb.) %20 sabit gelir vergisi oranı uygulanması.
- Portekiz dışında kazanılan pasif gelirlerin çoğunun vergiden muaf tutulması (temettü, faiz ve kira gelirleri).
📌 Önemli Not: 2024 itibarıyla Portekiz hükümeti, NHR programını revize etmeyi planlamaktadır. Yeni düzenlemeler, programın geleceğini etkileyebilir.
4. Sonuç ve Değerlendirme
Portekiz, ikamet eden yabancılar için cazip bir vergi sistemi sunmaktadır. Ancak vergi mukimliği, gelir türü ve uluslararası anlaşmalar gibi unsurlar dikkate alınmalıdır.
- Portekiz’de 183 gün kuralına uyanlar dünya çapındaki gelirleri üzerinden vergilendirilirken, geçici ikamet edenler yalnızca Portekiz’de elde ettikleri gelirler için vergiye tabidir.
- Çifte vergilendirme anlaşmaları, Türkiye ve Portekiz arasında gelirlerin vergilendirilmesini düzenleyerek avantajlar sunmaktadır.
- NHR statüsü, belirli meslek grupları için cazip bir vergi avantajı sağlayabilir, ancak yeni yasal düzenlemeler yakından takip edilmelidir.
Yabancı yatırımcılar ve bireyler, Portekiz’de ikamet etmeden önce vergi planlamalarını dikkatlice yapmalı ve uzman bir vergi danışmanına başvurmalıdır.
About Post Author
