Polonya’da Uluslararası Ticaret Anlaşmaları ve Türk İş İnsanları İçin İmkanlar
Giriş
Polonya, 2025 yılı itibarıyla Avrupa Birliği (AB) içindeki stratejik konumu sayesinde uluslararası ticarette giderek daha fazla önem kazanmaktadır. AB’nin geniş ticaret ağına dahil olması, Orta ve Doğu Avrupa’nın en büyük ekonomilerinden biri olması ve AB fonlarıyla desteklenen sanayi altyapısı, Polonya’yı yabancı yatırımcılar için cazip kılmaktadır.
Türk iş insanları için Polonya, yalnızca AB pazarına giriş noktası değil, aynı zamanda üçüncü ülkelerle ticaretin lojistik üssü konumundadır. Türkiye–AB Gümrük Birliği’nin sağladığı avantajlarla birleştiğinde, Polonya Türk şirketleri için stratejik fırsatlar sunmaktadır.
I. Polonya’nın AB Üyeliği ve Ticaret Politikası
-
Polonya, 2004 yılında AB üyesi olmuştur.
-
AB’nin Ortak Ticaret Politikası Polonya için de bağlayıcıdır.
-
AB dış ticaret anlaşmaları Polonya üzerinden doğrudan uygulanır.
-
Serbest dolaşım sayesinde Polonya’da kurulan bir şirket, tüm AB pazarına erişebilir.
II. AB’nin Serbest Ticaret Anlaşmaları ve Polonya
-
AB’nin 80’den fazla ülkeyle serbest ticaret anlaşması (STA) vardır.
-
Polonya üzerinden erişilebilen önemli pazarlar:
-
Kanada (CETA).
-
Japonya (EPA).
-
Güney Kore.
-
Singapur ve Vietnam.
-
-
Bu anlaşmalar sayesinde gümrük vergileri ve ticari engeller azaltılmıştır.
III. Türkiye–AB Gümrük Birliği ve Polonya
-
Türkiye ile AB arasında 1996’dan beri Gümrük Birliği vardır.
-
Bu sayede Türk malları, Polonya’ya gümrüksüz girebilmektedir.
-
Özellikle otomotiv, tekstil, makine ve gıda sektörlerinde avantaj sağlamaktadır.
-
Polonya’da Türk ürünleri pazarda güçlü konuma sahiptir.
IV. Polonya’nın ABD, Çin ve Orta Doğu ile Ticari İlişkileri
-
ABD: Enerji ve savunma işbirliği, teknoloji ticareti.
-
Çin: “Kuşak ve Yol” projesi kapsamında lojistik işbirliği.
-
Orta Doğu: Gıda, inşaat ve enerji sektörlerinde Polonya–Körfez ülkeleri arasında işbirliği artmaktadır.
-
Türk şirketleri, Polonya üzerinden bu pazarlara kolay erişim sağlayabilir.
V. Türk İş İnsanları İçin Fırsatlar
-
İhracat: Türk tekstili, gıda ürünleri ve makineleri Polonya pazarında güçlü talep görmektedir.
-
İthalat: Polonya’dan tarım ürünleri, mobilya ve otomotiv yan sanayi ürünleri ithal edilebilir.
-
Ortak Girişimler: Türk ve Polonya şirketleri, üçüncü ülkelere ihracatta işbirliği yapabilir.
-
Lojistik Merkezler: Polonya’daki depolama ve dağıtım merkezleri Türk şirketleri için Avrupa üssü olabilir.
VI. Lojistik ve Gümrük Avantajları
-
Polonya, AB’nin lojistik merkezlerinden biridir.
-
5 büyük AB TEN-T koridoru Polonya’dan geçmektedir.
-
Türk taşımacılık şirketleri Polonya üzerinden AB geneline erişim sağlayabilir.
-
Gümrük işlemleri AB standartlarına uygun, hızlı ve dijitaldir.
VII. Hukuki Çerçeve: Ticaret Anlaşmalarında Uyuşmazlık Çözümü
-
Ticari uyuşmazlıklar için tahkim ve arabuluculuk mekanizmaları Polonya’da yaygın şekilde kullanılmaktadır.
-
Polonya, New York Konvansiyonu’na taraf olduğu için yabancı tahkim kararlarını tanır.
-
Türk şirketleri, ticari sözleşmelere tahkim şartı ekleyerek haklarını güvence altına alabilir.
VIII. Stratejik Sektörlerde Türk Girişimcilere Açılan Kapılar
-
Enerji: Yenilenebilir enerji projelerinde Türk şirketleri için fırsatlar.
-
İnşaat: AB fonlu altyapı projeleri.
-
Tekstil: Türk tekstili Polonya’da güçlü rekabet avantajına sahiptir.
-
Gıda: Halal gıda üretimi ve ihracatı için yüksek potansiyel.
-
Teknoloji: Start-up ekosistemi, fintech ve oyun sektörü.
IX. Örnek Senaryolar
-
Senaryo 1: Türk tekstil firması, Polonya’da depo kurarak AB’ye dağıtım yaptı.
-
Senaryo 2: Türk enerji şirketi, Polonyalı ortakla rüzgar enerjisi projesine girdi.
-
Senaryo 3: Türk gıda üreticisi, Polonya’dan Orta Avrupa’ya halal gıda ihracatı yaptı.
X. Sık Sorulan Sorular
-
Türkiye–Polonya ticaret hacmi ne kadar? → 2025’te 12 milyar USD’yi aşması beklenmektedir.
-
Türk şirketleri Polonya’da gümrük avantajı sağlıyor mu? → ✔ Evet, Gümrük Birliği sayesinde.
-
Polonya üzerinden AB dışı pazarlara erişim mümkün mü? → ✔ Evet, AB STA’ları sayesinde.
-
Hangi sektörlerde fırsat var? → Enerji, lojistik, tekstil, gıda, teknoloji.
-
Ticari uyuşmazlıklar nasıl çözülür? → Tahkim ve arabuluculuk mekanizmaları ile.
Sonuç
Polonya, 2025 itibarıyla Türk iş insanları için hem AB iç pazarına erişim hem de küresel ticaret ağlarına katılım açısından eşsiz fırsatlar sunmaktadır.
Türkiye–AB Gümrük Birliği, Polonya’nın lojistik avantajları ve AB serbest ticaret anlaşmaları birleştiğinde, Türk şirketleri için Polonya Avrupa’daki en stratejik ticaret merkezi haline gelmiştir.