Portekiz Vergi Sistemi ve Yabancı Yatırımcılar
1. Giriş
Portekiz, Avrupa Birliği (AB) üyesi olması, stratejik konumu ve yatırım teşvikleri ile yabancı yatırımcılar için cazip bir ülke konumundadır. Ülkenin vergi politikaları, özellikle Nitelikli Yerleşik Olmayan Vergi Statüsü (NHR – Non-Habitual Resident) gibi avantajlı uygulamalar sayesinde, yüksek net gelir sahipleri ve girişimciler için önemli fırsatlar sunmaktadır. Bu makalede, Portekiz vergi sisteminin temel unsurları, yabancı yatırımcılara sağladığı avantajlar ve hukuki riskler ele alınacaktır.
2. Portekiz Vergi Sistemi: Genel Yapı
Portekiz’de vergi sistemi, doğrudan ve dolaylı vergiler olmak üzere iki ana gruba ayrılır:
2.1. Gelir Vergisi (Imposto sobre o Rendimento)
Portekiz’de gelir vergisi, gerçek kişiler ve tüzel kişiler için iki farklı kategoride incelenir:
-
Gerçek Kişiler İçin Gelir Vergisi (IRS – Imposto sobre o Rendimento das Pessoas Singulares)
Bireysel gelir vergisi oranları %14.5 ile %48 arasında değişmektedir. Vergilendirme, artımlı vergi tarifesi sistemine göre belirlenir. -
Tüzel Kişiler İçin Kurumlar Vergisi (IRC – Imposto sobre o Rendimento das Pessoas Coletivas)
Şirketler için standart kurumlar vergisi oranı %21 olup, belirli bölgelerde (Madeira ve Azor Adaları gibi) bu oran daha düşük olabilir.
2.2. Katma Değer Vergisi (IVA – Imposto sobre o Valor Acrescentado)
Portekiz’de standart KDV oranı %23’tür. Ancak, temel gıda maddeleri ve sağlık hizmetleri gibi sektörler için %6 ve %13 oranında indirimli KDV uygulanmaktadır.
2.3. Emlak ve Servet Vergileri
- IMI (Imposto Municipal sobre Imóveis): Taşınmaz mal varlığı üzerinden alınan emlak vergisidir (%0,3 – %0,8).
- IMT (Imposto Municipal sobre Transmissões Onerosas de Imóveis): Gayrimenkul alım-satımında uygulanan %1 ile %8 arasında değişen bir vergi türüdür.
- AIMI (Adicional Imposto Municipal sobre Imóveis): Değeri 600.000 Euro’yu aşan gayrimenkuller için uygulanan ek servet vergisidir.
3. Yabancı Yatırımcılar İçin Vergi Teşvikleri
Portekiz, özellikle yabancı yatırımcıları çekmek amacıyla çeşitli teşvik mekanizmaları geliştirmiştir:
3.1. Nitelikli Yerleşik Olmayan Statüsü (NHR – Non-Habitual Resident)
Bu statü, yabancı yatırımcılar, girişimciler ve yüksek gelirli bireyler için büyük vergi avantajları sunmaktadır:
- On yıl boyunca Portekiz dışı kaynaklı gelirlerin çoğunda %0 vergi oranı uygulanır.
- Portekiz’de kazanılan belirli meslek gruplarına ait gelirlerde sabit %20 vergi oranı uygulanır.
- Emeklilik gelirleri, belirli ülkelerle yapılan çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları çerçevesinde %10 oranında vergilendirilir.
3.2. Altın Vize Programı (Golden Visa)
Bu program, AB dışındaki yatırımcılara Portekiz’de oturum izni ve Schengen bölgesinde serbest dolaşım hakkı sağlamaktadır.
Yatırım seçenekleri arasında şunlar bulunmaktadır:
- Gayrimenkul yatırımı (500.000 Euro ve üzeri)
- İstihdam yaratacak şirket yatırımları (10 iş imkânı sağlama)
- Portekiz fonlarına yatırım yapma (500.000 Euro)
Altın Vize sahipleri, Portekiz’de daimi ikamet veya vatandaşlık hakkı kazanabilirler.
3.3. Start-up Vizesi ve Yatırımcı Dostu Vergi Politikaları
Portekiz hükümeti, teknoloji girişimcilerini teşvik etmek amacıyla Start-up Vizesi Programı geliştirmiştir. Bu vizeyle, girişimciler şirket kurarak %5’e kadar düşen vergi oranlarından faydalanabilir.
4. Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları ve Hukuki Sorunlar
Portekiz, yabancı yatırımcıları korumak adına 80’den fazla ülke ile çifte vergilendirmeyi önleme anlaşması (DTA – Double Taxation Agreement) imzalamıştır. Bu anlaşmalar sayesinde:
- Aynı gelir, iki farklı ülkede vergilendirilmez.
- Yatırımcılar, vergi iadelerinden veya muafiyetlerinden yararlanabilir.
Ancak, bazı yatırımcılar vergisel uyumluluk eksikliği, dolandırıcılık riskleri ve belirsiz mevzuat nedeniyle sorunlarla karşılaşabilir. Özellikle Altın Vize programındaki yeni düzenlemeler, yabancı yatırımcılar için belirsizlik yaratmaktadır.
5. Sonuç ve Değerlendirme
Portekiz, yabancı yatırımcılar için cazip vergi avantajları ve teşvik mekanizmaları sunan bir ülkedir. NHR rejimi, Altın Vize ve çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları, özellikle sermaye sahipleri ve girişimciler için büyük fırsatlar yaratmaktadır.
Ancak, yatırım yapmadan önce vergi danışmanlarıyla görüşmek, yasal süreçleri dikkatle incelemek ve yatırımın uzun vadeli etkilerini değerlendirmek önemlidir. Son yıllardaki mevzuat değişiklikleri, özellikle Altın Vize ve gayrimenkul yatırımlarına ilişkin düzenlemeler yatırımcıların güncel gelişmeleri yakından takip etmesini gerektirmektedir.
Portekiz’de yatırım yapmayı düşünen yabancılar için vergi optimizasyonu ve hukuki güvenlik, profesyonel danışmanlık hizmetleriyle sağlanmalıdır.
About Post Author
