Polonya’da Şirket Kurma Rehberi: Limited Liability Company (Sp. z o.o.) ve Diğer Modellerx
Giriş
Polonya, Avrupa Birliği üyesi ve Schengen bölgesinde yer alması sayesinde yabancı yatırımcılar için cazip bir iş ortamı sunmaktadır. Özellikle lojistik, inşaat, IT ve üretim sektörlerinde Polonya, yabancılara kolay şirketleşme imkanları sağlamaktadır.
Türk yatırımcılar açısından Polonya, hem AB pazarına giriş kapısı hem de çifte vergilendirmeyi önleme anlaşması ile vergi avantajı sunmaktadır.
Şirket kurma süreci, doğru hukuki bilgi ve prosedürlere uygun adımlarla ilerlediğinde hızlı ve güvenli şekilde sonuçlanır.
I. Polonya’da Şirket Türleri
1. Limited Liability Company – Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Sp. z o.o.)
-
En çok tercih edilen şirket türüdür.
-
Asgari sermaye: 5.000 PLN.
-
Ortakların sorumluluğu sermaye ile sınırlıdır.
-
Küçük ve orta ölçekli işletmeler için uygundur.
2. Joint Stock Company – Spółka Akcyjna (S.A.)
-
Anonim şirket yapısıdır.
-
Asgari sermaye: 100.000 PLN.
-
Halka arz imkanı vardır.
-
Büyük ölçekli yatırımlar için uygundur.
3. Sole Proprietorship – Jednoosobowa Działalność Gospodarcza
-
Şahıs işletmesidir.
-
Küçük ölçekli faaliyetler için uygundur.
-
Sınırsız sorumluluk söz konusudur.
4. Partnerships
-
General Partnership (spółka jawna)
-
Limited Partnership (spółka komandytowa)
-
Limited Joint-Stock Partnership (spółka komandytowo-akcyjna)
-
Daha çok ortak girişimler için tercih edilir.
5. Branch & Representative Office
-
Yabancı şirketler, Polonya’da şube veya temsilcilik açabilir.
-
Ticari faaliyetler sınırlıdır (özellikle representative office).
II. Kuruluş Süreci
1. Şirket Sözleşmesi
-
Noter huzurunda veya elektronik sistem (S24) üzerinden düzenlenir.
-
Şirketin adı, faaliyet konusu, sermayesi, ortakları belirtilir.
2. Ulusal Mahkeme Sicili – KRS Kaydı
-
Şirket kaydı için başvuru yapılır.
-
Ortalama süre: 1–3 hafta.
3. Vergi Numarası (NIP) ve REGON
-
Şirket için vergi numarası alınır.
-
Ulusal İstatistik Numarası (REGON) zorunludur.
4. Banka Hesabı Açılışı
-
Polonya’da şirket için banka hesabı açılır.
-
Sermaye bu hesaba yatırılır.
5. Ticari Faaliyet İzni
-
Bazı sektörlerde ek izinler gerekir (finans, enerji, sağlık).
III. Yabancıların Şirket Kurma Hakları
1. AB Vatandaşları
-
Polonya vatandaşlarıyla aynı haklara sahiptir.
-
Serbestçe şirket kurabilir.
2. AB Dışı Vatandaşlar (Türkler dahil)
-
Şirket kurma hakkı vardır.
-
Ancak oturum izni veya çalışma izni gerekebilir.
-
Sp. z o.o. bu noktada en kolay seçenektir.
IV. Vergilendirme
1. Kurumlar Vergisi (CIT)
-
Oran: %19
-
Küçük işletmeler için indirimli oran: %9
2. Katma Değer Vergisi (VAT)
-
Standart oran: %23
-
İndirimli oranlar: %8, %5 ve %0
3. Stopaj Vergisi
-
Temettü, faiz ve lisans ödemelerinde uygulanır.
-
Türkiye–Polonya çifte vergilendirme anlaşması sayesinde düşürülür.
V. İşveren Yükümlülükleri
-
Çalışanlar için sosyal güvenlik (ZUS) kaydı
-
Asgari ücret ödeme zorunluluğu (2025: 4.300 PLN brüt)
-
İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri
-
Yıllık rapor ve vergi beyannamesi
VI. Türk Vatandaşları İçin Özel Durumlar
1. Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması
-
1993 tarihli Türkiye–Polonya anlaşması yürürlüktedir.
-
Çifte vergi yükünü önler.
2. İş Kurma Avantajları
-
Türk girişimciler için lojistik ve tekstil sektörü Polonya’da güçlüdür.
-
AB pazarına düşük maliyetle giriş imkanı sağlar.
3. Oturum İzni ile Bağlantı
-
Polonya’da şirket kurmak, oturum izni için önemli bir avantaj sağlar.
VII. Red Sebepleri ve Çözümler
-
Eksik belge sunulması
-
Yanlış faaliyet alanı seçimi
-
Yetersiz sermaye
-
Bu tür durumlarda itiraz veya yeniden başvuru mümkündür.
VIII. Stratejik Öneriler
-
Şirket türü iş modeline göre seçilmelidir.
-
Küçük işletmeler için Sp. z o.o. en avantajlı seçenektir.
-
Büyük yatırım ve halka arz planlayanlar için S.A. uygundur.
-
Hukuki danışmanlık ve mali müşavir desteği şarttır.
IX. Örnek Senaryolar
-
Senaryo 1: Türk girişimci Varşova’da Sp. z o.o. kurdu → AB müşterilerine kolay fatura kesmeye başladı.
-
Senaryo 2: Türk lojistik şirketi Polonya’da şube açarak AB taşımacılığına dahil oldu.
-
Senaryo 3: Türk–Polonya ortaklığı Limited Partnership kurarak inşaat sektöründe faaliyet gösterdi.
X. Sık Sorulan Sorular
-
Polonya’da şirket kurmak ne kadar sürer? → Ortalama 2–3 hafta.
-
Asgari sermaye ne kadar? → Sp. z o.o. için 5.000 PLN.
-
Türk vatandaşları şirket kurabilir mi? → ✔ Evet.
-
Şirket kurmak oturum izni sağlar mı? → ✔ Dolaylı olarak, yatırımcı oturumu mümkündür.
-
Vergi oranları nelerdir? → Kurumlar vergisi %19, küçük işletmeler için %9.
Sonuç
Polonya, yabancı yatırımcılar için şeffaf, güvenli ve avantajlı bir şirketleşme ortamı sunar. Özellikle Sp. z o.o. (limited şirket), hem düşük sermaye gereksinimi hem de sınırlı sorumluluk avantajıyla Türk girişimciler için en uygun modeldir.
Doğru hukuki adımlar ve profesyonel danışmanlık ile Polonya’da şirket kurmak, yalnızca yerel pazara değil, tüm AB pazarına açılmanın kapısını aralar.